Thứ Tư, 07/06/2023, 12:39 (GMT+7)

Độc đáo chuông đồng cổ, quý hiếm thời Nguyễn

Phó Giám đốc Bảo tàng tỉnh Hà Tĩnh Trần Phi Công cho biết, tại UBND xã Thạch Bình (TP Hà Tĩnh) đang lưu giữ, bảo quản một quả chuông đồng cổ, quý hiếm có tên là Vãn Nghiêu tự chung (chuông chùa Vãn Nghiêu), niên đại thời Nguyễn, cân nặng khoảng 25kg, chiều cao 70cm, đường kính miệng 35cm, thân cao 52cm.

Chuông chùa Vãn Nghiêu

Chuông được chia thành 3 phần: Quai, thân và miệng chuông. Quai chuông được tạo bởi 2 con rồng đấu đuôi xoắn lấy nhau, thân rồng to, uốn cong tạo thuận tiện cho việc treo chuông, bề mặt quai được trang trí các áng mây cách điệu, lưng có các bờm cong nhọn, hai đầu rồng đối xứng hai bên, miệng há to lộ những chiếc răng nanh và răng hàm trước, mũi nổi gồ lên, mắt mở to, râu tua tủa dài ra phía sau. Bốn chân rồng to, bề ngoài tạo vảy cá chép với mỗi chân 4 móng quắp lấy đầu thân chuông tạo cảm giác chắc chắn và vững chãi...

Thân chuông là một khối đồng hình trụ liền khối, lòng rỗng, thành dày, đánh kêu vang. Phía trên thân được trang trí các gờ chỉ nổi đường tròn đồng tâm chạy bao quanh, cùng với các gờ chỉ nổi chạy từ trên xuống dưới, chia chuông thành nhiều phần khác nhau tạo sự thanh thoát cho quả chuông.

Ở đường giao nhau của các đường gờ chỉ nổi có đắp nổi 4 núm thỉnh chuông tròn, bằng nhau, hình bông hoa cúc. Phần trên của thân còn được trang trí 4 mặt hổ phù lớn, bố trí đối xứng, ngậm 4 chữ Hán ghi tên chuông. Các hổ phù mũi gờ nổi, mắt mở to với nhiều bờm râu.

Miệng chuông được trang trí khá cầu kỳ với các hoa văn hình học chữ T đặt ngược và đường tròn đồng tâm. Miệng chuông loe ra so với thân giúp khi thỉnh âm thanh vọng vang.

Trang trí chạm khắc trên thân chuông

Chùa Vãn Nghiêu còn được gọi với tên là chùa Neo, vì chùa được xây dựng bên bến đò Neo, sông Nghiêu Giang (sông Phủ), xưa thuộc xã Phất Nạo, tổng Thượng Nhị, huyện Thạch Hà, nay là xã Thạch Bình, TP Hà Tĩnh. Chùa Vãn Nghiêu bị phá hủy từ năm 1945 và trở thành phế tích, hiện chỉ còn tồn tại nền chùa và quả chuông trên.

Chuông chùa Vãn Nghiêu

Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam xã Thạch Bình Lê Hữu Sơn cho biết, người dân trên địa bàn xã xem quả chuông này là báu vật của địa phương và mong muốn tiếp tục được lưu giữ, bảo quản để sau này khi tiến hành phục hồi di tích lịch sử văn hóa chùa Vãn Nghiêu sẽ đưa vào sử dụng, bảo tồn...