5 giải pháp hạn chế tai nạn giao thông ở nông thôn

Trong 10 tháng năm 2019, toàn tỉnh xảy ra 306 vụ tai nạn giao thông (TNGT), làm chết 202 người, bị thương 168 người. Một trong những tuyến đường xảy ra TNGT tăng so với cùng kỳ 2018 có đường giao thông nông thôn (GTNT, tăng 100%) là điều đáng cảnh báo. Xung quanh những giải pháp phòng ngừa, hạn chế TNGT ở đường GTNT, Trung tá Nguyễn Văn Tuấn, Phó Trưởng phòng Cảnh sát giao thông (Công an tỉnh Tiền Giang) cho biết:

Hiện trường một vụ TNGT ở đường GTNT dẫn đến chết người xảy ra tại xã Bình Phan, huyện Chợ Gạo. Ảnh: ĐẶNG THANH

Thời gian qua, lực lượng Cảnh sát giao thông (CSGT) đã tham mưu các cấp ủy, chính quyền địa phương và các ban, ngành liên quan đề ra những chủ trương, biện pháp hữu hiệu để phòng ngừa TNGT đường bộ trên các tuyến giao thông ở địa bàn nông thôn. Tuy nhiên, thực tế cho thấy tình hình TNGT trên địa bàn nông thôn thời gian gần đây vẫn diễn biến phức tạp và là vấn đề khó khăn đặt ra đối với công tác phòng ngừa của các lực lượng chức năng.

Phương tiện chính gây TNGT trên các tuyến đường GTNT là xe máy, chiếm 78% tổng số vụ tai nạn, do ô tô chiếm 17%, còn lại là do các phương tiện khác như xe đạp, người đi bộ. Hình thức TNGT đường bộ chủ yếu trên các tuyến đường GTNT là tai nạn giữa xe máy với xe máy, tiếp đó là xe máy với ô tô, xe máy với xe thô sơ. Tỷ lệ tai nạn giữa 2 phương tiện đi ngược chiều chiếm 81,5%. Tiếp đến là TNGT liên quan đến người đi bộ và do 2 phương tiện đi cùng chiều 11,3%. Bên cạnh đó, còn có TNGT xảy ra do đâm vào vật cố định bên đường và tai nạn xảy ra tại các điểm giao cắt.

* Phóng viên: Trung tá cho biết những nguyên nhân chính dẫn đến TNGT ở đường GTNT trên địa bàn tỉnh?

* Trung tá Nguyễn Văn Tuấn: Qua nghiên cứu thực tiễn công tác phòng ngừa TNGT ở địa bàn nông thôn của lực lượng CSGT, chúng tôi thấy nổi lên một số nguyên nhân chính như sau:

Nguyên nhân liên quan đến kết cấu hạ tầng giao thông: Địa hình nông thôn tỉnh Tiền Giang phần lớn là đồng bằng, thấp, dễ lún, kết cấu mặt đường dễ bị hư hỏng, xuống cấp, hằng năm lại có lụt kéo dài gây ngập đường giao thông. Các tuyến đường từ trung tâm huyện đến các xã thường xa, kinh phí đầu tư lớn nhưng lại phục vụ được số ít người dân.

Việc huy động vốn làm đường GTNT còn khó khăn, khả năng thu hồi chậm, hiệu quả kinh tế thấp, do đó các tuyến đường thôn, xã không đủ khả năng để bảo dưỡng, sửa chữa. Hiện nay, phần lớn các tuyến GTNT được bê tông hoặc nhựa hóa, nhưng hệ thống cọc tiêu, biển báo, vạch báo hiệu, các điều kiện về công tác bảo đảm trật tự an toàn giao thông (ATGT) còn hạn chế. Đây cũng là một trong những nguyên nhân tiềm ẩn gây mất ATGT.

Nguyên nhân liên quan đến người điều khiển phương tiện: Trước hết phải khẳng định rằng, ý thức chấp hành pháp luật của một bộ phận người tham gia giao thông ở nông thôn còn kém, chưa thật sự tự giác. Nhóm vi phạm nhiều nhất là người điều khiển phương tiện chạy quá tốc độ quy định, chở quá số người quy định, vi phạm quy tắc tránh vượt, lấn phần đường, điều khiển phương tiện khi đã có sử dụng rượu, bia… Đây là những nguyên nhân trực tiếp, tiềm ẩn, chủ yếu gây ra các vụ TNGT trong thời gian qua.

Nguyên nhân liên quan đến đội ngũ cán bộ làm công tác phòng ngừa: Đội ngũ cán bộ CSGT phụ trách công tác điều tra TNGT ở cấp huyện đang thiếu, cần bồi dưỡng thêm chuyên môn nghiệp vụ, nhiều đơn vị còn bố trí cán bộ kiêm nhiệm nhiều việc nên hiệu quả công tác chưa cao. Trang thiết bị phục vụ cho công tác phòng ngừa vừa thiếu lại vừa lạc hậu, nhất là đối với cấp huyện; kinh phí cho công tác phòng ngừa chưa được coi trọng, việc đầu tư kinh phí cho công tác này còn hạn chế…

Bên cạnh đó, còn một số nguyên nhân khác như: Công tác phòng ngừa làm giảm TNGT đường bộ xảy ra ở địa bàn nông thôn của lực lượng CSGT còn hạn chế do cơ chế phối hợp và hiệu quả phối hợp giữa các đơn vị trực tiếp tham gia vào công tác phòng ngừa chưa cao, nhất là sự phối hợp giữa lực lượng CSGT với lực lượng Công an cấp cơ sở do quân số mỏng, trang thiết bị phương tiện ở cấp cơ sở còn thiếu.

Công tác điều tra cơ bản phục vụ phòng ngừa TNGT đường bộ trên các tuyến đường GTNT vẫn chưa được quan tâm đúng mức. Công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật về giao thông ở địa bàn nông thôn chưa được tiến hành một cách thường xuyên và sâu rộng; hình thức tuyên truyền còn đơn điệu, chưa phong phú, chưa sinh động. Công tác tuần tra kiểm soát và xử lý vi phạm về trật tự ATGT chưa đáp ứng được yêu cầu, việc bỏ lọt các hành vi vi phạm trật tự ATGT vẫn còn xảy ra…

* Phóng viên: Theo Trung tá, những giải pháp nào hữu hiệu nhất cần thực hiện để phòng ngừa, hạn chế TNGT ở đường GTNT trên địa bàn tỉnh?

* Trung tá Nguyễn Văn Tuấn: Để góp phần nâng cao hiệu quả công tác phòng ngừa, hạn chế TNGT xảy ra ở khu vực nông thôn trong thời gian tới, theo chúng tôi cần tiến hành một số giải pháp sau:

Thứ nhất, đổi mới nội dung, hình thức công tác tuyên truyền về trật tự ATGT nông thôn. Trong đó, nội dung tuyên truyền phổ biến và giáo dục pháp luật phải chuyển tải đến đối tượng tham gia GTNT các kiến thức pháp luật về trật tự ATGT, các quy tắc về ATGT, nội dung cơ bản các Nghị định của Chính phủ, các chế tài sẽ áp dụng đối với người có hành vi vi phạm pháp luật về ATGT…

Nội dung tuyên truyền phải ngắn gọn, dễ hiểu, dễ nhớ và tuyên truyền phải đúng đối tượng, đúng thành phần. Về hình thức, biện pháp tuyên truyền, lực lượng CSGT cần phối hợp với lực lượng Công an xã, phối hợp với các tổ chức liên quan tăng cường tuyên truyền pháp luật ATGT. Thiết kế các khẩu hiệu ATGT, đưa tuyên truyền ATGT lên Đài Truyền thanh xã, đưa chương trình giáo dục ATGT vào trong trường mầm non, tiểu học, trung học cơ sở, các cơ sở giáo dục khác trên địa bàn địa phương phụ trách.

Thứ hai, tăng cường công tác tuần tra kiểm soát, xử lý vi phạm hành chính ở khu vực nông thôn. Công tác tuần tra kiểm soát và xử lý vi phạm hành chính về trật tự ATGT ở địa bàn nông thôn cần phải được tiến hành thường xuyên, liên tục và trong một thời gian dài chứ không chỉ dừng lại ở các đợt ra quân, các tháng cao điểm và thực hiện trong những thời gian thường xảy ra TNGT.

Lãnh đạo Công an các địa phương, chỉ huy các đơn vị CSGT phải thường xuyên quan tâm, đôn đốc, chỉ đạo đơn vị làm tốt công tác tuần tra kiểm soát và xử lý vi phạm ở những địa bàn trọng điểm thường xảy ra TNGT. Công an huyện, thị phối hợp với các ngành liên quan tăng cường tuần tra kiểm soát ở khu vực liên quan, huy động lực lượng Công an xã làm nòng cốt và tiến hành xử lý chéo giữa các địa bàn.

Đồng thời, phối hợp với lực lượng Công an xã, lực lượng thanh niên, tổ tự quản thường xuyên tuần tra kiểm soát các điểm thường xảy ra tai nạn ở các tuyến đường GTNT và lập danh sách những đối tượng thường xuyên lái xe lạng lách, đánh võng để giáo dục, ngăn ngừa TNGT xảy ra.

Thứ ba, nâng cao hiệu quả công tác điều tra TNGT. Việc tiếp nhận tin báo, tố giác về TNGT xảy ra ở địa bàn nông thôn, những thông tin này cần phải được phân loại, xử lý kịp thời để phục vụ cho công tác chỉ đạo hoạt động điều tra.

Việc phân công, bố trí lực lượng đến hiện trường vụ TNGT cần được thực hiện theo đúng quy định của Bộ Công an để đảm bảo thống nhất trên toàn tỉnh. Cần phải chấm dứt tình trạng lạm dụng quy định tại Điều 108 Bộ luật Tố tụng hình sự để ra quyết định không khởi tố vụ án hình sự đối với những vụ TNGT đường bộ có dấu hiệu của tội phạm khi các bên có liên quan trong vụ tai nạn đã tự nguyện thỏa thuận đền bù và làm đơn xin bãi nại.

Thứ tư, nâng cao hiệu quả công tác điều tra cơ bản, nhằm nắm tình hình có liên quan, tham mưu các cấp lãnh đạo về hoạt động phòng ngừa và kéo giảm TNGT xảy ra trên các tuyến giao thông ở địa bàn nông thôn. Công tác điều tra cơ bản cần xác định được đặc điểm, vị trí địa lý, địa hình của các tuyến đường; những số liệu về cơ sở hạ tầng, chú ý những bất cập, thiếu hợp lý trong bố trí cơ sở hạ tầng có thể là nguyên nhân gây tai nạn.

Thứ năm, nâng cao số lượng, chất lượng đội ngũ cán bộ, vì đây là lực lượng đóng vai trò quan trọng trong hoạt động điều tra TNGT. Đây là một trong những nhân tố rất quan trọng quyết định công tác này đạt được hiệu quả cao hay không. Việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ thực hiện công tác này đòi hỏi cán bộ thực hiện công tác điều tra TNGT phải nhận thức đúng về vai trò của công tác do mình đảm nhận...

* Phóng viên: Cảm ơn Trung tá!

PHÙNG LONG (thực hiện)