Nhân đọc bài báo “Một vụ cưỡng chế đất của dân đem cho thuê”

Báo Ấp Bắc ra ngày 16-9-2013 có đăng bài điều tra “Một vụ cưỡng chế đất của dân đem cho thuê”. Thú thật, tôi càng đọc càng bức xúc. Bởi vì vụ việc này xảy ra đã lâu, từng được công luận lên tiếng phản ánh nhiều lần nhưng đến nay vẫn chưa được giải quyết dứt điểm.

Tôi còn nhớ, vào khoảng trung tuần tháng 7-1999, khi tôi còn làm Phó Chủ tịch HĐND tỉnh, vụ việc này đã được đưa ra giải quyết. Lúc đó, chị Hoài Thu là Trưởng đoàn Ủy ban Dân nguyện của Quốc hội đã có ý kiến: “Nếu trưng dụng đất của dân sử dụng không đúng mục đích, không đem lại hiệu quả kinh tế thì nên thu hồi đất trả lại cho dân”.

Sau đó Báo Ấp Bắc có đăng bài phản ánh “Một trường hợp trưng dụng đất chưa sáng tỏ”, mới biết sự việc càng ngày càng trở nên nghiêm trọng. Đó là, trưng dụng đất của dân, cưỡng chế đất của dân để rồi cho thuê là không thể chấp nhận được. Mặt khác, UBND tỉnh giao đất xây dựng kho và bến đậu tàu cho Văn phòng Huyện ủy Cai Lậy là không đúng với chức năng của cơ quan này và Văn phòng Huyện ủy cũng không có chức năng cho thuê đất.

Đáng nói là chỉ 5 ngày sau khi được giao đất để xây dựng, Văn phòng Huyện ủy Cai Lậy đã ký hợp đồng cho Công ty TNHH Thành Phát thuê với giá 10 triệu đồng/tháng, trong vòng 10 năm (thực chất đã cho thuê trước đó). Điều này nói lên cái gì? Có đúng là Văn phòng Huyện ủy có ý định, kế hoạch xây dựng kho và bến đậu tàu? Phải chăng để hợp thức hóa vấn đề trưng dụng đất, cưỡng chế đất của dân để cho thuê, Văn phòng Huyện ủy Cai Lậy đã làm khống hồ sơ xin UBND tỉnh cấp đất để xây dựng kho, bến đậu tàu? Đất đã cho thuê rồi, còn đâu để xây dựng.

Theo tôi được biết, toàn bộ hơn 15.000m² đất do UBND tỉnh cấp (trong đó có 4.000m² trưng dụng của gia đình ông Lâm) đã được Văn phòng Huyện ủy chuyển giao cho Công ty TNHH Thành Phát. Công ty Thành Phát do “Hùng xì tẹc” làm chủ đã dùng toàn bộ diện tích đất này để thế chấp vay vốn ngân hàng, hùn hạp làm ăn và chứa xăng dầu buôn lậu.

Trong phiên tòa xử vụ buôn lậu xăng dầu qua biên giới do “Hùng xì tẹc” làm chủ, Văn phòng Huyện ủy Cai Lậy cử đại diện tham gia với tư cách người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan. Đại diện Văn phòng Huyện ủy đã đề nghị tòa buộc “Hùng xì tẹc” hoàn trả 420 triệu đồng (tương đương 42 tháng tiền thuê đất) mà bị cáo chưa thanh toán.

Trước tòa, “Hùng xì tẹc” buộc phải khai: Trước đây Văn phòng Huyện ủy đã vay của Công ty Thành Phát 1 tỷ đồng trong một thời gian dài chưa thanh toán (thời điểm lúc đó trị giá hàng trăm cây vàng). Còn vay để làm gì thì bị cáo không biết. Ngay người đại diện Văn phòng Huyện ủy Cai Lậy cũng không lý giải được về việc sử dụng khoản tiền vay này ra sao.

Từng tham gia giải quyết vụ việc, tôi thấy bài báo phản ánh khá chính xác, trung thực, khách quan nỗi bức xúc mà gia đình ông Ngô Tấn Lâm phải chịu đựng. Liên quan đến vụ việc này, trước đây tôi đã có ý kiến trên Báo Ấp Bắc ra ngày 14-1-2009, yêu cầu lãnh đạo Văn phòng Huyện ủy Cai Lậy nên nhìn thẳng vào sự thật, đừng né tránh, đã sai đừng để sai tiếp.

Riêng vấn đề cưỡng chế 200m² đất của gia đình ông Lâm để cho Công ty Thành Phát thuê làm đường đi là chưa đúng pháp luật. Bởi chưa có quyết định thu hồi đất của cấp có thẩm quyền và chưa bồi thường cho dân thì sao lại cưỡng chế buộc dân giao đất.

Tóm lại, Điều 45, Luật Đất đai sửa đổi năm 2003 quy định: 1. “Nhà nước trưng dụng đất có thời hạn trong trường hợp có nhu cầu của chiến tranh, thiên tai hoặc tình trạng khẩn cấp khác. Hết thời hạn trưng dụng đất hoặc đã thực hiện xong mục đích trưng dụng đất, Nhà nước trả lại đất và bồi thường thiệt hại cho người bị trưng dụng đất do việc trưng dụng đất gây ra”. Vì vậy, theo ý kiến của cá nhân tôi, việc trưng dụng đất, cưỡng chế đất của gia đình ông Lâm sử dụng không đúng mục đích, không đem lại lợi ích cho cộng đồng mà chỉ để cho thuê thì nên thu hồi trả lại cho dân.

Nhân đây, xin đề nghị Văn phòng Huyện ủy Cai Lậy trả lời trên Báo Ấp Bắc cho bạn đọc rõ 2 vấn đề. Một là, hợp đồng cho Công ty TNHH Thành Phát thuê đất 10 năm, từ ngày 1-5-2000 đến 1-5-2010 đã hết thời hạn, vậy còn tiếp tục cho thuê hay là sử dụng vào mục đích khác? Hai là, số tiền hơn 1 tỷ đồng tiền cho thuê đất được sử dụng như thế nào, vào mục đích gì, có để ngoài sổ sách như dư luận phản ánh hay không? Đồng thời, đề nghị Thanh tra Nhà nước tỉnh Tiền Giang vào cuộc, bởi “lợi ích nhóm” khá rõ ràng. Đó cũng là những điều bạn đọc đang quan tâm.

NGUYỄN VĂN GIÁP
(Chủ tịch Hội Luật gia tỉnh Tiền Giang)