Đất hoán đổi 34 năm chưa được giao nhận

Năm 1983, lãnh đạo xã Quơn Long (huyện Chợ Gạo) vận động 6 hộ dân ngụ ấp Long Thạnh hoán đổi 5.500 m² đất nền của gia đình để xã làm sân bóng đá. Sau đó, 5 hộ được nhận đất hoán đổi ở nơi khác, riêng hộ ông Phan Văn Ký đến nay chưa được giải quyết.

Trụ sở UBND xã Quơn Long (cũ) cho thuê làm Ban Điều hành Dự án Nâng cấp tuyến kinh Chợ Gạo.

ĐẤT HOÁN ĐỔI HAY TRƯNG DỤNG? 

Ông Đinh Văn Son (nguyên Bí thư Đảng ủy xã Quơn Long) xác nhận: Tháng 12-1982, tôi được Huyện ủy Chợ Gạo điều về làm Bí thư Đảng ủy xã Quơn Long. Đến tháng 4-1983, tôi cùng anh em trong cấp ủy có mời anh Phan Văn Ký và các hộ có đất như anh Ba Ứng, Ba Vĩ, chị Quyến… đến động viên đổi đất nơi khác để làm sân bóng của xã Quơn Long. Những người nói trên có đổi đất, còn anh Phan Văn Ký chưa hoán đổi... Tôi xác nhận, anh Phan Văn Ký có 1.000 m² đất ở trong sân bóng, nay xây cất Ủy ban nhân dân xã Quơn Long là sự thật.

Năm 2005, ông Ký làm đơn khiếu nại, UBND xã Quơn Long cho rằng, tại thời điểm đó, chủ yếu là vận động các hộ hiến đất để làm sân bóng. Do 5 hộ: Huỳnh Văn Tuấn, Nguyễn Văn Đực (Ba Vĩ), Nguyễn Văn Ứng, Đoàn Thị Phúc và Đoàn Thị Quyến ít đất hoặc không còn đất canh tác nên xã đã cắt 4.500 m2 đất của 2 hộ ông Trương Công Trỉ và Huỳnh Văn Chiếu để giao lại cho bà con sản xuất. Riêng hộ ông Ký thuộc diện gia đình khá giả (hành nghề buôn bán tại chợ Quơn Long, có nhà máy xay lúa và 3.800 m2 đất ruộng của cha vợ cho) nên xã không giao thêm đất khoán cho hộ ông Ký…  Từ cơ sở này, UBND huyện Chợ Gạo ban hành Quyết định 85/QĐ-UBND ngày 17-4-2006, bác đơn ông Ký khiếu nại hành vi hành chính của UBND xã Quơn Long trưng dụng 1.000 m² đất của ông năm 1983 nhưng không đền bù. Sau đó, UBND tỉnh ban hành Quyết định  1261/QĐ-UBND, ký ngày 30-3-2007, chuẩn y Quyết định85/QĐ của UBND huyện Chợ Gạo.

Ông Son cho biết thêm, tại thời điểm trên, phong trào thể dục - thể thao của cả nước nói chung, xã Quơn Long nói riêng phát triển rất mạnh, mỗi xã lập ra 2 - 3 sân bóng đá là chuyện bình thường, nên 6 hộ trên chấp nhận hoán đổi đất để xã làm sân bóng đá. Còn việc UBND huyện Chợ Gạo dựa theo báo cáo của xã Quơn Long để ban hành Quyết định 85/QĐ-UBND là không đúng thực tế. Bởi vì, đầu thập niên 1980, Nhà nước có chủ trương vận động nông dân đưa đất ruộng vào tập đoàn, hợp tác xã để bình quân ruộng đất. Còn đất của các hộ này là đất ở, đất vườn, đất trồng cây lâu năm thì không có việc trưng thu, trưng dụng, mà vận động hoán đổi. 

ÁN BỊ HỦY NHƯNG VẪN PHẢI… CHỜ

Không đồng ý với Quyết định  85/QĐ-UBND của UBND huyện Chợ Gạo, ông Ký làm đơn khởi kiện ra Tòa Hành chính. Tại Bản án sơ thẩm số 01/2015/HC-ST ngày 29-9-2015, Tòa án nhân dân (TAND) huyện Chợ Gạo quyết định: Bác đơn khởi kiện của ông Ký về yêu cầu hủy Quyết định 85/QĐ-UBND của UBND huyện Chợ Gạo và yêu cầu UBND huyện Chợ Gạo cùng UBND xã Quơn Long có trách nhiệm liên đới hoán đổi đất khác hoặc hoàn trả giá trị 1.000 m² đất, tương đương 510.000.000 đồng. Ông Ký không đồng ý, tiếp tục kháng án.

Ngày 20-1-2016, TAND tỉnh đưa vụ kiện của ông Ký ra xét xử phúc thẩm bằng Bản án số 02/2016/HC-PT, quyết định: “Hủy toàn bộ Bản án sơ thẩm số 01/2015/HC-ST ngày 29-9-2015 của TAND huyện Chợ Gạo…”. Hội đồng xét xử nhận thấy: Năm 1983, ông Đinh Văn Son (nguyên Bí thư Đảng ủy xã Quơn Long) chủ trì cuộc họp về việc hoán đổi đất giữa các hộ để làm sân bóng đá và đã giải quyết cho 5/6 hộ được hoán đổi đất là cơ sở và chứng cứ quan trọng chứng minh cho việc vận động hoán đổi đất là có thật, nhưng án sơ thẩm không xem xét, cũng không nhận định vì sao không giải quyết yêu cầu này; từ đó không chấp nhận khởi kiện là thiệt thòi quyền lợi cho ông Ký. Hơn nữa, phần đất ông Ký bàn giao, hiện nay được UBND tỉnh cấp Giấy chứng nhận quyền quản lý, sử dụng nhà và đất thuộc trụ sở làm việc (sở hữu Nhà nước) cho UBND xã Quơn Long, nhưng cấp sơ thẩm không đưa UBND tỉnh tham gia tố tụng với tư cách là “người liên quan” để làm rõ chủ trương chỉ đạo của ai thực hiện việc hoán đổi này; trách nhiệm bồi thường thuộc về ai nếu có việc hoán đổi đất.

Từ những phân tích trên, Hội đồng xử phúc thẩm xét thấy, cấp sơ thẩm vi phạm về thủ tục tố tụng và nội dung mà cấp phúc thẩm không thể khắc phục được nên cần hủy án, giao hồ sơ về cấp sơ thẩm giải quyết lại theo thủ tục chung.

Tuy nhiên, do án sơ thẩm bị hủy nên Hội đồng xét xử phúc thẩm chưa xem xét đến yêu cầu kháng cáo của ông Ký. Hiện tại, phần đất xây dựng trụ sở UBND xã Quơn Long (cũ) đang cho Công ty TNHH MTV 319.2 (thuộc Tổng Công ty 319 - Bộ Quốc phòng) thuê làm Ban Điều hành Dự án Nâng cấp tuyến kinh Chợ Gạo (đã hết hạn từ ngày 31-12-2015), nhưng tòa án đề nghị “bảo lưu” cho đến khi dự án được thi công xây dựng hoàn thành...?!

TỔ CTBĐ