Dự án nâng cấp, mở rộng QL1A 2005 đã được giải quyết đúng quy định

Trong những năm qua, nhiều hộ dân có nhà ở và đất sản xuất dọc tuyến Quốc lộ (QL) 1A thuộc địa bàn của huyện Cai Lậy (cũ) khiếu kiện kéo dài, yêu cầu Nhà nước bồi thường theo diện tích thực tế mà họ đã sử dụng.

Vụ việc đã được các bộ, ngành Trung ương thẩm tra, rà soát và Chính phủ kết luận giải quyết đúng quy định của pháp luật, khiếu nại của người dân là không có cơ sở để xem xét giải quyết tiếp.

Đồng chí Lê Văn Hưởng phát biểu tại buổi họp báo giải quyết khiếu nại liên quan đến Dự án nâng cấp, mở rộng QL1A.

Chủ tịch UBND tỉnh Lê Văn Hưởng cho biết: Dự án nâng cấp, mở rộng QL1A được thực hiện qua 2 giai đoạn. Giai đoạn 1 (năm 1994) tiến hành giải tỏa, bồi thường, được sự đồng thuận của nhân dân, không có khiếu nại. Giai đoạn 2 (năm 2005) phát sinh khiếu nại của một số hộ dân.

Nội dung khiếu nại chủ yếu yêu cầu xác định toàn bộ diện tích đất sân, mái che, thảo bạt (kể cả phần vượt định mức đất ở và đất nằm trong hành lang lộ giới) để được bồi thường là không đúng quy định. Bởi vì, QL1A là dự án xuyên suốt chiều dài Bắc - Nam (trong đó có tuyến Trung Lương - Mỹ Thuận), được thực hiện từ nguồn vốn của Trung ương; địa phương chịu trách nhiệm giải phóng mặt bằng, bồi thường giải tỏa.

Đoạn qua địa bàn huyện Cai Lậy (thời điểm trước khi chia tách địa giới hành chính huyện Cai Lậy và TX. Cai Lậy) có diện tích bị ảnh hưởng 211.618 m2. Tổng số hồ sơ được bồi thường là 2.545, thuộc các xã: Nhị Quý, Nhị Mỹ, Tân Hội, Thanh Hòa, Phú Nhuận, Mỹ Thành Nam, Phú An, Bình Phú, thị trấn Cai Lậy…, với tổng kinh phí bồi thường được phê duyệt trên 53,5 tỷ đồng.

Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, UBND tỉnh đã xây dựng Phương án giải quyết 126 ngày 23-11-2007, được Chính phủ phê duyệt. Nội dung Phương án giải quyết: Đất sân, mái che, thảo bạt (nằm cùng một thửa), trước đây xác định là đất nông nghiệp, nay được điều chỉnh lại thành đất ở, nhưng phải xác định thời điểm hình thành và hạn mức đất ở theo quy định.

Phần vượt hạn mức đất ở được bồi thường giá đất nông nghiệp và có hỗ trợ thêm đất xen kẽ khu dân cư nên mức bồi thường khá cao. Phương thức bồi thường này có lợi cho người bị giải tỏa, vì họ không phải làm nghĩa vụ tài chính do chuyển mục đích sử dụng từ đất nông nghiệp sang đất ở; đồng thời, trong Phương án 126 đã khẳng định đất taluy, mương lộ thì không bồi thường.

Sau khi thực hiện Phương án 126, các hộ có đất sân, mái che, thảo bạt nằm ngoài định mức đất ở và trong hành lang QL1A vẫn tiếp tục khiếu nại. Thanh tra Chính phủ đã rà soát, kết luận tại Báo cáo 1261 ngày 21-5-2010: “... Các hộ đề nghị bồi thường phần đất mương, taluy lộ và sân nằm trong hành lang lộ giới là đất ở là không phù hợp pháp luật”. Mặc dù Thanh tra Chính phủ đã kết luận, nhưng số hộ này vẫn không đồng ý, khiếu kiện kéo dài, nên UBND tỉnh chỉ đạo tiếp tục rà soát.

Năm 2015, Chủ tịch UBND tỉnh ban hành 41 quyết định điều chỉnh, hủy bỏ quyết định giải quyết trước đây, chấp nhận nội dung khiếu nại của 41 hộ dân (TX. Cai Lậy 34 hộ và huyện Cai Lậy 7 hộ), với tổng số tiền bồi thường, hỗ trợ thêm trên 22,8 tỷ đồng. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai thực hiện các quyết định đã phát sinh nhiều vấn đề bất cập và không đúng theo Phương án 126, nên UBND tỉnh đã chỉ đạo kiểm tra, rà soát; đồng thời, báo cáo các cơ quan cấp trên xin chủ trương giải quyết.

Bộ Tài nguyên và Môi trường cử đoàn công tác rà soát lại toàn bộ vụ việc và đã ban hành Công văn 3582, ký ngày 24-8-2016, kiến nghị bồi thường theo giá đất ở cho 4 hộ dân, với tổng diện tích đất bị thu hồi là 531,62 m2; các trường hợp còn lại bác đơn khiếu nại, giữ nguyên kết quả bồi thường mà UBND huyện Cai Lậy (trước đây) đã giải quyết. Nội dung này đã được HĐND tỉnh tổ chức đoàn giám sát và đã có báo cáo kết quả giám sát trình Quốc hội.

Ngày 18-5-2017, Văn phòng Chính phủ có Công văn 5088 thông báo ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình về việc giải quyết khiếu nại của các hộ dân liên quan đến Dự án nâng cấp, mở rộng QL1A (tỉnh Tiền Giang), với nội dung: UBND tỉnh Tiền Giang căn cứ Văn bản 3582 ngày 24-8-2016 của Bộ Tài nguyên và Môi trường để xem xét, giải quyết khiếu nại của 41 hộ dân theo quy định của pháp luật.

Trên cơ sở đó, Chủ tịch UBND tỉnh đã tổ chức đối thoại, ban hành 41 quyết định giải quyết lại khiếu nại, trong đó có 4 trường hợp được bồi thường bổ sung với số tiền trên 1,29 tỷ  đồng và ban hành quyết định hủy bỏ các quyết định ban hành năm 2015; đồng thời, bác yêu cầu bồi thường đất taluy, mương lộ… Các hộ dân có trách nhiệm thực hiện quyết định giải quyết khiếu nại có hiệu lực. Các cơ quan hành chính không còn trách nhiệm giải quyết khiếu nại của các hộ dân, mà thẩm quyền giải quyết thuộc tòa án.

TỔ CTBĐ