Tự hào quá khứ, vững bước tương lai

Hàng ngàn năm qua, trên mảnh đất Thăng Long - Hà Nội đã trải qua nhiều cuộc chiến tranh chống ngoại xâm và kết thúc trong khúc khải hoàn, ngày Giải phóng Thủ đô 10-10-1954 là một trong những mốc son chói sáng đó. Thủ đô Hà Nội đã trở thành nơi kết nối những mạch nguồn lịch sử và tinh hoa của dân tộc, nơi hội tụ, kết tinh và tỏa sáng của tinh thần yêu nước, yêu hòa bình, tinh thần đoàn kết và khát vọng vươn lên của cả dân tộc.

MỐC SON LỊCH SỬ HÀO HÙNG

Kể từ “Chiếu dời đô” của Vua Lý Thái Tổ năm 1010 đến nay, Thăng Long - Hà Nội đã trải qua và chứng kiến biết bao sự biến thiên của lịch sử. Quân và dân Hà Nội thế hệ sau tiếp bước thế hệ trước đã bền bỉ lao động, kiên cường đấu tranh, sáng tạo nên một nền văn hiến rạng rỡ, lập nên nhiều chiến công hiển hách, lưu danh muôn đời. 

Hà Nội hân hoan niềm vui Ngày Giải phóng Thủ đô năm 1954.

Sau Cách mạng Tháng Tám thành công năm 1945, Hà Nội đã cùng cả nước kiên cường đấu tranh bảo vệ chính quyền cách mạng còn non trẻ, thực dân Pháp quyết tâm cướp nước ta một lần nữa. Tháng 10-1946, giặc nổ súng chiếm Hải Phòng, tấn công Lạng Sơn, khiêu khích ở Hà Nội.

Ngày 19-12-1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh ra Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến với quyết tâm “Thà hy sinh tất cả, chứ nhất định không chịu mất nước, nhất định không chịu làm nô lệ”. Hưởng ứng lời kêu gọi của Bác, với tinh thần “Quyết tử để Tổ quốc quyết sinh”, quân, dân Hà Nội đã nhất tề đứng lên đánh giặc cứu nước. Hà Nội đã mở đầu cuộc kháng chiến toàn quốc bằng cuộc chiến đấu 60 ngày đêm vô cùng oanh liệt.

Quân, dân Thủ đô đã biến mỗi ngôi nhà, mỗi ngõ phố trở thành chiến lũy, pháo đài đánh giặc. Sức mạnh quật cường của quân - dân Thủ đô đã kìm chân, tiêu hao sinh lực địch, tạo điều kiện để cơ quan đầu não và các lực lượng kháng chiến của ta tạm rút khỏi Hà Nội an toàn, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ do Trung ương giao.

9 năm sau đó, quân - dân Hà Nội cùng đồng bào cả nước đã chiến đấu ngoan cường, thông minh, gan dạ, đầy sáng tạo trên các mặt trận, các lĩnh vực; đặc biệt là chiến thắng trong trận quyết chiến chiến lược tại Điện Biên Phủ năm 1954, buộc thực dân Pháp phải ký Hiệp định Giơnevơ (ngày 20-7-1954) công nhận độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của ba nước: Việt Nam, Lào, Campuchia và phải rút quân khỏi miền Bắc Việt Nam.

Dưới sự lãnh đạo của Trung ương Ðảng, quân - dân Hà Nội đã chủ động chuẩn bị lực lượng về mọi mặt để tiếp quản Thủ đô. 16 giờ, ngày 9-10-1954, những người lính Pháp cuối cùng rút qua cầu Long Biên, Hà Nội sạch bóng quân thù.

Tối 9-10, mọi nhà đều để đèn sáng, người dân Hà Nội không ngủ mà thức để chờ đón một ngày mới. 5 giờ ngày 10-10-1954, không khí khắp Thủ đô đã rất sôi động, nhân dân đứng hai bên đường chào đón đoàn quân chiến thắng tiến vào tiếp quản Thủ đô. 15 giờ cùng ngày, hàng vạn nhân dân Thủ đô dự lễ chào cờ chiến thắng, ghi dấu mốc quan trọng đưa Thủ đô bước sang một trang sử mới.

HÀ NỘI VỮNG BƯỚC ĐI LÊN

Trong những ngày đầu tiên trở về Thủ đô, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nhắc nhở Đảng bộ và nhân dân Thủ đô: “Cả nước nhìn về Thủ đô ta. Thế giới trông vào Thủ đô ta. Tất cả chúng ta phải ra sức giữ gìn trật tự, an ninh, làm cho Thủ đô ta bình yên, tươi đẹp, mạnh khỏe cả về vật chất và tinh thần”. Thực hiện lời Bác dạy, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Thủ đô đã nỗ lực không ngừng để đưa Thủ đô từng bước phát triển.

Cùng với nhân dân toàn miền Bắc, Hà Nội lần lượt thực hiện các nhiệm vụ cách mạng: Khôi phục kinh tế (1954 -1957); cải tạo xã hội chủ nghĩa (1958 - 1960); thực hiện kế hoạch 5 năm lần thứ nhất (1960 - 1965). Đến cuối năm 1965, diện mạo Thủ đô Hà Nội đã có nhiều chuyển biến tích cực, bước đầu phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng cơ sở vật chất kỹ thuật, phát triển phong trào thi đua lao động sản xuất ngày càng sâu rộng, ra sức chi viện sức người, sức của cho miền Nam kháng chiến chống Mỹ.

Giai đoạn 1965 - 1968 và 1968 - 1972, quân - dân Hà Nội đã anh dũng, kiên cường lần lượt chiến đấu, chiến thắng hai cuộc chiến tranh phá hoại của đế quốc Mỹ; đồng thời chi viện cho tiền tuyến miền Nam. Sau khi Hiệp định Paris được ký ngày 27-1-1973, nhân dân Thủ đô bước vào giai đoạn khôi phục, phát triển kinh tế, giữ ổn định xã hội; đồng thời tiếp tục đóng góp sức người, sức của cho sự nghiệp giải phóng miền Nam, thống nhất nước nhà.

Đi qua những thăng trầm của lịch sử, Thủ đô Hà Nội ngày nay luôn giữ vững vai trò là trung tâm kinh tế, chính trị, văn hóa của cả nước. Đặc biệt, trong sự nghiệp đổi mới ngày nay, Hà Nội đang thay đổi từng ngày, hướng tới một đô thị hiện đại, văn minh và hạnh phúc.

Thủ đô Hà Nội không chỉ vinh dự được Tổ chức Giáo dục - Khoa học và Văn hóa của Liên hợp quốc (UNESCO) vinh danh “Thành phố vì hòa bình” (năm 1999), mà còn là điểm đến an toàn, bình yên và thân thiện, được bạn bè trong nước, quốc tế yêu mến. Tổ chức Giải thưởng Du lịch thế giới (World Travel Awards) đã đề cử Hà Nội là 1/17 thành phố bình chọn giải thưởng “Điểm đến thành phố hàng đầu thế giới năm 2018”...

Từ một đô thị có quy mô dân số khoảng 43,7 vạn người những ngày đầu giải phóng, đến nay, Hà Nội có quy mô dân số hơn 8 triệu người và không ngừng phát triển. Hà Nội cũng là một trong số ít những thủ đô trên thế giới có lịch sử, truyền thống văn hóa hơn ngàn năm tuổi và được biết đến là “Thành phố di sản”, là nơi hội tụ và lan tỏa văn hóa, văn minh, nơi có bề dày trầm tích văn hóa với số lượng di sản lớn nhất cả nước với hệ thống danh lam thắng cảnh, di tích lịch sử phong phú, các di sản văn hóa vật thể và phi vật thể đặc sắc với 5.922 di tích được kiểm kê; 1.350 làng nghề, gần 1.700 lễ hội dân gian, 1.793 di sản văn hóa phi vật thể.

NHƯ NGỌC

(tổng hợp)