Thắng lợi của chiến dịch mở mảng Chợ Gạo mùa khô 1974-1975

Thực hiện phương hướng chiến lược của Trung ương và sự chỉ đạo của TW Cục và Quân ủy Miền, tháng 10-1974, Khu ủy và Quân khu ủy khu 8 triển khai kế hoạch hoạt động mùa khô 1974 -1975 với quyết tâm hình thành thế tiến công tổng hợp trên toàn quân khu; Tỉnh ủy, Ban chỉ huy Tỉnh đội Mỹ Tho quyết định quyết định tiến hành chiến dịch tổng hợp mở mảng Chợ Gạo vào cao điểm tháng 11 -1974 (so với kế hoạch hoạt động mùa khô trong toàn quân khu, thì tỉnh Mỹ Tho hoạt động trước một tháng).

Căn cứ vào yêu cầu nhiệm vụ, tình hình hoạt động của địch, khả năng tác chiến của ta, những điều kiện địa hình thời tiết trên địa bàn tỉnh, Tỉnh ủy và Ban chỉ huy Tỉnh đội chia tỉnh ra làm 4 khu vực để lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ trong kế hoạch mùa khô 1974 -1975.

Khu vực 1 : gồm địa bàn 12 xã phía Tây kinh Chợ Gạo của huyện Chợ Gạo (khu vực trọng điểm thực hiện chiến dịch). Khu vực 2 gồm vùng giải phóng, vùng tranh chấp thuộc nam - bắc Lộ 4 của 5 huyện: Châu Thành Bắc, Châu Thành Nam, Cai Lậy Bắc, Cai Lậy Nam, huyện Cái Bè và các xã phía đông kinh Chợ Gạo của huyện Chợ Gạo. Khu vực 3: Quốc lộ 4 (tỉnh Mỹ Tho). Khu vục 4: thị xã, thị trấn.

Huyện Chợ Gạo về quản lý hành chính đối với ta là một huyện hoàn chỉnh với 18 xã, 1 thị trấn, 2 khu phố, 139 ấp, dân số thời điểm này là  84.750 người; có 38 ấp tranh chấp mạnh, 29 ấp tranh chấp yếu và 72 ấp còn bị địch kềm kẹp. Đối với địch Chợ Gạo nằm trền địa bàn hành chính 2 quận: Chợ Gạo và Bến Tranh.

Trong kế hoạch mùa khô 1974 -1975, ta tập trung mở mảng các xã phía tây kinh Chợ Gạo: Tân Thuận Bình, Quơn Long. Tân Bình Thạnh, Mỹ Tịnh An, Phú Kiết, Lương  Hòa Lạc, Thanh Bình, Hòa Tịnh, Trung Hòa.

Lực lượng chính của ta trong đợt hoạt động là tiểu đoàn 514 C và tiểu đoàn 2009B, Đại đội pháo, Đại đội đặc công của tỉnh đội; bộ đội địa phương huyện và du kích. Phối hợp với lực lượng vũ trang là lực lượng đấu tranh chính trị, binh vận nằm trên địa bàn hoạt động.

Lực lượng địch trên địa bàn chủ yếu là Tiểu đoàn bảo an Tân Lập, 1 trung đội thám báo Chi khu Chợ Gạo và 1 trung đội thám báo chi khu Bến Tranh cùng với lực lượng 78 đồn và khoảng 900 tên phòng vệ xung kích, trên 4000 tên phòng vệ dân sự.

Ngoài ra còn có 2 tiểu đoàn bảo an 420 và 514 tiểu khu Gò Công đánh phá các xã Bình Phục Nhứt, An Thanh Thủy và Bình Ninh, nhưng nếu tình hình khó khăn chúng có thể sử dụng lực lượng chủ lực sư đoàn để ứng cứu giải tỏa. Lực lượng yểm trợ: Trên kinh Chợ Gạo có Giang đoàn 21 và trận địa pháo Chi khu Chợ Gạo, trận địa pháo Chi khu BếnTranh, trận địa pháo Chi khu Châu Thành (Trung Lương).

Đợt hoạt động bắt đầu từ tháng 11-1974, kết thúc tháng 3 -1975. Bước vào cao điểm 1 đợt hoạt động ta sử dụng lực lượng gồm tiểu đoàn 514 C, đại đội đặc công, đại đội pháo binh, đại đội độc lập và du kích ấp, xã có nhiệm vụ tiến công bao vây các mục tiêu chủ yếu, gây sát thương địch, buộc quân bảo an cơ động của địch hành quân ứng cứu giải tỏa.

Từ cao điểm 2 trở đi sử dụng tiểu đoàn 514 C và tiểu đoàn 2009 B, đại đội đặc công, đại đội pháo binh, đại đội độc lập cùng các đơn vị lực lượng vũ trang huyện tiến công phá vỡ hệ thống kềm kẹp của địch ở các xã Đông khu phố Ông Văn, uy hiếp giao thông của địch trên kinh Chợ Gạo, Lộ 24.

Với tinh thần tấn công liên tục cùng thắng lợi chung của chiến trường, đầu giai đoạn 2 chiến dịch kết thúc, toàn lực lượng tham gia chuyển dịch chuyển sang nhiệm mới là chia cắt chiến lược kinh Chợ Gạo. Kết quả sau 5 tháng mở mảng 12 xã phía Tây kinh Chợ Gạo, ta loại khỏi vòng chiến đấu 1159 tên, giải phóng 44 đồn, giải phóng hoàn toàn xã Thanh Bình, giải phóng cơ bản các xã: Tân Bình Thạnh, Phú Kiết, Song Bình, Đăng Hưng Phước, Lương Hòa Lạc, Trung Hòa, Mỹ Tịnh An, Quơn Long, Tân Thuận Bình.

Đây là đợt hoạt động có quy mô và thời gian kéo dài nhất, không gian rộng nhất và kết quả đạt được cao nhất của tỉnh Mỹ Tho. Thắng lợi của chiến dịch mở mảng Chợ Gạo mùa khô 1974 -1975 đã làm chuyển biến đáng kể thế và lực của ta trong toàn tỉnh, đã đẩy địch lún sâu vào thế bị động, lúng túng; làm thay đổi sâu sắc so sánh lực lượng ta - địch trên chiến trường, tạo thời cơ thuận lợi  trong những ngày tháng 4 lịch sử năm 1975.

TẤN ĐỜI

Nguồn: Địa chí Tiền Giang – tập 2 –năm 2007