Khẩu trang là "vắc xin" rẻ tiền và hiệu quả nhất chống lại mọi biến thể Covid-19

(ABO) Trong những ngày mà cả thế giới đang căng thẳng đối phó với dịch Covid-19, các biến thể liên tục xuất hiện, liên tục thoát khỏi tác dụng bảo vệ của vaccine, thì khẩu trang một lần nữa lại chứng tỏ hiệu quả không thể thay thế được trong việc ngăn ngừa lây nhiễm virus corona.

Hai năm trước khi dịch bệnh Covid-19 bùng phát mà chưa có vaccine, cả thế giới tin rằng rửa tay và giữ khoảng cách là các biện pháp phòng Covid-19 hiệu quả. Lúc đó ngay cả Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cũng không đưa khẩu trang vào khuyến cáo phòng bệnh, trừ các nước phương Đông.

Qua một thời gian, thực tế chứng minh khẩu trang có tác dụng phòng bệnh rất tốt. Rồi nhiều nhà khoa học hàng đầu thế giới đã chứng minh Covid-19 lây nhiễm qua các giọt bắn từ đường hô hấp người bệnh phát tán ra môi trường bên ngoài, người lành hít trực tiếp vào hoặc chạm vào giọt bắn trên bề mặt đồ vật xung quanh rồi đưa lên mắt, mũi, miệng khiến cho virus xâm nhập vào cơ thể mà gây bệnh. Muốn chống lại sự xâm nhập của giọt bắn thì không có gì thay thế được khẩu trang và rửa tay.

Nhiều quốc gia trên thế giới thay đổi hẳn quan niệm về sử dụng khẩu trang. Nếu như trước đây họ không có khái niệm đeo khẩu trang; họ còn tỏ thái độ kỳ thị người dùng khẩu trang, cho tới khi Covid-19 trở thành "sát thủ" kinh hoàng thì tất cả các nước đều thức tỉnh và tin vào khẩu trang.

Ở nước ta, đeo khẩu trang khi ra đường từ rất lâu đã trở thành thói quen trong sinh hoạt xã hội, khẩu trang để chống nắng mùa hè; chống lạnh mùa đông; giảm khói bụi, ô nhiễm môi trường; bảo vệ làn da không bị lão hóa của chị em phụ nữ. Khẩu trang trở thành vật bất ly thân mọi lúc, mọi nơi của người Việt.

Đã từng có một thời khi “giặc” Covid-19 vừa đến, khẩu trang lên ngôi, trong phút chốc trở thành mặt hàng “nóng”. Khẩu trang cháy hàng trên khắp thế giới, trở thành quà tặng ngoại giao giữa các nước. Khẩu trang được quy định trong hội họp, khi tham gia hoạt động cộng đồng. Hành vi không đeo khẩu trang nơi công cộng trong tình hình dịch Covid-19 diễn biến phức tạp ở nước ta bị áp dụng mức xử phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 1 đến 3 triệu đồng.

Rồi khi vaccine được nghiên cứu thành công, các chính phủ nhanh chóng tiến hành tiêm ngừa cho người dân nước mình càng nhanh, càng nhiều, càng bao phủ đầy đủ càng tốt. Hàng triệu người trên toàn cầu đang hy vọng rằng, việc phát triển vaccine Covid-19 thành công có thể tiêu diệt bệnh Covid-19, loại trừ chúng ra khỏi cuộc sống của chúng ta trong vòng 1 năm. Nhưng suốt 2 năm qua, các nhà khoa học và các Chính phủ trên thế giới đã áp dụng mọi biện pháp ngăn chặn, từ cực đoan nhất cho tới buông lỏng nhất, dịch Covid-19 vẫn tồn tại và luôn biến đổi chống lại mọi giải pháp của con người. Giờ đây, đã đến lúc các chuyên gia cảnh báo rằng virus có thể ở bên chúng ta mãi mãi - nhưng nó không phải lúc nào cũng là một bệnh dịch chết người.

Như vậy, vaccine giúp con người sống chung an toàn với Covid-19, nhưng những người tiêm đủ vaccine vẫn bị lây nhiễm hoặc tái nhiễm nếu có tiếp xúc với người bệnh mà không có biện pháp phòng ngừa khác. Có hai lý do làm tỷ lệ mắc bệnh không giảm, một là kháng thể sau chích ngừa không tồn tại lâu, mà nó giảm theo thời gian; thứ hai là virus không chịu khuất phục, nó tự biến đổi để tồn tại bằng cách đột biến thành những biến thể tránh né kháng thể do vaccine tạo ra.

Suy cho cùng, muốn ngăn chặn lây nhiễm chỉ còn cách thực hiện quy tắc 5K, mà trong đó mang khẩu trang là yếu tố quan trọng nhất.

Hiện nay trước tình hình biến thể Omicron rất dễ lây lan, muốn an toàn mọi người cần “nâng cấp” khẩu trang hiện có của mình lên một bậc tốt hơn, đó là khẩu trang có chức năng ngăn chặn được mầm bệnh như khẩu trang y tế, khẩu trang phẫu thuật.

Khẩu trang y tế trên thị trường không còn “cháy hàng” như 2 năm trước, bây giờ mọi người có thể dễ dàng mua được ở các nhà thuốc hay các cửa hàng dụng cụ y khoa. Khẩu trang y tế là một loại mặt nạ bảo vệ, được sử dụng để bịt vùng mặt thường là mũi, miệng, để ngăn ngừa bảo vệ người đeo khỏi bị lây nhiễm các loại vi khuẩn, dịch bệnh, bụi bặm thông qua đường hô hấp. Khẩu trang y tế được sử dụng nhiều trong các cơ sở y tế, cung cấp cho các bác sĩ, y tá, điều dưỡng, giám định pháp y... đặc biệt là những người làm công việc phẫu thuật.

Khẩu trang trở thành "vắc xin" rẻ tiền nhất, hiệu quả nhất để chống lại mọi biến thể của Covid-19. Thực hiện mang khẩu trang không khó, cái “khó” chính là sự hiểu biết và ý thức của mỗi người trong việc tự giác mang khẩu trang. Mang khẩu trang chẳng những bảo vệ bản thân và cộng đồng, mà còn góp phần phòng, chống dịch bệnh thành công.

BS NGUYỄN THÀNH ÚC