Đẩy mạnh công tác đối ngoại theo tinh thần Nghị quyết ĐH XII của Đảng

Năm 2016 là năm đầu tiên triển khai đường lối đối ngoại theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XII của Đảng. Trong năm qua, hoạt động đối ngoại của đất nước ta được triển khai sâu rộng và đạt được nhiều thành tựu ý nghĩa, trong đó có phần đóng góp quan trọng của công tác đối ngoại Đảng.

Đồng chí Hoàng Bình Quân, Ủy viên Trung ương Đảng, Trưởng Ban Đối ngoại Trung ương đã có cuộc trao đổi với phóng viên Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam xung quanh vấn đề này.

Đồng chí Hoàng Bình Quân, Ủy viên Trung ương Đảng, Trưởng Ban Đối ngoại Trung ương (Ảnh: Khánh Linh)

Phóng viên: Xin đồng chí cho biết một số đánh giá về tình hình thế giới và khu vực trong năm 2016?

Đồng chí Hoàng Bình Quân: Năm 2016 là một năm thế giới có nhiều biến động lớn, nhanh chóng và khó đoán định, có thể nói là phức tạp nhất trong hơn hai thập kỷ gần đây. Chính trị tại nhiều quốc gia và khu vực có những diễn biến mới, thay đổi lớn, bất ngờ, bộc lộ những mâu thuẫn nội tại hết sức sâu sắc; thể hiện sự bế tắc về chính trị, kinh tế, xã hội tại nhiều nước và những bất cập của tiến trình toàn cầu hóa và trật tự quốc tế; điển hình là sự kiện “Brexit”, kết quả bầu cử và bất ổn chính trị ở một số nước. Làn sóng chủ nghĩa dân túy, chủ nghĩa dân tộc nổi lên tại nhiều nước, nhất là các nước tư bản phát triển.

An ninh thế giới năm qua cũng tiếp tục diễn biễn phức tạp, có xu hướng gia tăng bất ổn tại nhiều khu vực, điển hình là việc các bên đẩy mạnh can dự vào xung đột tại Trung Đông, căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên, diễn biến phức tạp mới của tình hình Biển Đông và biển Hoa Đông. Chạy đua vũ trang tiếp tục gia tăng. Hoạt động khủng bố nổi lên tại châu Âu và lan rộng sang nhiều khu vực khác với quy mô, hình thức ngày càng đa dạng, phức tạp. Các vấn đề an ninh phi truyền thống, nhất là an ninh mạng và biến đổi khí hậu, thiên tai diễn biến ngày càng phức tạp.

Kinh tế thế giới tăng trưởng chậm, tiếp tục khó khăn và tiềm ẩn nhiều bất ổn. Tâm lý chống toàn cầu hóa gia tăng, nhất là ở các nước phương Tây. Các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới, đặc biệt là TPP, đứng trước rất nhiều thách thức.

Châu Á – Thái Bình Dương tiếp tục là một khu vực tăng trưởng năng động, nhưng là nơi diễn ra quá trình cạnh tranh và va chạm lợi ích chiến lược giữa các nước lớn, tiếp tục xu thế vừa hợp tác vừa cạnh tranh rất phức tạp.

Tựu chung lại, có thể nói tình hình thế giới và khu vực năm 2016 có nhiều biến động rất lớn, mang đậm tính bất ngờ, bất định và bất an; bộc lộ nhiều mẫu thuẫn, nhiều vấn đề về chính trị, an ninh, kinh tế, xã hội; có nhiều hệ lụy sâu sắc và lâu dài đến đời sống chính trị quốc tế; và tiềm ẩn nguy cơ phá vỡ trạng thái ổn định chiến lược, đe dọa mạnh mẽ môi trường an ninh toàn cầu.

Phóng viên: Trong bối cảnh đó, xin đồng chí cho biết những thành tựu nổi bật trên lĩnh vực đối ngoại của Đảng ta trong năm 2016 – năm đầu tiên triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội lần thứ XII của Đảng?

Đồng chí Hoàng Bình Quân: Năm 2016 là năm đầu tiên chúng ta triển khai đường lối đối ngoại theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XII của Đảng. Quán triệt, bám sát các mục tiêu, nguyên tắc, quan điểm chỉ đạo của Nghị quyết Đại hội XII và Kết luận 73 của Bộ Chính trị về tăng cường quan hệ đối ngoại của Đảng trong tình hình mới, trong năm 2016, công tác đối ngoại Đảng tiếp tục được triển khai một cách tích cực, chủ động, đổi mới theo hướng gia tăng chiều sâu hợp tác, nâng cao hiệu quả hoạt động đối ngoại thông qua nhiều hình thức hợp tác phong phú, chú ý đến trọng tâm, trọng điểm, kết hợp nhịp nhàng giữa song phương và đa phương, đạt nhiều kết quả tích cực và rõ nét.

Thứ nhất, trước những diễn biến nhanh chóng, phức tạp của tình hình quốc tế và khu vực, năm 2016, đối ngoại Đảng đã chú trọng đẩy mạnh công tác nghiên cứu, dự báo, góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả trong tham mưu, đề xuất và thẩm định các hoạt động đối ngoại, góp phần hiệu quả phục vụ các quyết sách về đối ngoại của Bộ Chính trị, Ban Bí thư. Lãnh đạo Đảng đánh giá cao nhiều đóng góp tham mưu chất lượng, nhất là trên các vấn đề lớn và hệ trọng của đất nước, đặc biệt là các vấn đề về Biển Đông, quan hệ với các nước láng giềng, hội nhập quốc tế....

Thứ hai, các hoạt động đối ngoại Đảng, đặc biệt là các hoạt động đối ngoại cấp cao, được tổ chức thực hiện và triển khai có chất lượng, hiệu quả. Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã có chuyến thăm chính thức CHDCND Lào (tháng 11/2016) và chuyến thăm chính thức Trung Quốc (tháng 1/2017) rất thành công; Đồng chí Thường trực Ban Bí thư, các đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị đã có nhiều chuyến thăm Trung Quốc, Mỹ và một số đối tác quan trọng khác; đồng thời chúng ta đã đón nhiều đoàn lãnh đạo cấp cao của các Đảng sang thăm làm việc tại Việt Nam... Các chuyến thăm đã phát huy vai trò hết sức quan trọng trong việc góp phần tăng cường sự tin cậy chính trị, củng cố quan hệ hữu nghị, thúc đẩy hợp tác, đồng thời xử lý một số vấn đề còn tồn tại, phát sinh giữa nước ta với các nước.

Thứ ba, quan hệ hữu nghị truyền thống với các đảng cộng sản cầm quyền, các đảng cầm quyền ở các nước láng giềng có chung biên giới tiếp tục được thắt chặt, hiệu quả hợp tác được nâng cao. Các chuyến thăm nước ngoài đầu tiên trên cương vị mới của các lãnh đạo cấp cao Đảng ta và Đảng Nhân dân Cách mạng Lào đã không ngừng củng cố sự tin cậy chính trị và chiều sâu hợp tác giữa hai đảng, hai nước và nhân dân hai nước. Bên cạnh các hoạt động trao đổi đoàn cấp cao, việc duy trì cơ chế trao đổi đoàn các cấp, các lớp nghiên cứu, trao đổi chuyên đề, hợp tác đào tạo cán bộ... tiếp tục là những cơ chế hợp tác hiệu quả, tăng cường trao đổi thông tin, tham vấn và củng cố quan hệ giữa Đảng ta và Đảng Cộng sản Trung Quốc, Đảng Nhân dân Cách mạng Lào, Đảng Nhân dân Cam-pu-chia. Trước những diễn biến mới của tình hình trong năm qua, quan hệ giữa Đảng ta với Đảng Cộng sản Cuba, Đảng Lao động Triều Tiên tiếp tục được duy trì và củng cố.

Thứ tư, quan hệ với các đảng cầm quyền, tham chính, các đảng cộng sản, công nhân, cánh tả và các chính đảng khác tiếp tục được mở rộng và đẩy mạnh. Trong năm 2016, chúng ta đã triển khai nhiều hoạt động hợp tác với các đảng, tiêu biểu là các cuộc trao đổi đoàn, hội thảo, trao đổi lý luận. Nội dung các hoạt động này chú trọng tới những vấn đề có tính thực tiễn trong quá trình xây dựng và phát triển đất nước. Các hoạt động hợp tác đào tạo đã góp phần làm phong phú thêm cơ sở lý luận và thực tiễn, nâng cao năng lực lãnh đạo của Đảng, năng lực cho đội ngũ cán bộ của ta. Đồng thời, đây cũng là các cơ hội để chúng ta giới thiệu, vận động, tranh thủ được sự đồng tình, ủng hộ của nhiều chính đảng, chính giới và bạn bè quốc tế với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc của nhân dân ta, nhất là đối với lập trường của ta trên các vấn đề quan trọng.

Thứ năm, chúng ta cũng rất tích cực tham gia và đạt được nhiều thành tựu nổi bật tại các diễn đàn đa phương chính đảng như: Hội nghị Quốc tế các đảng chính trị châu Á (ICAPP), Diễn đàn Sao Paolo, Hội thảo quốc tế “Các chính đảng và một xã hội mới”, Diễn đàn gặp gỡ tiến bộ Mỹ Latinh... Đặc biệt, điểm sáng trong quan hệ đa phương chính đảng của năm 2016 là Đảng ta lần đầu tiên đã đăng cai và tổ chức rất thành công Cuộc gặp quốc tế lần thứ 18 các đảng cộng sản, công nhân tại Hà Nội với những kết quả đột phá, góp phần quan trọng vào việc tăng cường đoàn kết, thống nhất cho phong trào chung và nâng cao vị thế quốc tế của Đảng ta.

Thứ sáu, chúng ta đã chú trọng thúc đẩy, nâng cao hiệu quả và đạt được nhiều kết quả rất tích cực trong công tác thông tin, tuyên truyền đối ngoại. Đại hội XII của Đảng đã nhận được số lượng điện, thư chúc mừng kỷ lục (253 điện mừng Đại hội; 98 điện mừng Tổng Bí thư), trong đó có điện, thư chúc mừng của hầu hết lãnh đạo các nước lớn, chính Đảng lớn, các đối tác quan trọng. Chúng ta cũng phát huy tích cực các hình thức thông tin đa dạng khác như dịch, xuất bản văn kiện Đại hội ra 7 thứ tiếng nước ngoài (Tiếng Anh, Nga, Pháp, Tây Ban Nha, Trung Quốc, Lào và Khơ-me) để phục vụ tuyên truyền đối ngoại; chủ trì đón một số đoàn báo đảng vào tìm hiểu, đưa tin về Đại hội; đón các đoàn đặc phái viên của một số đảng bạn vào chúc mừng thành công của Đại hội và cử các đoàn phái viên của Tổng Bí thư đi một số nước đối tác truyền thống quan trọng thông báo kết quả Đại hội... Công tác thông tin đối ngoại đảng đã thực sự tạo được những dấu ấn tích cực, lan tỏa, góp phần mở rộng, củng cố quan hệ giữa Đảng ta và các chính đảng, các đối tác tại tất cả các khu vực trên thế giới.

Các kết quả nổi bật nêu trên thể hiện rõ vai trò và vị thế của đối ngoại Đảng ngày càng được nâng cao trong triển khai đường lối, chính sách đối ngoại chung của đất nước.

Đại hội XII của Đảng đã nhận được số lượng điện, thư chúc mừng kỷ lục (Ảnh: dangcongsan.vn)

Phóng viên: Để vượt qua thách thức, nắm bắt cơ hội, trong năm 2017, công tác đối ngoại sẽ hướng vào những nội dung trọng tâm nào, thưa đồng chí?

Đồng chí Hoàng Bình Quân: Nhiệm vụ bao trùm và xuyên suốt của công tác đối ngoại năm 2017 là tiếp tục duy trì môi trường hòa bình, ổn định, thuận lợi cho sự phát triển của đất nước, kiên quyết và kiên trì bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ, tranh thủ tối đa các nguồn lực quốc tế phục vụ cho sự nghiệp phát triển đất nước. Trên tinh thần đó, công tác đối ngoại năm 2017 cần tập trung vào một số nhiệm vụ trọng tâm như sau:

Một là, tăng cường công tác nghiên cứu, dự báo; chủ động theo dõi, đánh giá và nắm bắt các diễn biến của tình hình thế giới và khu vực, kịp thời tham mưu, đề xuất các chủ trương, đối sách xử lý các vấn đề đối ngoại nhất là các vấn đề hệ trọng phát sinh, tránh rơi vào thế bị động, bất ngờ; chủ động, sẵn sàng mọi tình huống ứng phó, bảo vệ lợi ích quốc gia – dân tộc trước các diễn biến của tình hình thế giới và khu vực.

Hai là, tiếp tục tăng cường, củng cố quan hệ ổn định, bền vững và thực chất với các nước láng giềng có chung biên giới, duy trì môi trường hòa bình, ổn định, thuận lợi cho xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; tăng cường quan hệ Việt – Lào, củng cố thúc đẩy quan hệ với Cam-pu-chia, tổ chức tốt kỷ niệm 55 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Lào, 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam và Cam-pu-chia; tiếp tục thúc đẩy quan hệ với Trung Quốc phát triển theo hướng lành mạnh, ổn định, nâng cao hiệu quả hợp tác trên các lĩnh vực, nhất là kinh tế.

Ba là, tiếp tục đưa các mối quan hệ với các nước trong khu vực, các nước lớn, các đối tác quan trọng đi vào chiều sâu, thực chất, nhất là trong bối cảnh có sự chuyển giao chính quyền ở các nước; tăng cường sự tin cậy chính trị; chú trọng nâng cao tính thiết thực, hiệu quả của các hoạt động đối ngoại; kiện toàn các cơ chế hợp tác với các nước; tạo lập lợi ích đan xen để tạo nền tảng vững chắc cho quan hệ, tranh thủ sự ủng hộ và nguồn lực quốc tế cho công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

Bốn là, nâng cao hiệu quả hội nhập quốc tế; chuẩn bị kỹ và chủ động có biện pháp ứng phó kịp thời với những diễn biến bất lợi của tiến trình toàn cầu hóa và liên kết kinh tế khu vực trên thế giới; tiếp tục phát huy hiệu quả vai trò của nước ta tại các diễn đàn đa phương, nâng cao vai trò thông qua việc đóng góp vào phát triển các diễn đàn, bảo đảm các lợi ích an ninh và phát triển của ta, đặc biệt là tổ chức thành công Hội nghị cấp cao APEC 2017 tại Việt Nam.

Năm là, tiếp tục mở rộng và tăng cường quan hệ đối ngoại của Đảng, đưa các mối quan hệ đối ngoại Đảng đi vào chiều sâu, hiệu quả, thiết thực. Chú trọng và tiếp tục nâng cao chất lượng, hiệu quả quan hệ với các đảng cầm quyền ở các nước láng giềng chung biên giới, với các đảng cầm quyền, tham chính ở các nước lớn, các nước đối tác quan trọng; tạo nền tảng chính trị thực sự vững chắc, sẵn sàng ứng phó với những thay đổi trên chính trường các nước. Tổ chức nghiên cứu, tổng kết, đánh giá để sơ kết 5 năm triển khai thực hiện Kết luận 73 của Bộ Chính trị về tăng cường quan hệ đối ngoại của Đảng trong tình hình mới.

Sáu là, tăng cường công tác chỉ đạo, quản lý, kiểm tra hoạt động đối ngoại nhân dân; triển khai quán triệt các kết luận của Ban Bí thư nhân dịp sơ kết 5 năm thực hiện Chỉ thị 04-CT/TW ngày 06/7/2011 của Ban Bí thư khóa XI về Tiếp tục đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác đối ngoại nhân dân trong tình hình mới.

Bảy là, tăng cường chất lượng và hiệu quả chỉ đạo công tác thông tin, tuyên truyền đối ngoại; đổi mới tư duy và phương thức triển khai công tác thông tin đối ngoại trong tình hình mới.

Tám là, triển khai thực hiện hiệu quả chương trình, kế hoạch hoạt động đối ngoại năm 2017, nhất là kế hoạch đối ngoại của Lãnh đạo cấp cao. Nâng cao tính thiết thực, hiệu quả trong triển khai các hoạt động đối ngoại. Tăng cường thống nhất quản lý các hoạt động đối ngoại.

Năm 2016 là năm xuất phát của một nhiệm kỳ mới. Năm 2017 sẽ là năm bản lề, hoạt động đối ngoại sẽ rất nhộn nhịp. Tôi tin rằng công tác đối ngoại của Đảng ta, đất nước ta trong năm 2017 sẽ thu được nhiều kết quả thiết thực.

Phóng viên: Trân trọng cảm ơn đồng chí!

(Theo dangcongsan.vn)