Khoa học phải từ sản xuất mà ra
Trong bài phát biểu tại Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ Nhất của Hội Phổ biến Khoa học, Kỹ thuật Việt Nam (18-5-1963), Chủ tịch Hồ Chí Minh đã phân tích:“Chúng ta đều biết rằng trình độ khoa học, kỹ thuật của ta hiện nay còn thấp kém. Lề lối sản xuất chưa cải tiến được nhiều. Cách thức làm việc còn nặng nhọc. Năng suất lao động còn thấp kém. Phong tục tập quán lạc hậu còn nhiều”. Nói riêng về khoa học tự nhiên và kỹ thuật, Người nhấn mạnh: “Khoa học phải từ sản xuất mà ra và phải trở lại phục vụ sản xuất, phục vụ quần chúng, nhằm nâng cao năng suất lao động và không ngừng cải thiện đời sống của nhân dân, bảo đảm cho chủ nghĩa xã hội thắng lợi”.
Xuất phát từ ý nghĩa lịch sử nêu trên, Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) đã đề xuất, được Chính phủ đồng ý và Quốc hội khóa XIII đã thông qua Luật KH&CN sửa đổi ngày 18-6-2013, trong đó Điều 7 của Luật ghi rõ: “Ngày 18 tháng 5 hằng năm là Ngày KH&CN Việt Nam”.
Năm 2017 là năm thứ 4 Bộ KH&CN tổ chức Ngày KH&CN Việt Nam (18-5). Ngày này có ý nghĩa quan trọng, là dịp để tuyên truyền, phổ biến pháp luật về KH&CN; biểu dương, tôn vinh đội ngũ cán bộ làm công tác KH&CN; tuyên truyền, phổ biến rộng rãi các thành tựu KH&CN, nâng cao nhận thức của xã hội về vai trò của KH&CN; động viên khích lệ thế hệ trẻ, đặc biệt là học sinh, sinh viên say mê nghiên cứu khoa học, góp phần xây dựng và phát triển đất nước.
Đây là ngày hội KH&CN không chỉ đối với giới trí thức mà là ngày hội để mọi người dân có cơ hội tìm hiểu các thành tựu KH&CN trong nước và trên thế giới, là ngày hội phổ biến kiến thức KH&CN đến toàn xã hội. Ngày 18-5 hằng năm cũng là dịp để cả hệ thống chính trị, trước tiên là giới khoa học cùng nhìn nhận, đánh giá khách quan, công bằng về thành tựu cũng như những thách thức, tồn tại trong việc thực hiện chính sách, pháp luật về phát triển KH&CN là một quốc sách hàng đầu.
Tại tỉnh Tiền Giang, hưởng ứng Ngày KH&CN Việt Nam, năm 2014, tỉnh đã tổ chức Hội thảo khoa học giới thiệu những thành tựu KH&CN ứng dụng có hiệu quả vào phục vụ sản xuất và đời sống nhân dân trong tỉnh, mở cửa các phòng thí nghiệm, trại thực nghiệm của các tổ chức KH&CN thuộc Sở KH&CN để sinh viên Trường Đại học Tiền Giang vào tham quan học tập. Năm 2015, tổ chức Ngày KH&CN Việt Nam, tỉnh đã tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề: “Ứng dụng công nghệ sinh học vì sự phát triển bền vững trên địa bàn tỉnh Tiền Giang” có hơn 100 đại biểu tham gia; tham gia hội chợ, triển lãm và hội thảo khoa học chào mừng những thành tựu sau 40 năm giải phóng miền Nam do Bộ KH&CN tổ chức cho các tỉnh phía Nam tại TP. Hồ Chí Minh.
Đặc biệt trong năm này, UBND tỉnh có văn bản chỉ đạo nhân Ngày KH&CN Việt Nam hằng năm kết hợp vinh danh tiến sĩ và tôn vinh trí thức KH&CN tiêu biểu có công trình ứng dụng vào thực tế mang lại hiệu quả thiết thực về kinh tế, xã hội ở địa phương. Năm 2016 với khẩu hiệu “KH&CN- chìa khóa của sự thành công”, tỉnh đã tổ chức họp mặt gần 150 trí thức ôn lại những đóng góp của trí thức đối với sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, trong đó tổ chức lễ tôn vinh 11 trí thức tiêu biểu có công trình KH&CN ứng dụng vào thực tiễn mang lại hiệu quả kinh tế - xã hội cao, đồng thời vinh danh 7 tiến sĩ tốt nghiệp trong năm. Chủ đề của năm 2017 là “KH&CN - chìa khóa của tương lai” và rút kinh nghiệm 3 lần tổ chức trước để sự kiện Ngày KH&CN Việt Nam mang ý nghĩa thiết thực, hiệu quả hơn.
“Khoa học phải từ sản xuất mà ra…”, lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh mãi là kim chỉ nam, là động lực để mỗi cán bộ quản lý, nhà khoa học, các doanh nghiệp và mọi người dân tiếp tục thi đua phát huy nội lực, đổi mới, sáng tạo, lập nên nhiều thành tựu, nâng cao tiềm lực KH&CN Việt Nam, góp phần “xây dựng đất nước đàng hoàng hơn, to đẹp hơn” như Người hằng mong ước.
KS. NGUYỄN VĂN RE
(Phó Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Tiền Giang)