Ứng dụng công nghệ sinh học: Thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội
Qua 15 năm thực hiện Chỉ thị 50 ngày 4-3-2005 của Ban Bí thư Trung ương Đảng khóa IX về đẩy mạnh phát triển và ứng dụng công nghệ sinh học (CNSH) phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước (gọi tắt là Chỉ thị 50), Tiền Giang đã đạt được một số kết quả đáng ghi nhận.
 |
| Nghiên cứu, sản xuất cây trồng bằng phương pháp cấy mô. |
Thực hiện Chỉ thị 50, các cấp ủy, chính quyền, ban, ngành, đoàn thể quan tâm sâu sát, lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện chỉ thị, góp phần nâng cao nhận thức của cán bộ, đảng viên và nhân dân.
SẢN PHẨM MỚI, AN TOÀN
Các lĩnh vực nông nghiệp, công nghiệp chế biến thực phẩm, vệ sinh an toàn thực phẩm, y dược, bảo vệ sức khỏe nhân dân và bảo vệ môi trường được tập trung ứng dụng CNSH, góp phần thúc đẩy sự hình thành và phát triển các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh, các dịch vụ ứng dụng CNSH trên địa bàn tỉnh.
Công tác nghiên cứu ứng dụng và phát triển CNSH được các ngành quan tâm chỉ đạo và thực hiện. Sự phối hợp hoạt động giữa các ngành với các địa phương, doanh nghiệp trong nghiên cứu, ứng dụng CNSH ngày càng nhiều và hiệu quả hơn.
Nhiều doanh nghiệp đã chủ động đầu tư đổi mới công nghệ tạo ra sản phẩm chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu tiêu dùng và xuất khẩu, nhất là ứng dụng các thành tựu CNSH sản xuất sạch, bảo quản và nâng cao chất lượng sản phẩm.
 |
| Đoàn viên, thanh niên tham quan mô hình trồng dưa lưới tại Trung tâm Kỹ thuật và CNSH. ảnh: P. Thắng |
Chính sự phối hợp giữa đội ngũ trí thức cùng với sự sáng tạo của nhân dân tạo ra những sản phẩm mới, an toàn cho môi trường phục vụ tốt đời sống, góp phần phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.
Việc ứng dụng và phát triển CNSH đã góp phần tăng năng suất, chất lượng cây trồng, vật nuôi, tạo ra nhiều giống mới như nâng tổng đàn heo lai trên địa bàn tỉnh lên 95% (giống heo từ tổ hợp giống heo lai có từ 3 - 4 máu ngoại có năng suất cao), tỷ lệ bò lai tăng lên trên 85% tổng đàn... đáp ứng yêu cầu thị trường, đa dạng hóa sản phẩm chế biến.
Công nghệ cũng được ứng dụng vào bảo vệ môi trường thông qua xử lý nước thải công nghiệp, nước thải chăn nuôi bằng công nghệ vi sinh, sử dụng chế phẩm EM trong xử lý chất thải chăn nuôi…
| Thực hiện Chỉ thị 50, Ban Thường vụ Tỉnh ủy ban hành Thông tri 28 ngày 19-4-2005 để lãnh đạo triển khai thực hiện; ban hành Nghị quyết 06 ngày 20-9-2011 về phát triển và ứng dụng CNSH đến năm 2015, định hướng đến năm 2020; ban hành Nghị quyết 09 ngày 6-12-2011 về phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao từ nay đến năm 2015, định hướng đến năm 2020; UBND tỉnh ban hành Kế hoạch 1258 ngày 12-9-2005 về việc phát triển và ứng dụng CNSH trên địa bàn tỉnh đến năm 2010 và tính đến năm 2020. |
Nhiều đề tài, dự án, mô hình CNSH đạt hiệu quả được ứng dụng, nhân rộng như sản xuất, chăn nuôi đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm theo tiêu chuẩn VietGAP, SQF; phát triển mạnh các loại nấm ăn, nấm dược liệu.
Cụ thể, trong nông nghiệp có đề tài, dự án, mô hình an toàn dịch bệnh vùng nuôi, các chương trình hỗ trợ toàn diện cây ăn trái đặc sản của tỉnh, sản xuất giống cây trồng bằng phương pháp cấy mô.
Đến nay, toàn tỉnh có trên 215 ha lúa, trên 1.557 ha cây ăn trái được chứng nhận VietGAP, GlobalGAP; triển khai 5 chương trình phát triển toàn diện cây ăn trái chủ lực; sử dụng vi sinh vật đối kháng trong quản lý dịch bệnh hại cây trồng.
Việc ứng dụng kỹ thuật trong lĩnh vực thủy sản đã giúp nâng cao hiệu quả kinh tế cho người nuôi, giảm chi phí đầu tư khai thác cho ngư dân, nhất là trong sản xuất giống nghêu, giống tôm. Trong lĩnh vực y tế là ứng dụng CNSH vào lĩnh vực nghiên cứu vắc xin mới ngừa sốt xuất huyết, sản xuất thuốc, chẩn đoán, phòng trị bệnh, chăm sóc sức khỏe nhân dân...
HÌNH THÀNH PHONG TRÀO
Tập quán canh tác của nông dân được thay đổi nhờ ứng dụng CNSH. Đó là từ lạc hậu, thủ công sang canh tác hiện đại, áp dụng khoa học - công nghệ vào sản xuất; sử dụng các sản phẩm có nguồn gốc thiên nhiên, nguồn gốc sinh học, nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, tăng khả năng cạnh tranh của sản phẩm trên thị trường và đảm bảo an toàn cho người tiêu dùng.
| Công tác phát huy, bồi dưỡng nguồn nhân lực trí thức về CNSH được các trường cao đẳng, đại học, các đơn vị chuyên môn trên địa bàn tỉnh đầu tư và tạo điều kiện. Nhờ chính sách hỗ trợ của tỉnh trong đào tạo nguồn nhân lực; tỉnh tạo điều kiện về cơ chế, chính sách, kinh phí nghiên cứu các đề tài cấp cơ sở, cấp tỉnh, nên những năm gần đây số lượng đề tài về lĩnh vực CNSH tăng lên, nhất là trường đại học, trung tâm nghiên cứu, Sở Khoa học và Công nghệ… |
CNSH được ứng dụng vào sản xuất và đời sống ngày càng mang lại hiệu quả thiết thực, bước đầu tạo ra phong trào nghiên cứu và ứng dụng CNSH phục vụ sản xuất và đời sống của người dân.
Một bộ phận người dân từng bước tiếp thu, làm chủ, sáng tạo công nghệ tiên tiến và hiện đại, tạo điều kiện cho các tiến bộ kỹ thuật đến với sản xuất nhanh hơn, mạnh dạn ứng dụng các sản phẩm CNSH vào thực tiễn, nhất là các giống cây, giống con và các chế phẩm sinh học. Nhiều giải pháp, mô hình sáng tạo, sáng kiến cải tiến kỹ thuật của các cá nhân và tổ chức trên địa bàn tỉnh phát triển mạnh mẽ.
Việc xây dựng cơ sở vật chất, hạ tầng phục vụ nghiên cứu CNSH được quan tâm, đến nay đã có 1 khu phục vụ bảo tồn và sản xuất giống, phôi nuôi trồng các loại nấm ăn và nấm dược liệu với 1 văn phòng, 1 nhà kho chứa vật tư, 1 nhà kho chứa thành phẩm, 1 phòng thí nghiệm và 3 phòng giống, 4 trại thực nghiệm; 1 khu sản xuất.
Các hoạt động hợp tác quốc tế nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ được thực hiện trên các lĩnh vực như: Cây ăn trái, cây lúa, y tế, trao đổi sinh viên thực tập, cử giảng viên học hỏi kinh nghiệm với nước ngoài…
Với những kết quả đạt được trong 15 năm thực hiện Chỉ thị 50, đây là cơ sở để tỉnh tiếp tục đẩy mạnh phát triển và ứng dụng CNSH phục vụ đời sống - xã hội, tạo được các sản phẩm chủ lực cho kinh tế của tỉnh.
KIM TRUYỆN