Hoạt động của doanh nghiệp trong các khu, cụm CN: “Trong” giảm, “ngoài” tăng

Theo Ban Quản lý các khu công nghiệp tỉnh (BQL các KCN), từ đầu năm đến nay giá trị sản xuất công nghiệp đạt 8.306 tỷ đồng, tăng 6,5% so cùng kỳ năm 2012. Đặc biệt trong khi doanh thu của các doanh nghiệp (DN) có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) đạt 398 triệu USD, tăng 30,5% so cùng kỳ, thì doanh thu của các DN có vốn đầu tư trong nước chỉ đạt 4.314 tỷ đồng, giảm 3,3% so  cùng kỳ năm trước.

Theo ông Nguyễn Thanh Liêm, Phó Trưởng BQL các KCN tỉnh, từ đầu năm đến nay tỉnh đã thu hút được 5 dự án, trong đó 4 dự án được cấp giấy chứng nhận đầu tư với vốn đầu tư đăng ký 62,04 triệu USD, mức vốn thu hút này chỉ nhỉnh hơn 1/3 so cùng kỳ năm 2012 (bằng 38,9%) với tổng diện tích đất thuê 23,3 ha (trong đó dự án có quy mô vốn lớn nhất là của Công ty TNHH Thực nghiệp Dệt Kang Na Việt Nam với vốn đầu tư 41 triệu USD), còn lại 1 dự án đã được tỉnh chấp thuận chủ trương, đang lấy ý kiến thẩm tra để cấp giấy chứng nhận đầu tư.

Như vậy tính đến đầu tháng 9, tổng số các dự án trong các KCN của tỉnh là 69 dự án, trong đó có 42 dự án FDI với tổng vốn đầu tư 1,17 tỷ USD và 4.056 tỷ đồng, tổng diện tích cho thuê lên 342,4 ha, đạt 46,66% của tổng diện tích đất cho thuê của 4 KCN đang vận hành.

Công nhân Công ty CP Hùng Vương chế biến cá tra xuất khẩu. Ảnh: T.Thiện

Nhìn chung, hoạt động của các DN trong các khu, cụm công nghiệp (CCN) khá thuận lợi, phần lớn các DN đều có tăng trưởng từ 10-20% so với cùng kỳ năm 2012, nhất là đối với một số DN vừa đi vào hoạt động ổn định; đặc biệt doanh thu của các DN FDI đạt 398 triệu USD, tăng 30,5% so với cùng kỳ năm 2012, xuất khẩu đạt 381 triệu USD, tăng 15,3% so với cùng kỳ năm 2012. Các DN đã đóng góp thuế và các khoản nộp ngân sách 19,88 triệu USD và 111 tỷ đồng.

Tuy nhiên, qua khảo sát thực tế và số liệu báo cáo tình hình sản xuất của từng DN cũng cho thấy khối DN trong nước gặp nhiều khó khăn và tăng trưởng thấp hơn so với năm 2012 (giảm 3,3%), đặc biệt là ngành Thủy sản có lượng hàng tồn kho lớn và giảm giá trị sản xuất từ 20-30% so với cùng kỳ năm trước do hàng hóa xuất khẩu vào các thị trường Mỹ và châu Âu liên tục gặp khó khăn từ chính sự cạnh tranh không lành mạnh và cả việc Hoa Kỳ dựng lên các rào cản thương mại qua việc áp thuế chống bán phá giá lên sản phẩm cá tra của Việt Nam...

Mặc dù từ đầu năm đến nay các doanh nghiệp trong khu, CCN làm ăn không hẳn thuận lợi một chiều nhưng vẫn có sức hút đối với người lao động. Tính đến đầu tháng 9 tổng số lao động trong các khu, CCN khoảng 42.347 người, trong đó có 305 lao động nước ngoài (số này đã cấp phép và thuộc diện miễn cấp phép 293 người, còn lại 12 người chưa cấp phép gồm: 5 người của Công ty TNHH Freeview, 1 người của Công ty Gia công đồng Hải Lượng, 1 người của Công ty TNHH Toyanaga và 5 người của Công ty TNHH Hansae).

Thống kê cho thấy, số lao động nữ chiếm 75%, chủ yếu các ngành may mặc, thủy sản, số còn lại là các ngành nghề khác như sản xuất thức ăn thủy sản và chăn nuôi, điện - điện tử, sản xuất gia công ống đồng… với hơn 80% là lao động tại địa phương. Có thể nói về tổng thể thì tình hình tuyển dụng lao động của các DN khá tốt, nhất là đối với những DN có xe đưa rước công nhân thì tuyển lao động thuận lợi hơn.

Qua khảo sát thực tế cho thấy, việc tuân thủ pháp luật lao động đã có nhiều chuyển biến (nhất là đối với DN FDI), cụ thể đã có 85% lao động được ký kết hợp đồng, tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế và bảo hiểm thất nghiệp.

Tuy nhiên cũng phát sinh khó khăn hiện nay là lao động tại các DN thuỷ sản, may mặc không ổn định, người lao động có tư tưởng dao động, trình độ còn có những hạn chế nhất định nên  dẫn đến việc thiếu am hiểu về pháp luật lao động, kể cả ý thức chấp hành pháp luật lao động và nội quy lao động của công nhân lao động có nơi còn thấp nên đã xảy ra không ít vụ ngừng việc tập thể không đúng theo pháp luật (từ đầu năm đến nay đã xảy ra 11 cuộc ngừng việc tập thể gây rất nhiều khó khăn cho DN hoạt động sản xuất cũng như ảnh hưởng rất lớn đến các đơn hàng của DN).

Bên cạnh đó, tình hình an ninh trật tự xung quanh một số KCN cũng còn những mặt bất cập như tình trạng buôn bán hàng rong và số hộ buôn bán trong KCN Tân Hương ngày càng tăng làm cho tình hình an ninh trật tự địa bàn cũng khá “rối”; tình hình KCN Long Giang cũng chưa thật ổn; riêng KCN Mỹ Tho và CCN Trung An nhờ có Đồn công an thực hiện tốt nghiệp vụ, kể cả tổ chức họp mặt các bảo vệ DN thường xuyên và đúng kỳ nên nhiều trường hợp gây rối, trộm cắp đã được kịp thời xử lý, địa bàn này khá ổn định về an ninh trật tự.

Xác định một số việc trọng tâm từ nay đến cuối năm, lãnh đạo BQL các KCN tỉnh cho biết sẽ tập trung làm tốt vai trò chủ trì, phối hợp với các sở, ngành, đơn vị, địa phương thu hút đầu tư vào các KCN, kịp thời giải quyết các khó khăn, vướng mắc cho các chủ đầu tư hạ tầng KCN và các DN trong KCN để các đơn vị an tâm, ổn định sản xuất kinh doanh; đặc biệt trong thu hút đầu tư dự án, chú trọng những nhà đầu tư có năng lực tài chính, kinh nghiệm và uy tín trên thị trường, hạn chế tối đa các dự án gây ô nhiễm môi trường và sử dụng nhiều lao động.

Một nội dung cũng được lãnh đạo BQL các KCN quan tâm là theo dõi chặt chẽ, kịp thời phối hợp với các ngành giải quyết tình hình ngừng việc tập thể, lãn công hoặc tranh chấp lao động không đúng pháp luật nhằm ổn định sản xuất - kinh doanh cho DN và đảm bảo an ninh trật tự địa bàn; phối hợp giải quyết tình trạng buôn bán hàng rong trong KCN Tân Hương; đồng thời để giảm phiền hà cho DN, BQL các KCN tỉnh sẽ kiến nghị UBND tỉnh chỉ đạo các ngành khi thanh tra, kiểm tra các DN trong KCN phải có thông báo kế hoạch đầu năm để tránh trường hợp kiểm tra, thanh tra chồng chéo gây phiền hà cho DN.

Tập trung hỗ trợ các nhà đầu tư đẩy nhanh tiến độ triển khai dự án các KCN đã quy hoạch. Phối hợp các chủ đầu tư hạ tầng khu, CCN, đồn công an và địa phương theo dõi và giải quyết các trường hợp gây rối, trộm cắp nhằm đảm bảo tình hình an ninh trật tự xung quanh các khu, CCN; phối hợp các ngành có liên quan tuyên truyền, hướng dẫn các DN thực hiện tốt các quy định có liên quan đến Bộ luật Lao động, Luật Bảo vệ môi trường và Luật Phòng cháy, chữa cháy, góp phần giữ gìn an ninh trật tự trên địa bàn…

QUỐC ANH