Dệt may, da giày đang tăng tốc

Lần đầu tiên ngành dệt may, da giày của các doanh nghiệp (DN) trên địa bàn tỉnh chiếm vị trí ngôi đầu trong cơ cấu xuất khẩu (XK) của tỉnh, vượt qua cả các nhóm ngành chủ lực như gạo, thủy sản. Đà tăng trưởng của các DN trong nhóm ngành này chắc chắn sẽ được tiếp diễn trong thời gian tới do nhiều dự án đã và đang đầu tư dần đưa vào vận hành tại các khu, cụm công nghiệp trên địa bàn tỉnh.

TĂNG TRƯỞNG NHANH

Công bằng mà nói, tình hình XK của Tiền Giang năm 2014 tăng khá hơn kế hoạch phần lớn là nhờ vào các dự án đầu tư mới đi vào hoạt động. Song điểm nhấn quan trọng là cơ cấu mặt hàng đã có sự thay đổi khá mạnh, nông thủy sản XK không còn giữ thế mạnh mà chuyển sang các mặt hàng may gia công (quần áo, giày, túi xách). Kim ngạch XK của 3 nhóm hàng may mặc, giày, túi xách đã có tỷ trọng trên 50% trong tổng kim ngạch XK của tỉnh, đóng góp 77% mức tăng kim ngạch 2014 so 2013 (khoảng 260 triệu USD).

Theo số liệu từ Sở Công thương, chỉ riêng hàng may mặc đã thực hiện 40 triệu sản phẩm, đóng góp khoảng 300 triệu USD, tăng đến 92% về lượng và 50% về trị giá. Giày các loại cũng không kém cạnh, đã thực hiện được 22 triệu đôi, trị giá 245 triệu USD, tăng 8,9% về lượng và 27,6% về trị giá. Riêng túi xách cũng thực hiện 7,1 triệu sản phẩm, trị giá 225 triệu USD, tăng 83,4% về lượng và 94,1% về trị giá.

Thế nhưng, tốc độ tăng trưởng của các nhóm ngành này chắc chắn sẽ không dừng lại do các DN đã và đang tiếp tục đầu tư thêm các dự án mới, tập trung chủ yếu ở Khu công nghiệp Long Giang và Tân Hương.

DN trong ngành sợi đã đầu tư tại Khu công nghiệp Long Giang (Tân Phước, Tiền Giang)

Theo nhận định của Sở Công thương, điểm thuận lợi của XK nói chung, các nhóm ngành may mặc, da giày nói riêng trong năm 2015 là một số DN tại các khu, cụm công nghiệp (Khu Công nghiệp Tân Hương, Cụm công nghiệp Tân Mỹ Chánh) mở rộng sản xuất, trang bị thêm thiết bị đã được vào hoạt động từ năm 2012, tiếp tục phát triển sản xuất, từ đó đã góp phần đa dạng các mặt hàng XK và tăng kim ngạch XK của tỉnh.

Bên cạnh đó, năm 2015 tiếp tục có một số DN FDI có quy mô khá đi vào hoạt động ở Khu công nghiệp Tân Hương và Long Giang với những sản phẩm như sợi tổng hợp, thức ăn chăn nuôi, hàng tiêu dùng... sẽ góp phần tăng thêm kim ngạch XK cũng như giá trị gia tăng của ngành công nghiệp.

Dấu ấn của công nghiệp Tiền Giang gần đây là sự xuất hiện của các DN trong ngành sợi. Ông Liang Yi Zuo, Chủ tịch HĐQT Công ty TNHH Kang Na Tân Phước cho rằng, công ty cũng mới chính thức đi vào hoạt động, đến tháng 8-2015 sẽ lắp đặt hoàn thành dây chuyền sản xuất giai đoạn 1, nên năng suất sẽ tăng lên và ước tính sẽ đạt 30 - 40 triệu USD trong năm 2015. Trong năm 2015, công ty tiếp tục đầu tư khoảng 20 triệu USD nhằm kết thúc giai đoạn 1, với vốn đầu tư có thể đạt 50 triệu USD.

ÁP LỰC TỪ HỘI NHẬP

Thế nhưng, nhóm ngành dệt may, da giày không chỉ có thuận lợi mà cũng có không ít áp lực. Trong điều kiện hội nhập quốc tế ngày càng sâu hơn, việc tự do hóa thương mại từ Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) được dự báo sẽ mở ra nhiều cơ hội nhưng cũng không ít thách thức đối với nhóm ngành này.

Lãnh đạo Công ty cổ phần May Tiền Tiến cho rằng, hiện các DN dệt may của Việt Nam nói chung và Tiền Giang nói riêng chỉ may gia công hoặc làm hàng FOB chứ chưa đủ khả năng làm theo các quy định mới của TPP. Nhưng trước sau gì cũng phải thực hiện theo xu hướng chung này.

Hiện nay, các DN trong ngành dệt may khi nhập nguyên phụ liệu từ nước ngoài, chỉ riêng thời gian tàu chạy cũng mất ít nhất hơn nửa tháng, nên thời gian sản xuất ít. Nếu có nguyên phụ liệu trong nước, các DN dệt may sẽ đáp ứng được tiến độ giao hàng, chất lượng sản phẩm sẽ tốt hơn nhờ chủ động được thời gian.

Trên thực tế, hiện nay đa số nguyên phụ liệu của ngành may được nhập khẩu từ Trung Quốc và Hàn Quốc nên việc tham gia TPP cũng tạo cơ hội cho các DN nước ngoài đầu tư vào ngành dệt, nhuộm, sợi. Ngành dệt may của Việt Nam đang phát triển nhanh, nên sẽ thu hút được DN nước ngoài nhảy vào thị trường Việt Nam.

Hiện 70% hàng dệt may XK của Việt Nam được thực hiện theo phương thức CMT (cắt-ráp-hoàn thiện), với 88% nguyên phụ liệu (chủ yếu là vải) phải nhập khẩu từ nước ngoài, mà phần lớn các nước này không nằm trong TPP.  Bên cạnh đó, trang thiết bị, công nghệ không theo kịp các nước khác, gia công giá rẻ làm lợi thế cạnh tranh đang bị các quốc gia mới nổi trong ngành dệt may lấn sân.

Lãnh đạo Sở Sở Công thương cũng nhận định, TPP bao gồm 12 nước tham gia đàm phán và ký kết, gồm Mỹ, Canada, Peru, Chi lê, Nhật Bản, New Zealand…. 12 nước này có dân số khoảng 800 triệu người, chiếm 40% GDP và 1/3 giá trị thương mại của các nước trên thế giới. TPP là hiệp định thương mại tự do của các nước.

Khi ký kết và đi đến thực hiện TPP, các DN nói chung và ngành dệt may nói riêng có những thách thức và cơ hội tồn tại song song, đan xen lẫn nhau. Trước hết, DN Việt Nam có cơ hội đẩy mạnh tiêu thụ vào các nước này, giúp tăng kim ngạch XK và khả năng cung ứng cho các thị trường với ưu đãi về thuế từ giảm cho đến 0%. Do áp lực cạnh tranh, với thuế suất giảm, các DN phải chủ động đầu tư đổi mới công nghệ, cải tiến phương pháp quản lý.

Về thách thức, ngoài ưu đãi về thuế, các DN phải đối mặt với các rào cản thương mại. Các nước chắc chắn sẽ tăng cường các hàng rào kỹ thuật, an toàn thực phẩm, môi trường, lao động. Đây là những thách thức không nhỏ đối với DN nói chung và ngành dệt may nói riêng.

Bên cạnh đó, các DN sẽ gặp khó khăn về vốn, khả năng đầu tư để đổi mới công nghệ và phải tự sản xuất nguyên liệu để đáp ứng được yêu cầu. Ngành dệt may phải sản xuất được nguyên liệu từ khâu kéo sợi, đến dệt, nhuộm, may XK.

PHƯƠNG ANH