Giá trị xuất khẩu tạo điểm nhấn quan trọng trong phát triển kinh tế

Nhìn lại giai đoạn 2011 - 2015, có lẽ giá trị xuất khẩu (XK) của các doanh nghiệp (DN) trở thành một trong những điểm nhấn quan trọng, với mức tăng bình quân 26%/năm (Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ IX, nhiệm kỳ 2010 - 2015 đề ra mục tiêu tăng từ 16 - 18%/năm).

Giá trị xuất khẩu tạo điểm nhấn quan trọng trong phát triển kinh tế. Ảnh: Duy Khương

Trước những khó khăn phải đối mặt như kinh tế thế giới phục hồi chậm, chưa vững chắc, tăng trưởng kinh tế và nhu cầu nhập khẩu từ các nền kinh tế lớn là đối tác thương mại hàng đầu của Tiền Giang chưa cải thiện đáng kể, giá một số hàng hóa nông sản XK giảm, thị trường XK gặp khó khăn nhưng kim ngạch XK của các DN trên địa bàn tỉnh vẫn tiếp tục vượt mục tiêu đề ra. Đặc biệt là từ năm 2013, kim ngạch XK của tỉnh đã đạt mức 1,19 tỷ USD, trở thành một trong 19 tỉnh, thành trực thuộc Trung ương đạt kim ngạch XK từ 1 tỷ USD trở lên.

Theo dự kiến của Sở Công thương, đến cuối năm 2015 kim ngạch XK toàn tỉnh đạt khoảng 1,6 tỷ USD; trong 9 tháng qua đã đạt 1,289 tỷ USD. Đây là một trong những thành tựu đáng ghi nhận trong hoạt động sản xuất - kinh doanh nói chung và hoạt động XK của các DN trên địa bàn tỉnh nói riêng.

Để đạt những kết quả đó, lãnh đạo tỉnh, các sở, ngành cùng với các DN chung tay vượt qua khó khăn, thách thức, phấn đấu nâng cao hiệu quả sản xuất - kinh doanh, thúc đẩy XK, mở rộng thị trường và tạo sự phong phú trong cơ cấu sản phẩm XK.

Bên cạnh sự nỗ lực của chính các DN, để hỗ trợ phát triển XK, trong giai đoạn 2011 - 2015, tỉnh đã xây dựng, phê duyệt và triển khai thực hiện có hiệu quả các quy hoạch, đề án, kế hoạch nhằm hỗ trợ xúc tiến thương mại, tháo gỡ khó khăn cho DN, cụ thể như:

Xây dựng và triển khai thực hiện có hiệu quả Quy hoạch phát triển thương mại tỉnh Tiền Giang đến năm 2020; Đề án Phát triển XK tỉnh Tiền Giang giai đoạn 2011 - 2015, định hướng đến năm 2020; Dự án “Hỗ trợ XK trái cây các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long - mô hình thí điểm tại tỉnh Tiền Giang”; Kế hoạch “Đẩy mạnh XK trái cây tỉnh Tiền Giang giai đoạn 2013 - 2015”, hỗ trợ cung cấp thông tin, kiến thức cho các DN, hợp tác xã trên địa bàn tỉnh về các nội dung có liên quan đến hội nhập kinh tế quốc tế, các kiến thức chuyên môn nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh cho DN.

Với những tác động, hỗ trợ một cách chủ động, hiệu quả và cơ sở hạ tầng tương đối đáp ứng nhu cầu hoạt động sản xuất - kinh doanh, các DN trên địa bàn tỉnh đã mạnh dạn phát triển thêm các mặt hàng XK, mở rộng thị trường, nâng cao giá trị gia tăng của sản phẩm. Nếu như trong giai đoạn 2006 - 2010, các DN trên địa bàn tỉnh chủ yếu XK hàng nông sản, thủy sản (thủy sản, gạo, trái cây); đến giai đoạn 2011 - 2015, cơ cấu mặt hàng XK của tỉnh đã thay đổi mạnh.

Đến nay, tỉnh đã có hơn 8 mặt hàng XK chủ yếu, góp phần đáng kể trong việc phát triển sản phẩm công nghiệp. Bên cạnh đó, thị trường XK các sản phẩm cũng được mở rộng; hàng năm thị trường XK mở rộng thêm khoảng 10 quốc gia, với các mặt hàng có sức cạnh tranh mạnh như: May mặc, giày, túi xách bên cạnh các mặt hàng XK truyền thống khác như thủy sản, gạo.

Tính đến nay, các DN trên địa bàn tỉnh đã XK sang 145 quốc gia, vùng lãnh thổ trên thế giới, trong đó XK sang châu Mỹ có mức tăng trưởng mạnh nhất (tăng bình quân 47,5%/năm (giai đoạn 2011 - 2015).

Hội nhập kinh tế quốc tế là một trong những nội dung trọng tâm của hội nhập quốc tế và là một bộ phận quan trọng, xuyên suốt của công cuộc đổi mới hiện nay. Nghị quyết 22-NQ/TW ngày 10-4-2013 của Bộ Chính trị về hội nhập quốc tế đã đánh giá, việc thực hiện hội nhập kinh tế quốc tế đã giúp thể chế kinh tế thị trường, định hướng xã hội chủ nghĩa và hệ thống pháp luật ngày càng được hoàn thiện; năng lực cạnh tranh Quốc gia và của các DN được nâng lên; mở rộng thị trường, tranh thủ được khối lượng lớn nguồn vốn đầu tư, tri thức, công nghệ và các nguồn lực quan trọng khác, đóng góp tích cực vào sự tăng trưởng và quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế.

Đi cùng với cả nước, tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế của tỉnh về cơ bản đã có tác động tích cực thông qua gia tăng giá trị XK, thu hút vốn đầu tư nước ngoài. Các DN, hợp tác xã trên địa bàn tỉnh càng mở rộng thị trường, đẩy mạnh XK chứng tỏ năng lực cạnh tranh của sản phẩm và DN trên địa bàn tỉnh càng được nâng cao trên thị trường thế giới. Hiện nay, trên địa bàn tỉnh đã có 46 lượt DN, hợp tác xã được Bộ Công thương công bố là DN XK uy tín trong các năm 2011, 2012, 2013, 2014.

Bên cạnh đó, việc phát triển cơ sở hạ tầng, thu hút đầu tư phát triển khu công nghiệp (KCN), cụm công nghiệp (CCN) đã trở thành đòn bẩy đẩy mạnh XK các sản phẩm của tỉnh. Hiện nay, trên địa bàn tỉnh có 4 KCN đi vào hoạt động, thu hút 73 dự án (trong đó có 47 dự án FDI), với vốn đầu tư đăng ký 1.317 triệu USD và 3.983,6 tỷ đồng, tổng diện tích đất cho thuê đạt gần 50%; có 4 CCN đang hoạt động với 109 ha, thu hút 83 dự án (trong đó có 6 dự án FDI), với vốn đăng ký trên 2.112 tỷ đồng.

Theo khảo sát của các sở, ngành, tình hình hoạt động sản xuất - kinh doanh của các DN trong các KCN, CCN khá ổn định, tổng giá trị sản xuất, doanh thu, kim ngạch XK đều tăng so với cùng kỳ năm trước. Đến nay, kim ngạch XK của các DN trong các KCN, CCN đã chiếm khoảng 60% tổng kim ngạch XK của tỉnh, qua đó đã đánh giá được hiệu quả của quá trình thu hút đầu tư nước ngoài của tỉnh.

Theo tính toán của Sở Công thương, trong giai đoạn 2016 - 2020, dự kiến giá trị XK của tỉnh sẽ tăng bình quân 14,9%/năm, ước đạt 3,4 tỷ USD vào năm 2020. Để đạt được các chỉ tiêu nêu trên cũng như nâng cao khả năng hoạt động sản xuất, XK, nâng cao năng lực cạnh tranh của tỉnh, sản phẩm và DN, tỉnh cần tập trung thực hiện các nội dung sau:

Đẩy nhanh mời gọi đầu tư, đưa vào hoạt động các KCN Bình Đông, Tân Phước I, Tân Phước II, tiếp tục mời gọi DN vào KCN Long Giang, KCN Tàu thủy Soài Rạp; tiếp tục đầu tư, kêu gọi đầu tư hạ tầng giao thông, tạo điều kiện, hỗ trợ phát triển dịch vụ logistics, tận dụng tiềm năng về vị trí địa lý của tỉnh; cải thiện môi trường sản xuất - kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh, đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, tiếp tục thông tin, tuyên truyền đến các DN những thông tin mới về tiến trình hội nhập của Việt Nam...

NHÓM PVKT