HTX Rạch Gầm: Anh hùng Lao động từ thời đổi mới đến thời hội nhập
5 năm qua, đứng trước thử thách của nền kinh tế hội nhập, khủng hoảng, suy thoái, lạm phát… thế nhưng cán bộ, người lao động trong Hợp tác xã (HTX) Rạch Gầm đã đoàn kết, sáng tạo, năng động trong tổ chức, sản xuất kinh doanh, phát huy danh hiệu Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới, hoàn thành tốt kế hoạch Đại hội thành viên nhiệm kỳ VII đã đề ra.
Ông Trần Đỗ Liêm, Chủ tịch Hội đồng quản trị (HĐQT) HTX Rạch Gầm cho biết, từ đầu năm 2010 khi bắt đầu thực hiện kế hoạch 5 năm 2010 - 2015, cán bộ, thành viên HTX đã mạnh dạn chủ động nắm bắt tình hình, biến chuyển khó khăn của thị trường, cơ cấu lại đơn vị sau thời kỳ phát triển nóng như: Điều chỉnh trọng tải, chủng loại đội tàu, hoán cải phương tiện chở mặt hàng mới.
Cắt băng hạ thủy tàu mới. |
Chuyển hướng đầu tư nâng cấp, trang bị nhà máy đóng tàu, đào tạo nguồn nhân lực, nâng cấp nghiệp vụ quản lý theo tiêu chuẩn quốc tế, giải quyết cho những hộ không chuyên nghiệp chuyển nghề, thu hồi vốn, cơ cấu lại nợ ngân hàng…, đầu tư phương tiện, thiết bị, mở rộng tìm thêm nguồn hàng mới, thị trường mới... Do đó trong nhiệm kỳ VII (2010 - 2015), HTX Rạch Gầm đã dần đi vào hoạt động vững chắc, chuyên nghiệp hơn trên mọi lĩnh vực, đặc biệt là trong 2 năm cuối của nhiệm kỳ.
Tính đến tháng 12-2015 HTX Rạch Gầm kinh doanh đa nghề, với những ngành nghề chính như: Vận tải hàng hóa bằng đường thủy nội địa, bằng ôtô; đóng mới, sửa chữa tàu, sà lan..., bán lẻ xăng, dầu, xây dựng công trình giao thông, dân dụng; san lấp mặt bằng; cung ứng vật liệu xây dựng; bốc dỡ bằng cơ giới, đại lý vận tải và một số dịch vụ khác...
Tổng nguồn vốn hoạt động của HTX đến nay là 520 tỷ đồng. Đánh giá về tình hình kinh doanh vận tải, một thế mạnh truyền thống của HTX, ông Liêm cho biết: 5 năm (2011 - 2015) HTX đã tiến hành từng bước cơ cấu lại đoàn tàu theo hướng chuyên nghiệp hóa, chất lượng phương tiện được nâng cao.
Tuổi đời bình quân sà lan của HTX có niên hạn 4 - 7 năm tuổi. Các đoàn tàu của HTX được thay đổi hầu hết bằng sà lan vỏ sắt, trọng tải trung bình từ 500 - 800 tấn, có nhiều chiếc trọng tải trên 1.200 tấn. HTX đã cơ cấu tổ chức lại 6 đoàn vận tải. Khối lượng vận chuyển hàng hóa của HTX tăng bình quân từ 5% - 8% qua từng năm.
Mặt hàng vận chuyển đa dạng từ gạo xuất khẩu, phân bón, mật đường, vật liệu xây dựng, đặc biệt các năm gần đây mặt hàng nguyên liệu, thức ăn chăn nuôi có số lượng tăng cao. Luồng hàng vận chuyển của HTX bao gồm từ các cảng TP. Hồ Chí Minh, Vũng Tàu, Đồng Nai đến các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long và ngược lại. Hiện nay HTX đã khai thác thêm tuyến vận chuyển đi Campuchia.
Về khách hàng: HTX luôn giữ được mối quan hệ tốt, tạo được uy tín, sự tin tưởng và tín nhiệm của các khách hàng truyền thống và các đối tác lớn như Công ty Lương thực Tiền Giang, DNTN Thanh Tâm, Công ty TNHH Việt Ngọc, Thành Thành Công, Cám Con Cò… Ngoài ra, HTX cũng tìm thêm
được một số khách hành mới.
Theo đánh giá của HĐQT HTX Rạch Gầm, mặc dù nền kinh tế 2 năm gần đây hồi phục mạnh, nhưng trong 3 năm, từ 2010 đến giữa 2013, do khủng hoảng kinh tế chung, ảnh hưởng lớn đến nguồn hàng của đơn vị như mặt hàng gạo xuất khẩu giảm dần; mặt hàng vật liệu xây dựng dù có chủ trương tăng đầu tư các công trình, nhưng đến năm 2014 mới triển khai thực hiện đồng loạt, lại chưa phải thời kỳ dùng nhiều cát, đá nên nhu cầu vận chuyển mặt hàng xây dựng vẫn ở mức trung bình.
Ngay khi nhu cầu vận chuyển tăng thì tàu chuyên chở cát của đơn vị lại không đủ đáp ứng. Các chi phí khác như: Nguyên liệu, vật tư, lương công nhân, phí bồi dưỡng bốc xếp ở 2 đầu bến… luôn tăng dần. Tuy nhiên, với nỗ lực của các thành viên, doanh thu vận tải trong nhiệm kỳ vẫn tăng đều qua các năm, nếu như năm 2011 đạt hơn 266 tỷ đồng thì năm 2015 là 300 tỷ đồng.
Xưởng đóng tàu của HTX Rạch Gầm. |
Về đóng mới, sửa chữa tàu thuyền, với kinh nghiệm đóng sửa tàu lâu năm, nắm bắt thị trường, trong 5 năm (2011 - 2015), HTX khuyến khích giúp đỡ Nhà máy đóng tàu Đồng Tâm đầu tư làm mới triền đà tải trọng cao, trang bị máy móc, thiết bị mới hiện đại, nhân lực kỹ thuật cao... Do đó hàng năm xưởng đóng mới từ 8 - 12 tàu, sửa chữa từ 35 - 50 chiếc sà lan. Đặc biệt năm 2014 - 2015 HTX đóng mới nhiều sà lan, có chiếc tải trọng lên đến 3.400 tấn chở container đi Campuchia. Doanh thu của xưởng đạt từ 20 - 30 tỷ đồng/năm.
Nhiệm kỳ qua, HTX đóng góp trên 600 triệu đồng để xây dựng nhà tình nghĩa, nhà tình thương, nhận nuôi dưỡng 1 Bà mẹ VNAH, trao học bổng, hỗ trợ kinh phí cho sinh viên nghèo, cứu trợ đồng bào bị thiên tai, đóng góp kinh phí xây dựng các loại quỹ khuyến học của tỉnh, tặng sách vở, áo ấm, quà trung thu cho học sinh vùng sâu, vùng xa, ủng hộ Hội Nạn nhân chất độc da cam dioxin, các Hội Cựu TNXP, Người cao tuổi… |
Ngoài những kết quả về tài chính, trong nhiệm kỳ qua, HTX cũng đã thực hiện nhiều chuyển đổi góp phần thích ứng với điều kiện kinh doanh, sản xuất trong tình hình mới.
Đó là: HTX đã tiếp tục áp dụng phương pháp quản lý điều hành vận tải và đóng sửa tàu sông theo tiêu chuẩn quốc tế ISO 9001 - 2008 do tổ chức DNV - UKAS Việt Nam công nhận.
Kết hợp chặt chẽ với Phòng Cảnh sát đường thủy - Công an Tiền Giang thực hiện tốt kế hoạch liên kết giữa 2 đơn vị ký cách đây 5 năm, góp phần đảm bảo an toàn an ninh trên các tuyến đường thủy nội địa.
Đặc biệt năm 2015 HTX đã cùng với Cảng vụ Đường thủy khu vực 3 ký kết Kế hoạch phối hợp thực hiện quy chế quản lý an toàn trên đường thủy nội địa. Chấp hành nghiêm chỉnh các quy định của Luật Giao thông đường thủy nội địa trong vận hành tàu; đồng thời trang bị bổ sung thiết bị an toàn trên phương tiện vận tải như phao, dụng cụ phòng cháy, chữa cháy, phương tiện cứu đắm, đèn pha, kèn… với kinh phí mỗi năm hàng trăm triệu đồng.
Thực hiện nghiêm chỉnh hạch toán kế toán, báo cáo định kỳ đúng quy định của Pháp lệnh Kế toán doanh nghiệp vừa và nhỏ, không để xảy ra trường hợp nào làm thất thoát tài sản, tiền vốn, giảm bớt tiền nợ khó đòì của các khách hàng. Đóng góp đầy đủ các sắc thuế theo quy định, 3 năm được Tổng cục Thuế tặng Giấy khen.
Với những kết quả đạt được trong nhiệm kỳ qua, HTX đã nhận được Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ năm 2011, Cờ thi đua của Liên minh HTX Việt Nam năm 2013, Bằng khen của Bộ Công thương năm 2013, Bằng khen của VCCI năm 2014, đơn vị đạt Cúp “Chất lượng sản phẩm Quốc gia” năm 2013, 2014….
Rạch Gầm là một điển hình của mô hình kinh tế hợp tác Đánh giá về HTX Rạch Gầm, ông Nguyễn Thiện Nhân, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam đã nhận định: “Trong vận tải một điển hình tiên tiến khác là HTX vận tải Rạch Gầm Tiền Giang. Được thành lập năm 1979 với 30 ghe vỏ gỗ và 25 tàu khách, tổng trọng tải 1.500 tấn, 130 lao động chuyên vận tải sông trong nội tỉnh Tiền Giang. Khi kinh tế thị trường phát triển, mở cửa thì những chủ ghe, tàu trọng tải nhỏ không thể đáp ứng được đòi hỏi của các doanh nghiệp lớn do trình độ văn hóa, trình độ quản lý hạn chế không thể cạnh tranh hoặc làm ăn lớn được. Hầu hết các chủ ghe trong ngành vận tải đường sông ở Tiền Giang chỉ có một vài chiếc ghe, tàu chở hàng vừa buôn bán, sau đó đi chở thuê. Trong thời kỳ sản xuất nhỏ, vận chuyển khối lượng ít, khi kinh tế phát triển, hàng hóa tập trung, khối lượng lớn lên tới hàng chục, hàng trăm ngàn tấn thì một chủ ghe sở hữu 5 - 6 sà lan cũng không dám ký hợp đồng vì không có phương tiện đảm bảo. HTX Rạch Gầm tổ chức theo mô hình điều hành sản xuất tập trung, tài sản do HTX đứng tên sở hữu cùng với tên chủ cổ phần (người đã góp tàu, ghe để tạo vốn cho HTX). Người chủ cổ phần thụ hưởng lợi ích và chịu trách nhiệm theo hiệu quả thực tế đã nhận giao khoán và do mình vận hành làm ra. HTX thực hiện vai trò tổ chức quản lý, điều hành có tư cách pháp nhân như ký kết, thanh lý hợp đồng, điều động phương tiện, thanh toán với khách hàng. HTX đại diện cho xã viên thực hiện các cam kết, các văn bản đại diện cho xã viên như bảo hiểm, đóng thuế, thực thi các cam kết xã hội. Các xã viên đóng góp nghĩa vụ với Nhà nước và thực hiện các nghĩa vụ khác thông qua HTX. Cách quản lý phân rõ trách nhiệm và quyền hạn nói trên đã giải quyết được vấn đề quản lý tài sản, đảm bảo các hợp đồng vận chuyển hàng hóa minh bạch thu chi, phát huy tính tự giác của xã viên. Theo đánh giá của các xã viên, HTX là cơ hội cho chủ ghe, tàu cá thể hội nhập. Sự ra đời của HTX Rạch Gầm giúp cho việc tổ chức kinh doanh vận tải có hiệu quả, nâng sức cạnh tranh và thu nhập cho các chủ tàu, ghe, sà lan, đáp ứng nhu cầu thị trường của địa phương và mở rộng sang các thị trường khu vực và quốc tế. Năm 2013, Rạch Gầm đã trở thành HTX vận tải sông thuộc vào loại lớn nhất cả nước với 231 tàu thuyền, sà lan sắt (gấp 4 lần năm 1979); Kinh doanh đa ngành, hoạt động rộng khắp đồng bằng Nam bộ và Campuchia”. (Trích bài đăng trên số đặc biệt về kinh tế HTX của Ban Kinh tế Trung ương năm 2015) |
SƠN PHẠM