Phát huy dân chủ trong xây dựng nông thôn mới

Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới (gọi tắt là Chương trình xây dựng NTM) triển khai trên địa bàn huyện Chợ Gạo qua hơn 6 năm đã cải thiện đáng kể sản xuất nông nghiệp, điều kiện sống ở nông thôn. Có được kết quả đó là nhờ huyện đã phát huy hiệu quả Quy chế dân chủ ở cơ sở.

Nhân dân thi công tuyến đường Thạnh Kiết ở xã An Thạnh Thủy (huyện Chợ Gạo).

Ngay khi bắt tay thực hiện Chương trình xây dựng NTM, huyện Chợ Gạo rất chú trọng đến vấn đề phát huy Quy chế dân chủ (QCDC). Theo đó, UBND huyện đã chỉ đạo các cơ quan, đơn vị thực hiện niêm yết công khai tất cả các nội dung liên quan đến quyết toán thu, chi các loại quỹ do nhân dân đóng góp; khoản đóng góp xây dựng các công trình phúc lợi xã hội; các công trình Nhà nước và nhân dân cùng làm; dự toán thu, chi ngân sách; kê khai các công trình, dự án, giá cả bồi thường, hỗ trợ đúng theo quy định. Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể nỗ lực phát huy vai trò đại diện của mình, tổ chức xây dựng kế hoạch và nội dung cụ thể triển khai trong hệ thống trực thuộc theo quy định của pháp luật về dân chủ, vận động nhân dân thực hiện đầy đủ và có hiệu quả các nội dung “biết, bàn, giám sát, kiểm tra”. Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể cũng tăng cường vận động nhân dân chấp hành tốt chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, đồng thời phối hợp chặt chẽ với các ngành trong việc tuyên truyền, phổ biến pháp luật, tham gia công tác hòa giải, hạn chế đơn thư khiếu nại, tố cáo vượt cấp cũng như phát huy hiệu quả vai trò giám sát của cán bộ, công chức, đảng viên sinh hoạt nơi cư trú. Cùng với đó, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra các tổ chức trong hệ thống chính trị, tăng cường việc thực hiện công tác giám sát, phản biện xã hội, kiến nghị theo chức năng, nhiệm vụ; kiện toàn các tổ chức Ban Thanh tra nhân dân, Tổ Hòa giải, Ban Giám sát đầu tư và các hình thức tự quản trong cộng đồng. Để từ đó Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể phát huy tốt vai trò nòng cốt làm cầu nối giữa cấp ủy, chính quyền và nhân dân; tổ chức phát động được một số phong trào có chiều sâu thu hút đông đảo hội viên, đoàn viên và nhân dân tham gia, trong đó có phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng NTM, đô thị văn minh”.

Thực hiện có hiệu quả phong trào này, đến nay, huyện Chợ Gạo đã ra mắt được 3 xã đạt chuẩn NTM (Lương Hòa Lạc, Phú Kiết, Thanh Bình); 5 xã đạt chuẩn Văn hóa NTM, 1 thị trấn đạt chuẩn Văn minh đô thị. Trong đó, một trong những yếu tố quan trọng để thực hiện hiệu quả chương trình là phát huy tốt QCDC ở cơ sở theo tinh thần “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân thụ hưởng”… Phát huy tốt yếu tố đó, những năm qua, huyện Chợ Gạo đã phát triển mạnh hệ thống điện, đường, trường, trạm trên địa bàn. Theo đó, hiện nay, 100% các xã trong huyện đều có đường xe ô tô đến được trung tâm xã; trên 80% các tuyến đường chính đã được nhựa hóa và trên 60% các tuyến đường do xã quản lý đã được nhựa hóa hoặc bê tông hóa; 100% hộ dân sử dụng điện, 99,5% hộ dân sử dụng nước sinh hoạt hợp vệ sinh, thông tin liên lạc đáp ứng tốt nhu cầu sinh hoạt của nhân dân và phục vụ cho sản xuất. Kết quả đó có phần đóng góp không nhỏ của người dân. Cụ thể, trong năm 2016, nhân dân đóng góp 8,2 tỷ đồng xây dựng 36 công trình giao thông, đảm bảo việc vận chuyển hàng hóa, đi lại của nhân dân.

Nói về cách thực hiện QCDC trong Chương trình xây dựng NTM, ông Phạm Văn Thôi, Trưởng Ban Dân vận Huyện ủy cho biết: “Trong xây dựng NTM, người dân có vai trò đặc biệt quan trọng, bởi họ chính là người trực tiếp thực hiện, trực tiếp hưởng lợi. Chính vì vậy, việc áp dụng, thực hiện tốt QCDC ở cơ sở là một trong những yêu cầu không thể thiếu trong quá trình triển khai thực hiện xây dựng NTM. Thực hiện tốt QCDC còn phát huy vai trò chủ động, tích cực của người dân, đồng thời góp phần hạn chế nguy cơ tham nhũng, lãng phí.  Có nhiều cách để công khai cho nhân dân biết, không nhất thiết người dân đi họp đầy đủ mới có thể công khai, chúng ta có thể niêm yết tại trụ sở ấp hoặc đến hộ dân lấy ý kiến. Đó cũng là cách để nhân dân biết, bàn, giám sát, kiểm tra”.

Và thực tế triển khai Chương trình xây dựng NTM trên địa bàn trong những năm qua cho thấy, nơi nào thực hiện tốt QCDC ở cơ sở, làm cho dân hiểu mục đích, ý nghĩa của việc xây dựng NTM thì nơi đó sẽ huy động và tạo được sức mạnh tổng hợp của toàn dân chung sức xây dựng NTM. Nhưng để việc phát huy dân chủ ở cơ sở ngày càng có hiệu quả, bền vững, để nhân dân tham gia phong trào một cách thường xuyên, các cấp ủy Đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể cần tăng cường công tác lãnh, chỉ đạo và tổ chức thực hiện; phải kết hợp nhiều giải pháp một cách đồng bộ, linh hoạt, phù hợp với điều kiện cụ thể của từng địa phương.

NGỌC DUYÊN