"Nhảy múa" cùng giá mít Thái siêu sớm

“Hôm qua tăng giá kỷ lục, hôm nay tuột dốc không phanh, còn ngày mai chưa biết thế nào”. Đó là diễn biến của giá mít Thái siêu sớm trong thời gian qua cũng như hiện tại. Thấy giá mít Thái siêu sớm tăng cao, nông dân ồ ạt mua giống về trồng,  khi giá xuống thấp lại “than vắn, thở dài”… 

Mít Thái siêu sớm “xếp hàng” trong kho để chờ xuất đi Trung Quốc.

LÊN, XUỐNG THẤT THƯỜNG

Mấy ngày nay, nông dân các huyện phía Tây của tỉnh bàn tán xôn xao về việc giá mít Thái siêu sớm tăng kỷ lục. Từ hơn 10.000 đồng/kg mít loại 1 trong thời gian ngắn đã “nhảy” lên trên 50.000 đồng/kg, thậm chí thời điểm cận Tết Nguyên đán 2018 có giá trên 55.000 đồng/kg. Nhiều nông dân ngồi uống cà phê, ngồi bàn trà… đều bàn đến việc trồng mít Thái siêu sớm; có người dự tính đốn bỏ sầu riêng kém hiệu quả để chuyển sang cây trồng này. 

Ngày 2-3, ông Nguyễn Văn Cần, ấp 15, xã Long Trung (huyện Cai Lậy) chở 4 trái mít Thái siêu sớm đến vựa thu mua trên địa bàn xã bán với giá 45.000 đồng/kg (loại 1), 35.000 đồng/kg (loại 2), 25.000 đồng/kg (loại 3). Tính ra 4 trái mít Thái siêu sớm của ông Cần bán được gần 1 triệu đồng (1 trái loại 1, 1 trái loại 2 và 2 trái loại 3).

Ông Cần cho biết, gia đình trồng 30 gốc mít Thái siêu sớm xen với các cây ăn trái khác. Gần đây, giá mít Thái siêu sớm tăng cao, gia đình bán được hơn 50 triệu đồng. Với mức này, trồng mít Thái siêu sớm cho thu nhập ngang với sầu riêng và cao hơn nhiều so với các loại cây trồng khác.  Trong khi đó, trồng mít Thái siêu sớm không tốn nhiều công chăm sóc, không cần nhiều phân, thuốc và chỉ 2 - 3 năm là cho trái.  Hơn nữa, mít Thái siêu sớm cho trái quanh năm nên người trồng có thu nhập ổn định.

Tuy nhiên, giá mít Thái siêu sớm tăng cao không phải ai cũng có lời. Nhiều trường hợp đã phải ôm nợ vì trái cây này. Bà Nguyễn Thị Thúy Vân, ấp Hội Lễ, xã Hội Xuân (huyện Cai Lậy) thấy giá mít Thái siêu sớm tăng cao (đang ở mức 50.000 đồng/kg) và có xu hướng tiếp tục tăng đã liên hệ ngay với đầu mối ở các tỉnh miền Đông thu mua gần 1 tấn trái với giá trên 45.000 đồng/kg để bán kiếm lời.

Sau khi thuê xe tải, nhân công chở mít về, vựa thu mua nói giá mít Thái siêu sớm đang giảm mạnh, đơn vị nhập khẩu không “ăn hàng” nữa và ra giá mua 45.000 đồng/kg (loại 1). Bà đành chấp nhận bán mít Thái siêu sớm với giá trên nhưng vẫn bị chủ vựa dạt gần 400 kg vì cho rằng mít đã chín. Số lượng dạt này, bà mang về bán chỉ với giá 5.000 - 10.000 đồng/kg.

Tính ra bà Vân lỗ trên 15 triệu đồng từ gần 1 tấn mít Thái siêu sớm. “Biết sao được, mình liên hệ với chủ vựa cho giá và cho kích cỡ như vậy thì đi mua. Vậy mà, tôi đi mua hôm trước thì hôm sau chủ vựa thông báo giá mít Thái siêu sớm giảm; đơn vị nhập khẩu không còn nhu cầu nhập nữa nên đành phải chấp nhận lỗ nặng”- bà Vân tâm sự.

Vựa mít Thiện Tâm, ấp 15, xã Long Trung (huyện Cai Lậy) mỗi ngày xuất đi Trung Quốc trên dưới 17 tấn trái mít Thái siêu sớm. Có mặt tại vựa mít này ngày 2-3, không khí mua bán không còn diễn ra sôi nổi như những ngày trước. Một phần do vựa hạn chế số lượng mua, một phần do người dân không còn nhiều hàng để bán.

Ông Hùng, chủ vựa mít cho biết, trước Tết Nguyên đán ông thu mua mít Thái siêu sớm loại 1 (9 kg trở lên/trái) giá 57.000 đồng/kg (tại vựa), 55.000 đồng/kg (tại vườn); ngày 1-3, giá mít Thái siêu sớm loại 1 giảm còn 51.000 đồng/kg và ngày 2-3, giá mít Thái siêu sớm loại 1 giảm xuống còn 45.000 đồng/kg. Không biết những ngày tới giá mít sẽ như thế nào khi Trung Quốc thông báo hạn chế nhập khẩu trái cây này.

KHÔNG NÊN PHÁT TRIỂN Ồ ẠT

Hiện nay, mít Thái siêu sớm trồng tập trung ở các xã: Đông Hòa Hiệp, An Cư, Hòa Khánh, Mỹ Đức Tây, Mỹ Đức Đông (huyện Cái Bè); Tân Phong, Thanh Hòa, Cẩm Sơn, Long Khánh (huyện Cai Lậy), Bình Trưng, Kim Sơn (huyện Châu Thành)…

Ngày 2-3, chúng tôi về các vùng này, người dân đã mua mít Thái siêu sớm về trồng rất nhiều. Ông Nguyễn Văn Tấn, ấp 4, xã Cẩm Sơn (huyện Cai Lậy) đang mua 20 cây mít Thái siêu sớm tại một vựa cây giống trên địa bàn xã cho biết, gia đình đã trồng 40 gốc mít Thái siêu sớm được hơn 3 năm tuổi. Mấy ngày qua, giá mít Thái siêu sớm tăng cao, người dân thu lãi nhiều nên ông đã mua thêm về trồng xen vào vườn sầu riêng đang lão hóa.

Theo ông, trồng mít Thái siêu sớm cho lợi nhuận không thua kém so với sầu riêng, trong khi trồng cây ăn trái này không tốn nhiều công chăm sóc, kỹ thuật không phức tạp và ít tốn chi phí…

Với giá hiện nay, hiệu quả kinh tế của cây mít Thái siêu sớm không thua so với sầu riêng, loại cây ăn trái có giá trị kinh tế cao lâu nay. Do đó, hiện một số hộ dân ở khu vực phía Bắc của huyện Cai Lậy, TX. Cai Lậy, huyện Cái Bè đang có ý định chuyển một số diện tích đất trồng lúa sang trồng mít Thái siêu sớm.

TS. Lương Ngọc Trung Lập, Trưởng Bộ môn Nghiên cứu thị trường (Viện Cây ăn quả miền Nam) cảnh báo: “Hiện nay, nông sản của Việt Nam đang phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc rất lớn, trong đó có trái mít. Vì vậy, giá tăng - giảm hầu như do thị trường nhập khẩu này quyết định".

"Thấy giá tăng cao, nông dân cần bình tĩnh vì thị trường này tiềm ẩn rất nhiều rủi ro; bởi khi thị trường này ngừng nhập khẩu, mít sẽ rớt giá rất nhanh. Một hệ quả khác là trồng mít dẫn đến hư đất do rễ mít lấy hết chất dinh dưỡng, sau đó nông dân muốn chuyển sang trồng loại cây khác sẽ tốn nhiều chi phí cho việc cải tạo lại đất”.

Thời gian qua, phong trào trồng mít Thái siêu sớm trong dân phát triển tự phát và các ngành chức năng đã khuyến cáo người dân không nên đốn cây trồng chủ lực để trồng mít Thái siêu sớm vì giá cả bấp bênh, tuổi thọ cây không lâu và khi trái bị nhiễm bệnh sẽ dễ bị thương lái ép giá.

Đặc biệt, theo nhiều nông dân trồng mít Thái siêu sớm, hiện nay loại mít này xuất hiện nhiều loại bệnh như: Đen xơ múi, nứt trái, đặc biệt là bệnh xì mủ thân dẫn đến chết cây nhưng chưa tìm được nguyên nhân cũng như biện pháp chữa trị.

SĨ NGUYÊN