25 năm ấy biết bao nghĩa tình!

Công ty cổ phần thủy sản Sông Tiền (Sotico) là doanh nghiệp mà bộ khung lãnh đạo hầu hết là nữ và hơn 95% lực lượng lao động cũng là nữ. Nhưng Sotico đã bản lĩnh vượt qua sóng gió thương trường thời mở cửa, từng bước khẳng định thương hiệu sau 25 năm thành lập.

Bà Nguyễn Thị Ánh, Giám đốc Sotico trao quà cho hộ nghèo dịp Xuân Kỷ Hợi 2019.

TỪ DOANH NGHIỆP “3 KHÔNG” ĐẾN “DL 127”

Được xem là doanh nghiệp tư nhân về thủy sản đầu tiên của tỉnh, Sotico tiền thân là Xí nghiệp tư doanh Sông Tiền 2, bắt đầu hoạt động vào năm 1994 trên vùng đất còn khá vắng vẻ thuộc xã Bình Đức, huyện Châu Thành.

Mặt hàng sản xuất chính là sơ chế gia công nghêu cho một xí nghiệp tại TP. Hồ Chí Minh. Thời điểm ra đời, Xí nghiệp tư doanh Sông Tiền 2 gần như là đơn vị “3 không” không vốn, không nhà xưởng và không thị trường.

Nhưng với tâm huyết của mình, bà Nguyễn Thị Ánh (mọi người quen gọi là chị Tư Ánh), người sáng lập Sotico vẫn chọn hướng đi xuất khẩu thủy sản đông lạnh, trong đó con nghêu được chọn là mặt hàng chiến lược.

Về lý do chọn con nghêu, chị Tư Ánh chia sẻ: “Trong một chuyến đi Nhật, tôi được mời món bánh pizza của Ý. Khi ăn tôi phát hiện ra bánh đặc biệt ở chỗ là nhân bánh làm từ nghêu. Có lẽ vì vậy mà loại bánh pizza này đắt hơn nhiều lần so với các loại bánh pizza nhân thịt khác. Trong khi ấy tại Tiền Giang, vùng biển Gò Công có nguồn nguyên liệu nghêu dồi dào nhưng người nuôi vẫn nghèo và chưa tạo việc làm cho nhiều lao động. Nỗi trăn trở từ nghịch lý này đã nung nấu tôi quyết tâm đưa con nghêu Tiền Giang xuất khẩu”.

Hơn 30 năm gắn bó với ngành Thủy sản và trải nghiệm từ 25 năm làm kinh tế tư nhân, chị Tư Ánh đã có những trăn trở cũng như một số đề xuất. Cụ thể, trong hoạt động sản xuất mặt hàng thủy sản phối trộn và cá basa xuất khẩu của công ty hiện đang gặp khó ở một số quy định ngặt nghèo của EU về vấn đề thẻ vàng đối với thủy sản Việt Nam, về chứng nhận xuất xứ nguyên liệu thủy sản và nhiều khó khăn khác.

Bên cạnh đó, qua thực tế sản xuất, kinh doanh những năm gần đây, công ty nhận thấy có thực trạng đáng lo là nguồn thủy sản tại chỗ của Tiền Giang đang dần cạn kiệt. Đặc biệt, mặt hàng nghêu trắng Gò Công được ưa chuộng trong các vùng nghêu cả nước đã dần mất giống, không còn nhiều; trong khi sản phẩm nghêu xuất khẩu không chỉ tạo ra nhiều cơ hội đổi đời cho những người nuôi trồng, sản xuất mà còn đem ngoại tệ về cho tỉnh. Vì thế, thiết nghĩ Tiền Giang cần có kế hoạch khôi phục, quy hoạch lại vùng nuôi nghêu Gò Công.

Thời gian qua, công ty đã thử nghiệm việc nuôi cá basa tại vùng đất mới Tân Phước và đạt được hiệu quả. Vì thế, các ngành chủ quản của tỉnh cần nghiên cứu, có chiến lược hướng dẫn nuôi, khai thác, quy hoạch vùng đất mới Tân Phước với giống cá basa và đầu tư nguồn điện, để đảm bảo đầu tư phát triển cho người nuôi.

Khi bắt tay làm, thời gian đầu xí nghiệp gặp nhiều khó khăn về vốn cho đến thủ tục thành lập, thị trường tiêu thụ, bởi đây là giai đoạn “giao thời” của thời kỳ đất nước mở cửa hội nhập kinh tế quốc tế.

Tuy nhiên, xí nghiệp luôn nhận được sự ủng hộ của lãnh đạo tỉnh, bạn bè trong ngành Thủy sản ở Tiền Giang cũng như TP. Hồ Chí Minh.

Trong đó phải kể đến việc Cục Quản lý chất lượng - Bộ Thủy sản lúc ấy đã quan tâm, hướng dẫn quy trình kỹ thuật, để sản phẩm dù chỉ sản xuất gia công nhưng vẫn đảm bảo yêu cầu vệ sinh an toàn thực phẩm; đồng thời, xây dựng nhà xưởng đạt yêu cầu tiêu chuẩn xuất khẩu thị trường châu Âu.

Sau 4 năm từ một cơ sở sản xuất “dã chiến”, xuất khẩu qua trung gian, từ năm 1998 đến năm 2002, Sotico được Đoàn Thanh tra châu Âu đến xem xét mặt bằng và đi thực địa tại vùng nghêu Tân Thành (huyện Gò Công Đông).

Đoàn đã ghi nhận những thế mạnh, tiềm năng của Sotico và chính thức cấp cho Sotico mã số xuất khẩu nghêu đông lạnh DL 127 vào thị trường châu Âu. Sotico không chỉ là doanh nghiệp đầu tiên của tỉnh mà là của cả nước xuất khẩu nghêu vào thị trường châu Âu.

Bên cạnh đó, Sotico còn được nhận tài trợ không hoàn lại từ Nhật Bản dây chuyền cô đặc nước nghêu, bao tiêu luôn sản phẩm có ngoại tệ.

Hiệu quả và chia sẻ

Giữ “chữ tín” trong kinh doanh để đạt hiệu quả và dùng thành quả đó để san sẻ với cộng đồng, thể hiện cái tình trong cuộc sống, những năm qua, lãnh đạo Sotico đã gắn kinh doanh với hoạt động xã hội, khởi đầu từ năm 1998 bằng việc trích một khoản từ lợi nhuận của công ty để phụng dưỡng mẹ liệt sĩ, đóng góp ủng hộ người nghèo…

Sau đó mở rộng và trở thành định kỳ hằng năm, thông qua Chương trình “Mái ấm nghĩa tình” của Đài Phát thanh - Truyền hình Tiền Giang, Sotico đã ủng hộ xây dựng 105 căn nhà cho những hộ nghèo, gia đình có hoàn cảnh khó khăn.

Cùng với đó, Sotico còn phối hợp với các hội, tổ chức từ thiện xã hội của tỉnh để tặng tiền và nhiều phần quà đến cho các hoàn cảnh khó khăn, trẻ em nghèo, khuyết tật, mồ côi; trao học bổng cho học sinh nghèo vượt khó tại địa phương và huyện đảo Trường Sa thông qua Quỹ Học bổng Vừ A Dính; hỗ trợ một số hoạt động phong trào của Hội Liên hiệp Phụ nữ, Hội Cựu chiến binh, Hội Người cao tuổi trong tỉnh; tổ chức các chuyến về nguồn cho cán bộ nữ cơ sở qua các thời kỳ; trợ cấp đột xuất cho công nhân khi gặp khó khăn... Tổng giá trị tiền và vật chất cho các hoạt động xã hội trên 14 tỷ đồng.

Đánh giá, về hoạt động của Sotico thời kỳ đầu, chị Tư Ánh cho rằng: 12 năm đầu, cơ sở vật chất của xí nghiệp chưa đủ điều kiện, phần lớn là gia công và ủy thác, việc nộp ngân sách cho địa phương chưa đáng kể.

Cũng thời điểm này, công ty tích lũy đầu tư cơ sở vật chất, chú trọng nhà xưởng, nhập thiết bị đông lạnh từ Nhật Bản, xây dựng văn phòng làm việc, hội trường, nhà ăn, đào tạo công nhân đủ điều kiện sản xuất xuất khẩu.

13 năm kế tiếp, từ năm 2005 đến 2018 là giai đoạn công ty ổn định và phát triển, công suất nhà máy mỗi ngày sản xuất từ 5 đến 7 tấn thành phẩm các loại.

Trong 25 năm qua, Sotico sản xuất 66 ngàn tấn thành phẩm xuất khẩu các loại, đạt giá trị 172 triệu đô la Mỹ, tương đương 3.456 tỷ đồng Việt Nam, nộp thuế 44,284 tỷ đồng.

CHẤT LƯỢNG + UY TÍN = THÀNH CÔNG

Trong sản xuất xuất khẩu, Sotico luôn chú trọng chất lượng hàng hóa, đó là tiêu chí hàng đầu của công ty. Thương hiệu sản phẩm của công ty được Bộ Công thương công nhận là thương hiệu xuất khẩu uy tín từ năm 2010 đến nay.

Hằng năm, Cục Quản lý chất lượng thủy sản đều kiểm tra nhà máy, quy trình sản xuất HACCP, vệ sinh an toàn thực phẩm và đều được xếp loại trong nhóm 1 cả nước. Thị trường chính hiện nay của công ty vẫn là châu Âu chiếm sản lượng từ 50% - 60%, châu Á 25%, châu Phi, châu Mỹ từ 10% - 15%...

Để tạo uy tín, chất lượng cho đầu ra sản phẩm, chị Tư Ánh cho biết, từng bộ phận của Sotico được giao trách nhiệm cụ thể. Vai trò của đội ngũ kỹ thuật, kiểm tra chất lượng được đề cao, quản lý chặt chẽ từ đầu vào con giống, thức ăn cho đến nguyên liệu và thành phẩm chế biến. Bên cạnh chất lượng sản phẩm, công ty còn quan tâm đến việc bảo vệ môi trường.

Từ khi xây dựng nhà máy, được Dự án SEAQIP và VASEP giới thiệu, công ty đã được hỗ trợ từ Cơ quan Phát triển quốc tế Đan Mạch (DANIDA) để xây dựng nhà máy xử lý nước thải trong xí nghiệp chế biến thủy sản.

Đến nay, việc quản lý cũng như phát huy hệ thống nhà máy khá tốt, đảm bảo an toàn vệ sinh cho môi trường trong và ngoài nhà máy được Tổng cục Môi trường đánh giá cao. Các mẫu nước kiểm nghiệm đều đạt tiêu chuẩn, được Bộ Tài nguyên và Môi trường cấp chứng nhận “Thương hiệu xanh”.

3 ĐIỀU TÂM ĐẮC

25 năm thành lập Sotico, nhớ về những ngày khó khăn, chị Tư Ánh cho rằng, đó là 25 năm nghĩa tình. Nghĩa tình với những người bạn, những người có trách nhiệm đã từng giúp đỡ cho Sotico; nghĩa tình với những công nhân đã gắn bó với công ty từ những ngày đầu; và cả nghĩa tình của công ty dành cho cộng đồng, xã hội qua các chương trình từ thiện xã hội.

Theo chị Tư Ánh, hiện Sotico và cả Công ty cổ phần thủy sản Ngọc Xuân chưa phải là những công ty quy mô lớn, nhưng hoạt động ổn định, hiệu quả vững bền và quan trọng hơn cả là đã giúp chị giữ được quan điểm của người đảng viên, đó là hiệu quả kinh tế gắn với lợi ích của cộng đồng.

Chị Tư Ánh tâm niệm, kinh doanh phải có “chữ tín” và cuộc sống thì cần “chữ tình”. Vì thế để đảm bảo nguồn nguyên liệu cho việc sản xuất ổn định, công ty rất chú trọng giữ uy tín với các đối tác cung cấp đầu vào.

Chế biến nghêu xuất khẩu ở Sotico.

Qua 25 năm, Sotico tự hào đã làm được 3 việc: Thứ nhất, từ một nhà máy Sông Tiền DL 127 đầu tiên của Tiền Giang, đến nay cả nước đã có 36 nhà máy xuất khẩu con nghêu. Công ty đã góp phần chắp cánh cho con nghêu Tân Thành (Tiền Giang) trở thành mặt hàng xuất khẩu đầu tiên của cả nước, giúp nâng tầm giá trị con nghêu.

Thứ hai, từ năm 2000 - 2005, Sotico giải quyết việc làm mỗi ngày cho khoảng 300 - 400 lao động (chủ yếu là nông dân) vùng nuôi nghêu Gò Công thông qua việc đánh bắt, vận chuyển về nhà máy; đồng thời, giúp nhiều ngư dân xã Tân Thành vươn lên làm giàu từ con nghêu.

Trong những năm qua, có hàng trăm hộ gắn bó với công ty và đã có khoảng 300 hộ của xã Tân Thành và 3 xã thuộc huyện Châu Thành thoát nghèo bền vững.

Thứ ba, về tích lũy vốn, sau 13 năm trích khấu hao nhà xưởng, máy móc, tăng được vốn lưu động, công ty đã đầu tư thêm vào vùng nuôi cá basa trên vùng đất mới huyện Tân Phước.

Đến cuối năm 2017, công ty sử dụng nguồn vốn lưu động mà không phải vay ngân hàng. Điều này minh chứng cho sự phát triển bền vững của Sotico.

25 năm qua, Sotico luôn tự hào là doanh nghiệp tư nhân chuyên ngành chế biến thủy sản đầu tiên của tỉnh. Với những thăng trầm biến động của kinh tế thị trường, Sotico vẫn có những bước tiến vững chắc, ổn định sản xuất, mở rộng quy mô và khẳng định thương hiệu. Theo chị Tư Ánh, để làm được điều này, Sotico đã luôn thực hiện phương châm hoạt động “chậm mà chắc”.

DUY SƠN