Phát triển thị trường khoa học và công nghệ đồng bộ, hiện đại và hội nhập

(ABO) Chiều 23-9, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị Phát triển thị trường khoa học và công nghệ (KH&CN) đồng bộ, hiện đại và hội nhập. Tham dự hội nghị tại điểm cầu tỉnh Tiền Giang có Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Thành Diệu cùng các đại biểu.

Quang cảnh hội nghị tại điểm cầu Tiền Giang.

Theo Bộ trưởng Bộ KH&CN Huỳnh Thành Đạt, từ năm 2011 tới nay, bộ máy quản lý nhà nước về thị trường KH&CN được hình thành và từng bước được kiện toàn từ trung ương đến địa phương, cùng với nhiều văn bản quy phạm pháp luật liên quan đã được ban hành.

Nguồn cung hàng hóa KH&CN từ các viện nghiên cứu, trường đại học đã tăng đáng kể. Nhu cầu và năng lực tiếp cận, hấp thụ và làm chủ công nghệ mới, công nghệ tiên tiến của các DN ngày càng tăng cao và cải thiện.

Các tổ chức trung gian của thị trường KH&CN dần được hình thành, cơ sở dữ liệu quốc gia về thông tin KH&CN và nền tảng dữ liệu, dịch vụ sở hữu công nghiêp được Bộ KH&CN hỗ trợ xây dựng và hiện đang hoạt động hiệu quả.

Công tác xúc tiến thị trường KH&CN tiếp tục được duy trì và đẩy mạnh. Tuy vậy, nhìn chung thị trường KH&CN ở nước ta vẫn còn đang ở dạng sơ khai, mới bước đầu hình thành và từng bước phát triển.

Nguồn cung hàng hóa KH&CN trong nước còn hạn chế. Các tổ chức trung gian, môi giới và cơ sở hạ tầng của thị trường KH&CN còn rời rạc, tự phát, chưa liên kết thành mạng lưới để hỗ trợ các dịch vụ trên thị trường. Sự liên thông giữa thị trường KH&CN trong nước với thị trường KH&CN thế giới cũng như với các thị trường khác ở trong nước còn hạn chế.

Trong khi đó, nhu cầu đổi mới sáng tạo của các doanh nghiệp (DN) và của cả nền kinh tế trong giai đoạn chuyển đổi mô hình tăng trưởng hiện nay ngày càng tăng cao.

Số lượng và chất lượng nguồn cung công nghệ cũng như sự minh bạch thông tin về công nghệ và việc giảm thiểu các chi phí trong giao dịch mua bán công nghệ đang là đòi hỏi cấp bách nhằm thúc đẩy quá trình đổi mới công nghệ ở DN…

Tại hội nghị, các nhà khoa học, bộ, ngành, địa phương đã tập trung chỉ ra những hạn chế trong phát triển KH&CN hiện nay. Đồng thời, đề xuất các giải pháp để thúc đẩy phát triển thị trường KH&CN trong bối cảnh, tình hình mới.

Phát biểu kết luận hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cho biết, thị trường KH&CN là một bộ phận cấu thành của thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, có vai trò then chốt trong việc thúc đẩy hoạt động KH&CN, đổi mới sáng tạo (ĐMST), nâng cao năng suất lao động, chất lượng hàng hóa, dịch vụ và năng lực cạnh tranh của nền kinh tế.

Phát triển thị trường KH&CN phải lấy nghiên cứu khoa học làm nền tảng, nhà khoa học là động lực và doanh nghiệp là trung tâm.

Huy động tối đa nguồn lực từ khu vực tư nhân, hợp tác quốc tế, đẩy nhanh tốc độ đổi mới sản phẩm và dịch vụ có độ tích hợp cao về công nghệ, tạo điều kiện cho các DN nhanh chóng gia nhập chuỗi giá trị toàn cầu và chiếm lĩnh thị trường quốc tế.

Phát triển thị trường KH&CN cần có chính sách đồng bộ, phù hợp, sẵn sàng của các nguồn cung, cầu công nghệ, hệ thống hạ tầng hiện đại cùng năng lực, uy tín và thương hiệu của các tổ chức trung gian.

Phát triển thị trường KH&CN cần được đặt trong bối cảnh quan hệ biện chứng, liên thông, đồng bộ với phát triển thị trường hàng hóa, dịch vụ, lao động, tài chính và các thị trường khác; gắn kết thị trường trong nước với khu vực và toàn cầu, phù hợp với cam kết quốc tế của Việt Nam và thông lệ quốc tế. Phát triển thị trường KH&CN phải tuân thủ quy luật cung cầu, cạnh tranh.

Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu các bộ, ngành, cơ quan, địa phương xây dựng và lồng ghép kế hoạch phát triển thị trường KH&CN vào kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm và hàng năm; đẩy mạnh hơn nữa thể chế hóa đường lối của Đảng, quản lý của Nhà nước trong tổ chức thực hiện.

Đồng thời, triển khai hiệu quả ngay mục tiêu lớn thực hiện 7 nhóm giải pháp, nhiệm vụ đã đề ra trong Chương trình phát triển thị trường KH&CN Quốc gia đến năm 2030.

Thủ tướng yêu cầu chú ý phát triển nguồn cung và cầu của thị trường KH&CN; nâng cao năng lực hấp thụ, làm chủ và đổi mới công nghệ của DN; đẩy mạnh hợp tác giữa DN với viện nghiên cứu, trường đại học. Đẩy mạnh kết nối cung cầu, thương mại hóa sản phẩm, phải có thị trường để người mua và bán dễ gặp nhau.

Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu phải nâng cao năng lực hoạt động của các tổ chức trung gian, nhất là các tổ chức lớn, đa ngành, đặc biệt là các ngành hàng xuất khẩu chủ lực.

Đồng thời, khuyến khích hỗ trợ phát triển tổ chức trung gian thuộc khu vực tư nhân, trên cơ sở kết nối các sàn giao dịch công nghệ, các tổ chức dịch vụ KH&CN tại các viện nghiên cứu, trường đại học, DN với các trung tâm ứng dụng, nghiên cứu chuyển giao tiến bộ KH&CN.

Bên cạnh đó, cần tăng cường xúc tiến thị trường KH&CN tại các địa bàn có nhiều nguồn cung công nghệ cao, tiên tiến và thân thiện với môi trường, thị trường tiềm năng và Việt Nam có lợi thế thông qua các hiệp định thương mại tự do.

Song song đó, cần đẩy mạnh tổ chức các sự kiện xúc tiến thị trường KH&CN quy mô vùng, quốc gia và quốc tế; quảng bá thị trường KH&CN và ĐMST. Phát triển đồng bộ hệ thống quốc gia, thị trường KH&CN kết nối từ trung ương đến địa phương, các viện, trường, DN và người dân, từng bước liên thông, tích hợp với các nền tảng kỹ thuật số về thị trường KH&CN trong nước và quốc tế.

Thủ tướng yêu cầu phải tăng cường công tác đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực KH&CN; đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên tuyền nâng cao nhận thức của xã hội về vai trò, vị trí và tầm quan trọng của thị trường KH&CN. Phát triển các DN tiên phong trong mua bán công nghệ; đẩy nhanh tốc độ đổi mới công nghệ của DN…

M. THÀNH