BÀI 1: Bắt nhịp xu thế

Dù muốn hay không, sản phẩm nông sản theo hướng an toàn cũng phải tính đến; bởi đó là nhu cầu chính đáng của người tiêu dùng và là xu thế chung của thị trường. Nhiều mô hình sản xuất, tiêu thụ nông sản an toàn trên địa bàn tỉnh Tiền Giang đã được hình thành và mang lại hiệu quả bước đầu, giúp người dân nâng cao thu nhập.

VÙNG RAU AN TOÀN

Nâng cao chất lượng nông sản là một trong những định hướng quan trọng được ngành Nông nghiệp tập trung thực hiện trong thời gian qua. Trên cơ sở đó, ngành Nông nghiệp đã xuất hiện nhiều mô hình sản xuất nông sản an toàn, hình thành các chuỗi liên kết sản xuất, tiêu thụ. Nhìn từ thực tiễn cho thấy, sản xuất rau, màu là một trong những lĩnh vực thế mạnh của Tiền Giang.

Mô hình rau an toàn của HTX Nông nghiệp - Thương mại - Dịch vụ Phú Quới.

Từ lợi thế này, trên địa bàn tỉnh đã hình thành các vùng chuyên canh rau, màu tập trung và hướng dần đến sản xuất an toàn. Theo đó, nông dân đã mạnh dạn áp dụng khoa học - kỹ thuật vào canh tác, đáp ứng các tiêu chuẩn tiêu dùng hiện đại, trong đó đầu tàu được xác định là các hợp tác xã (HTX).

Với lợi thế về sản xuất nông nghiệp và các mô hình HTX hướng đến kiểu mẫu, tại huyện Gò Công Tây, HTX Nông nghiệp - Thương mại - Dịch vụ Phú Quới là đơn vị điển hình trong việc sản xuất rau an toàn. HTX hiện có 12 ha rau, màu sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP và 30 ha sản xuất rau, màu có khả năng được công nhận đạt tiêu chuẩn VietGAP.

Để giúp các thành viên nắm bắt và thực hiện đúng quy trình sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, HTX có bộ phận kỹ thuật chuyên quản lý sổ sách, sản xuất theo tiêu chuẩn ISO. Nhờ đó, nông sản được sản xuất ra đảm bảo chất lượng, đầu ra ổn định, đặc biệt là nâng cao thu nhập cho thành viên.

Đánh giá về hiệu quả hoạt động của các mô hình sản xuất an toàn, ông Võ Minh Luân, Giám đốc HTX Nông nghiệp - Thương mại - Dịch vụ Phú Quới cho biết, nhờ sản xuất theo tiêu chuẩn an toàn, HTX đã ký kết hợp đồng tiêu thụ với các đối tác như: Bách Hóa Xanh, Co.opmart, Vinmart… Nhờ đó, đầu ra các sản phẩm của HTX tương đối ổn định và bền vững, từ đó tạo niềm tin đối với thành viên.

Cũng bắt đầu từ các mô hình rau an toàn, tại huyện Gò Công Đông, HTX Rau an toàn Tân Đông hiện có 1 ha rau trồng trong nhà lưới kính và khoảng 70 ha trồng rau trong nhà màng lưới hở. HTX đã áp dụng quy trình sản xuất rau an toàn cho hơn 40 loại rau, màu các loại. Nhờ sản xuất rau an toàn trong nhà lưới, HTX đã ký kết hợp đồng bao tiêu sản phẩm cho tất cả các thành viên, giúp họ an tâm sản xuất.

Với sản phẩm đạt chất lượng, HTX đã ký kết được nhiều hợp đồng tiêu thụ với các đối tác như: Co.opmart, Bách Hóa Xanh… Nổi bật là HTX đã ký kết hợp đồng xuất khẩu rau qua thị trường Nhật Bản với giá bán cao hơn khoảng 30% - 40% so với bán ở thị trường nội địa.

HƯỚNG ĐẾN BỀN VỮNG

Nhìn từ thực tiễn sản xuất nông nghiệp thời gian qua cho thấy, ngoài rau, màu, một số mô hình sản xuất an toàn cũng đã và đang được định hình trên một số loại cây ăn trái. Ở nhóm ngành hàng này, HTX Mỹ Tịnh An (huyện Chợ Gạo) là đơn vị điển hình của tỉnh và cả Đồng bằng sông Cửu Long trong việc thực hiện các mô hình sản xuất và xuất khẩu thanh long.

Ngay từ buổi đầu thành lập, HTX luôn xác định chất lượng là yếu tố quyết định để trái thanh long của HTX xuất khẩu được vào các thị trường khó tính. Để thực hiện được điều này, HTX đã kiên định với việc sản xuất thanh long theo tiêu chuẩn GAP. Từ đó, HTX đã hướng dẫn thành viên sản xuất thanh long an toàn theo tiêu chuẩn GlobalGAP với diện tích hơn 100 ha. HTX ký hợp đồng tiêu thụ cho các thành viên với giá sàn là 10.000 đồng/kg.

Thành viên được hưởng lợi cao hơn so với sản xuất truyền thống từ 10% - 20%, không còn sợ cảnh được mùa mất giá. Nhờ sản xuất an toàn, thời gian dài vừa qua HTX đã duy trì xuất khẩu thanh long trực tiếp sang thị trường châu Âu; đồng thời, cung cấp thanh long cho các doanh nghiệp trong nước để xuất khẩu sang châu Âu, Mỹ… Nhờ đó, dù trải qua 2 năm khó khăn do đại dịch Covid-19, nhưng HTX vẫn đảm bảo bao tiêu 100% cho thành viên.

Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN-PTNT), hiện trên địa bàn tỉnh đã hình thành nhiều mô hình sản xuất đạt chuẩn GAP, góp phần rất lớn trong sản xuất an toàn. Đây được xem là mô hình sản xuất bền vững trong tương lai gắn liền với HTX, tổ hợp tác kiểu mới; đồng thơi, loại bỏ được các khâu trung gian trong chuỗi cung ứng, giúp tăng giá trị gia tăng cho từng mặt hàng, nhất là tăng tính chuyên nghiệp và độc quyền sản phẩm.

Thời gian qua, Sở NN-PTNT đã triển khai xác nhận chuỗi cung ứng thực phẩm an toàn trên địa bàn tỉnh. Qua đó, Sở đã vận động và xác nhận 71 công ty, cơ sở, HTX cho 58 sản phẩm (gà thịt, rau, củ các loại, trái cây tươi, thịt heo, mắm tôm chà, mắm ruốc, trà mãng cầu, trứng gia cầm, gạo, chả lụa, nem, lạp xưởng, ...) tham gia cung ứng thực phẩm an toàn.

Theo đánh giá của Sở NN-PTNT, thông qua xác nhận chuỗi cung ứng thực phẩm an toàn, có một số HTX rau, củ, quả và sản phẩm chăn nuôi tích cực tham gia và hợp đồng liên kết sản xuất với các đơn vị cung ứng sản phẩm lớn như Co.opmart, MM Mega Market, bếp ăn..., nông dân không lo đầu ra, đảm bảo lợi nhuận ổn định do HTX thu mua với giá sàn.

Đại diện Chi cục Quản lý chất lượng nông lâm sản và thủy sản  (Sở NN-PTNT) cho biết, hiện có trên 75% cơ sở xác nhận có hiệu quả rất cao và mở rộng liên kết và tiêu thụ tốt. Giá trị sản phẩm mang lại tăng từ 15% - 20% so với sản phẩm thông thường, thị trường mở rộng từ 2 - 5 lần do uy tín sản phẩm nâng lên thông qua hỗ trợ tem điện tử truy xuất, sử dụng logo chuỗi để nhận diện và các chỉ tiêu giám sát an toàn thực phẩm đáp ứng yêu cầu.

NHÓM PVKT

 (Còn tiếp)