Đa dạng hóa sản phẩm, phục vụ tốt nhu cầu sản xuất

Trung tâm Nghiên cứu ứng dụng và dịch vụ khoa học công nghệ (gọi tắt là Trung tâm) trực thuộc Sở Khoa học và Công nghệ (KH&CN) tỉnh Tiền Giang là một tổ chức công lập, thực hiện cơ chế tự chủ tài chính theo Nghị định 60 của Chính phủ. Thời gian qua, Trung tâm đã đa dạng hóa sản phẩm, dịch vụ, nâng cao tính cạnh tranh trong lĩnh vực dịch vụ KH&CN, góp phần tăng nguồn thu cho đơn vị.

ĐA DẠNG HÓA MÔ HÌNH TRỒNG RAU KHÍ CANH

Trung tâm hiện có trên 40 cán bộ, viên chức và người lao động. Nguồn thu của Trung tâm từ các hoạt động sản xuất, cung cấp các sản phẩm làm từ vật liệu composite, lắp đặt các hệ thống xử lý nước cấp, nước thải; các sản phẩm nước tinh khiết; chế phẩm vi sinh xử lý mùi; các thành phẩm phôi trồng nấm, nấm linh chi, rau sạch trồng bằng phương pháp khí canh, dịch vụ tư vấn môi trường...

Hệ thống trồng rau bằng phương pháp khí canh mặt ngang áp dụng quy mô trang trại.

Giám đốc Trung tâm Đặng Thị Hồng Yến cho biết: Thị trường về lĩnh vực KH&CN ngày càng cạnh tranh gay gắt, để tạo nguồn thu, Trung tâm luôn tìm tòi, nghiên cứu để tạo ra những sản phẩm mới, đáp ứng nhu cầu thị trường, phục vụ ngày càng tốt hơn nhu cầu xã hội. Chính vì thế, hoạt động của Trung tâm luôn hướng đến đa dạng hóa sản phẩm, dịch vụ để nâng cao hiệu quả hoạt động sản xuất, kinh doanh. Trong các loại hình sản xuất của đơn vị, mô hình trồng rau khí canh được đa dạng hóa nhiều nhất, ngày càng cải tiến cả về chất lượng lẫn số lượng, từ đó tạo ra các mô hình trồng rau an toàn, cho năng suất cao có thể áp dụng từ hộ gia đình đến ứng dụng vào hoạt động sản xuất quy mô lớn như trang trại... Trồng rau khí canh được đánh giá là mô hình mang lại hiệu quả rất cao so với các phương pháp trồng rau thông thường khác.

Ngoài các mô hình trồng rau thông thường như trồng trong thùng xốp, chai nhựa hay áp dụng phương pháp thủy canh thì ngày nay, mô hình trồng rau theo phương pháp khí canh đang được các hộ gia đình rất ưa chuộng. Ngoài hiệu quả cho năng suất cao, chất lượng rau tươi ngon, bảo quản được lâu... thì trồng rau khí canh còn mang lại cho người trồng sự thư giãn. Trung tâm đã chuyển giao thành công nhiều hệ thống trồng rau khí canh, đáp ứng nhu cầu của người trồng. Hệ thống trồng rau khí canh, được chế tạo đa dạng từ quy mô hộ gia đình, gồm loại 1 trụ, 3 trụ, 9 trụ, hệ khí canh mặt ngang sử dụng năng lượng mặt trời… đến hệ thống khí canh áp cao trong nhà lưới, ứng dụng cho sản xuất quy mô trang trại.

Mô hình trồng rau khí canh đang được ứng dụng khởi đầu là dạng trụ đứng làm từ ống nhựa PVC. Qua quá trình thực hiện, dạng mô hình này thể hiện một số ưu điểm như dễ thực hiện thao tác tạo hố trồng trên ống; vật liệu dễ tìm kiếm trên thị trường với giá thành tương đối rẻ; kích thước của mô hình dễ dàng thay đổi cho phù hợp với diện tích sẵn có của người trồng rau; khối lượng hệ thống nhẹ, gọn, dễ thao tác lắp đặt và vệ sinh sau khi thu hoạch nên được nhiều người ưa chuộng. 

 HƯỚNG ĐẾN QUY MÔ LỚN

Với mục tiêu phát triển đa dạng hơn các mô hình khí canh để ứng dụng vào sản xuất với quy mô lớn như quy mô sản xuất trang trại, trang trại kết hợp du lịch sinh thái…; đồng thời, phải đạt hiệu quả về kinh tế, giảm vốn đầu tư ban đầu, Trung tâm nghiên cứu, tiếp tục thử nghiệm nhiều dạng mô hình khác nhau trên nhiều loại vật liệu, bước đầu đạt được nhiều triển vọng. Một trong những kết quả đạt được đáng chú ý là Trung tâm đã sản xuất thành công hệ thống trồng từ vật liệu composite, ưu điểm nổi bật của vật liệu này là nhẹ, độ bền cao, chịu được va đập, chống oxy hóa, ăn mòn của hóa chất...

Hệ thống trồng rau bằng phương pháp khí canh mặt ngang áp dụng quy mô trang trại.

Bên cạnh đó, Trung tâm cũng nghiên cứu thành công hệ thống trồng rau khí canh mặt ngang có thể ứng dụng ở quy mô lớn cho mục đích sản xuất rau an toàn. Ưu điểm của dạng mô hình này là đa dạng kích thước theo yêu cầu, có thể kết nối nhiều module với nhau và phù hợp đầu tư ở dạng trang trại. Ứng dụng mô hình khí mặt ngang sẽ đạt được một số ưu điểm như tiết kiệm hơn 90% nhu cầu sử dụng nước so với biện pháp trồng rau thông thường. Lượng chất dinh dưỡng sử dụng chỉ bằng 1/3 so với dạng trồng thủy canh và phương pháp trồng trên đất truyền thống. Thời gian thu hoạch rút ngắn hơn khoảng 20% so với trồng trên đất.

Để ứng dụng hiệu quả các mô hình khí canh mặt ngang (áp cao) đòi hỏi các thành phần của hệ thống từ máy bơm, vòi phun sương, bộ điều chỉnh thời gian, bể trữ nước dinh dưỡng… phải được liên kết chặt chẽ và có hệ thống đồng bộ. Để tạo được hạt sương có kích thước tối ưu phải sử dụng máy bơm áp cao có thể tạo ra áp lực nước từ 80 PSI trở lên. Việc lựa chọn vòi phun cũng quyết định đến hiệu quả phun sương của hệ thống, vòi phun có lổ phun lớn sẽ làm giảm sự tắt nghẽn nhưng hạt sương phun ra sẽ có kích thước lớn, điều đó làm giảm hấp thu dinh dưỡng của cây trồng…

Đặc biệt, gần đây nhất là mô hình trồng rau khí canh vận hành bằng năng lượng mặt trời cũng được Trung tâm nghiên cứu thành công, hiện đang là sản phẩm rất được yêu thích vì tính năng tiện lợi, an toàn cho người sử dụng. Mô hình này đang được sản xuất ở diện tích 1 - 2 m2 nên rất được ưa chuộng cho các hộ gia đình đặt trên sân thượng hoặc trước sân nhà. Với mô hình trồng rau khí canh bằng hệ thống năng lượng mặt trời, tuy chi phí đầu tư lắp đặt ban đầu hơi cao, nhưng giảm chi phí trong quá trình trồng, từ đó hiệu quả sử dụng chỉ trong 2 năm là có thể hoàn vốn chi phí lắp đặt.

Với mô hình trồng rau khí canh ở quy mô gia đình vừa đáp ứng nhu cầu sử dụng, vừa mang tính giải trí; còn trồng ở quy mô trang trại vừa có nguồn rau an toàn, vừa mang lại lợi nhuận hiệu quả, không đòi hỏi quá nhiều công chăm sóc so với các phương pháp trồng khác. Ước tính chi phí lợi nhuận cho nhà trồng 40 m2 sẽ mang lại lợi nhuận khoảng 3,4 triệu đồng/đợt trồng 40 ngày.

Với sự nỗ lực của tập thể đơn vị, Trung tâm đã được Bộ KH&CN tặng Bằng khen; UBND tỉnh Tiền Giang tặng nhiều Bằng khen hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ trong những năm qua.

HOÀI THU