Xử lý vướng mắc về vật liệu cát đắp nền đường cao tốc

Trước tình trạng thiếu cát đắp nền đường cao tốc khu vực Đồng bằng sông Cửu Long và Đông Nam Bộ có thể ảnh hướng đến tiến độ thi công các công trình giao thông, Bộ Giao thông vận tải đang phối họp với bộ, ban, ngành và địa phương liên quan để điều phối nguồn vật liệu, đảm bảo việc cung ứng vật liệu các đắp nền đường cho các dự án đường bộ cao tốc, ưu tiên cung ứng cho các dự án hoàn thành vào cuối năm 2025.

Các phương tiện cơ giới tham gia thi công cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây. Ảnh minh họa: Công Phong/TTXVN

Thiếu cát san lấp ảnh hưởng tiến độ dự án

Giai đoạn 2021-2025, khu vực Đồng bằng sông Cửu Long và Đông Nam Bộ triển khai thi công 16 dự án, dự án thành phần trọng điểm được áp dụng chính sách đặc thù về khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường.

Tổng nhu cầu vật liệu cát đắp nền đường cho các dự án khoảng 63 triệu m3, nguồn cung vật liệu cát đắp tập trung chủ yếu tại các tỉnh An Giang, Đồng Tháp, Vĩnh Long, Sóc Trăng, Tiền Giang.

Tính đến cuối tháng 5/2024, các bên liên quan đã xác định được nguồn cung cho 37/63 triệu m3, còn thiếu 26 triệu m3 chưa xác định được nguồn. Theo đó, dự án cao tốc Bắc - Nam đoạn Cần Thơ - Cà Mau xác định được khoảng 16/18,5 triệu m3, thiếu 2,98 triệu m3; Dự án Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng xác định được khoảng 18,5/29 triệu m3, thiếu khoảng 10,5 triệu m3; Dự án Cao Lãnh - An Hữu xác định được khoảng 2,3/3,25 triệu m3, thiếu khoảng 1 triệu m3.

Theo đánh giá của Bộ Giao thông vận tải và các địa phương, cát san lấp đang là vấn đề nóng của các dự án cao tốc vùng Đồng bằng sông Cửu Long. Theo ước tính, nhu cầu cát đắp nền các dự án này ước khoảng hơn 36 - 37 triệu m3 trong giai đoạn 2021 - 2025 cho bốn dự án cao tốc, gồm Cần Thơ - Cà Mau, Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng, Mỹ An - Cao Lãnh và An Hữu - Cao Lãnh. Nếu tính tổng nhu cầu cát san lấp của cả bốn dự án cao tốc kể trên là xấp xỉ 54 triệu m³, chưa kể nhu cầu vật liệu cát để đắp nền cho các dự án khác do địa phương làm chủ đầu tư.

Theo Giám đốc Ban Quản lý dự án Mỹ Thuận Trần Văn Thi,biết, cao tốc Cần Thơ - Cà Mau hiện vẫn đang chậm tiến độ sau hơn một năm triển khai thi công. Hiện, sản lượng đạt hơn 20% giá trị hợp đồng, chậm so với tiến độ khoảng 6 tháng.

Đối với dự án Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng, hiện cũng cần khoảng 29 triệu m³ cát. Các địa phương xác định nguồn cung là 18,5 triệu m³ và đã hoàn thành việc cấp bản xác nhận khai thác 11,8 triệu m³, đủ điều kiện khai thác 5,9 triệu m³ và còn thiếu khoảng 10,5/29 triệu m³. Hiện, công suất cung ứng trung bình cho dự án chỉ đạt 12.000 m³/ngày, nếu khai thác toàn bộ các mỏ được cấp sẽ đạt 17.000 m³/ngày.

Tại vùng Đồng bằng sông Cửu Long, hai tỉnh An Giang và Đồng Tháp có trữ lượng cát sông lớn nhất trong vùng, nhưng vẫn không thể đáp ứng nhu cầu nguồn cát cho các công trình xây dựng trên địa bàn. Theo UBND tỉnh An Giang, khó khăn hiện tại là nguồn cát sông ngày càng khan hiếm nhưng chưa có vật liệu để thay thế hoặc chia sẻ để phục vụ san lấp cho các công trình giao thông, cao tốc trọng điểm; đồng thời, chưa có phương pháp xác định chính xác sản lượng từng khu mỏ, để tính toán khối lượng đã khai thác, trữ lượng còn lại của khu mỏ (hiện nay chỉ thực hiện thông qua đo vẽ hiện trạng).

Phối hợp giải quyết thúc đẩy các dự án

Để tháo gỡ khó khăn trong khai thác nguồn vật liệu san lấp phục vụ cao tốc Bắc – Nam, mới đây Bộ Giao thông vận tải đề nghị các tỉnh có nguồn vật liệu cát đắp (An Giang, Đồng Tháp, Tiền Giang, Sóc Trăng, Trà Vinh, Bến Tre,…) phối hợp chặt chẽ với Tổ công tác liên ngành do Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì để tiếp tục rà soát, thực hiện việc điều phối nguồn vật liệu, đảm bảo việc cung ứng đáp ứng cho các dự án, ưu tiên cung ứng cho các dự án hoàn thành vào cuối năm 2025.

Bộ Giao thông vận tải đề nghị các tỉnh An Giang, Vĩnh Long, Đồng Tháp cho phép các nhà thầu được khai thác tối đa công suất hoạt động của thiết bị và thời gian khai thác trong ngày đối với các mỏ đang khai thác trên cơ sở quan trắc, giám sát chặt chẽ mức độ sạt lở; cấp thêm mỏ mới, ưu tiên nguồn mua thương mại để đáp ứng tiến độ của dự án.

Về phía các tỉnh Trà Vinh, Sóc Trăng cần sớm triển khai các thủ tục cấp mỏ cát biển cho nhà thầu để có thể khai thác phục vụ thi công trong tháng 6/2024.

Đối với nguồn cát biển, theo Bộ Giao thông vận tải, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã hoàn thành dự án "Đánh giá tài nguyên khoáng sản, phục vụ khai thác cát biển, đáp ứng nhu cầu san lấp các dự án đường cao tốc và hạ tầng giao thông, đô thị vùng Đồng bằng sông Cửu Long" và bàn giao kết quả cho UBND tỉnh Sóc Trăng với trữ lượng khoảng 145 triệu m3, điều kiện khai thác khả thi và có thể chuyển sang giai đoạn thăm dò khai thác. Tuy nhiên, đến nay các thủ tục cấp mỏ để nhà thầu vào khai thác vẫn chưa hoàn thành.

Bên cạnh đó, công suất khai thác tại các mỏ cát đã cấp cũng chưa đáp ứng tiến độ thi công, chỉ đạt trung bình 20.000 m3/ngày, trong khi nhu cầu của dự án cao tốc Bắc - Nam đoạn Cần Thơ - Cà Mau là 50.000 - 60.000 m3/ngày.

Mới đây, Chủ tịch UBND tỉnh Sóc Trăng Trần Văn Lâu cùng với các sở, ngành trong tỉnh có buổi làm việc với Ban Quản lý Dự án Mỹ Thuận (Bộ Giao thông vận tải) về thực hiện thủ tục khai thác mỏ cát biển làm vật liệu đắp nền đường tại Dự án Cần Thơ – Cà Mau thuộc Dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 - 2025.

Ông Trần Văn Thi, Giám đốc Ban quản lý Dự án Mỹ Thuận cho biết, phạm vi có thể sử dụng cát biển làm vật liệu san lắp nền thuộc Dự án Hậu Giang – Cà Mau (qua các tỉnh Bạc Liêu, Kiên Giang, Cà Mau) với nhu cầu khối lượng cát biển sử dụng khoảng 6 triệu m3. Lãnh đạo Ban Quản lý Dự án Mỹ Thuận đề nghị, lãnh đạo UBND tỉnh Sóc Trăng cấp bản xác nhận cho nhà thầu khai thác cát biển khu vực mỏ B1.

Tỉnh Sóc Trăng đã có công văn kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giao thẩm quyền cho Ủy ban Nhân dân tỉnh Sóc Trăng hoặc chỉ đạo Bộ Tài nguyên và Môi trường có văn bản ủy quyền cho tỉnh Sóc Trăng được cấp phép khai thác cát biển đối với khu vực B1.

Chủ tịch UBND tỉnh Sóc Trăng Trần Văn Lâu cho biết, hiện nay chưa văn bản của cơ quan có thẩm quyền giao hoặc ủy quyền cho UBND tỉnh Sóc Trăng cấp phép khai thác cát biển tại khu vực biển nằm ngoài phạm vi vùng biển 6 hải lý. Do đó, tỉnh không thể cấp bản xác nhận cho Ban quản lý Dự án Mỹ Thuận giao nhà thầu khai thác.

Cũng liên quan tới việc giải quyết vấn đề vật liệu xây dựng, tại hội trường Quốc hội mới đây, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà cho hay, Chính phủ đã có các mục tiêu giải pháp đối với các cảng, biển nội thủy và các sông ngòi, tuyến kênh, rạch, sẽ giao cho các địa phương đánh giá, điều tra và khai thác, thực hiện thông tuyến, tận dụng nguồn vật liệu cát này.

Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ cũng đã chỉ đạo bổ sung các nguồn cát, trong đó có việc nghiên cứu và sử dụng đá xay, nhập vật liệu cát ở nước bạn. “Với nhiều giải pháp đồng bộ, thời gian tới, vấn đề nguyên vật liệu đắp nền cho các dự án sẽ được giải quyết tốt”, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh.

(Theo https://baotintuc.vn/kinh-te/xu-ly-vuong-mac-ve-vat-lieu-cat-dap-nen-duong-cao-toc-20240612114204093.htm)