Đẩy mạnh công tác phòng cháy, chữa cháy tại khu dân cư

(ABO) Cục Cảnh sát Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn cứu hộ (PCCC&CNCH) cho biết, trong năm 2023, toàn quốc xảy ra 3.440 vụ cháy, làm chết 146 người, bị thương 109 người, thiệt hại về tài sản sơ bộ ước tính khoảng 878 tỷ đồng và 236 ha rừng; xảy ra 16 vụ nổ, làm 11 người chết, bị thương 27 người.

Cảnh sát Phòng PCCC&CNCH, Công an tỉnh Tiền Giang tập huấn chữa cháy bình gas cho học sinh.

Theo Cục Cảnh sát PCCC&CNCH đánh giá, số vụ cháy tăng 206 vụ (tăng 6,3%); tăng 27 người chết (tăng 22,69%); tăng 19 người bị thương (tăng 21,11%); thiệt hại về tài sản tăng 244 tỷ đồng (tăng 38,4%). Số vụ nổ giảm 2 vụ (giảm 11,11%), số người chết tăng 1 người (tăng 10%), số người bị thương giảm 2 người (giảm 6,9%).

Các vụ cháy đều xảy ra ở thành thị với 2.105 vụ (chiếm 61,2%), còn nông thôn xảy ra 1.335 vụ (chiếm 38,8%). Đa phần các vụ cháy ở nhà dân vẫn chiếm tỷ lệ cao nhất với 1.016 vụ cháy (chiếm 29,5%); các loại hình khác đều chiếm dưới 10%. Về nguyên nhân các vụ cháy do sự cố hệ thống, thiết bị điện với 1.345 vụ (chiếm 58,6%); do sơ xuất bất cẩn sử dụng nguồn lửa, nguồn nhiệt 340 vụ (chiếm 14,8%); các nguyên nhân khác đều chiếm dưới 10%.

Trong thời gian qua, lực lượng Cảnh sát PCCC&CNCH Công an các địa phương đã xuất 11.383 lượt phương tiện và 65.198 lượt cán bộ, chiến sĩ (CBCS) tổ chức chữa cháy, CNCH 2.096/3.456 vụ cháy, nổ. Tổ chức hướng dẫn thoát nạn và trực tiếp cứu được 593 người; tìm kiếm được 157 thi thể nạn nhân trong các vụ cháy, nổ; bảo vệ tài sản trị giá hàng ngàn tỷ đồng và cứu được tài sản trị giá khoảng 353 tỷ đồng trong các vụ cháy.

Bên cạnh đó, lực lượng Cảnh sát PCCC&CNCH cũng đã tập trung điều tra cơ bản, phân loại cơ sở thuộc diện quản lý nhà nước về PCCC; mở các đợt thanh tra, kiểm tra ngăn chặn cháy lớn tại các cơ sở trọng điểm trong khu công nghiệp, cơ sở sản xuất, nhà cao tầng, khu dân cư… kịp thời phát hiện, hướng dẫn khắc phục những sơ sở, thiếu sót có thể dẫn đến cháy, nổ, sự cố, tai nạn, xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật những trường hợp cố tình vi phạm.

Toàn lực lượng đã kiểm tra, phát hiện 66.738 tồn tại, thiếu sót và kiến nghị khắc phục; ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính 8.518 trường hợp với số tiền phạt là 73,312 tỷ đồng; tạm đình chỉ 1.012 trường hợp; đình chỉ hoạt động 1.793 trường hợp; kiểm tra 11.476.043 lượt hộ gia đình, nhà để ở kết hợp sản xuất, kinh doanh (chiếm 46,69%), phát hiện 2.295.495 thiếu sót, vi phạm, xử lý 13.699 trường hợp vi phạm với số tiền hơn 18 tỷ đồng; tạm đình chỉ hoạt động 791 trường hợp, đình chỉ hoạt động 238 trường hợp...

Song song công tác chữa cháy, lực lượng Cảnh sát PCCC&CNCH Công an các địa phương còn đẩy mạnh công tác tuyên truyền. Đặc biệt, công tác tuyên truyền được đổi mới, sâu sắc về nội dung, phong phú về hình thức với các buổi tuyên truyền trải nghiệm, thực hành PCCC&CNCH diễn ra trên cả nước..

Toàn lực lượng Cảnh sát PCCC&CNCH đã phối hợp cùng các cơ quan báo chí của trung ương và địa phương đăng phát 11.053 tin, bài; 5.524 phóng sự... Nhiều mô hình phong trào được duy trì, hoạt động hiệu quả như "Tổ liên gia an toàn PCCC", “Điểm chữa cháy công cộng”, “Nhà tôi có bình chữa cháy”… Đến nay, toàn quốc đã có 45.481 “Tổ liên gia an toàn PCCC” và 52.382 “Điểm chữa cháy công cộng” tại các khu dân cư, tổ dân phố được thành lập và duy trì hoạt động hiệu quả…

Người dân trải nghiệm, thực hành chữa cháy.

Nguyên nhân của tình trạng trên là do: Tại nhiều địa phương, nhất là các đô thị lớn, các hộ gia đình tự ý chuyển đổi công năng từ nhà ở sang nhà ở kết hợp sản xuất, kinh doanh mà chưa được sự cho phép của cơ quan quản lý của nhà nước; một số chủ đầu tư vẫn không chấp hành những quy định về PCCC, còn nhiều công trình chưa được cấp văn bản nghiệm thu về PCCC đã đưa vào sử dụng. Ý thức trách nhiệm của một bộ phận quần chúng nhân dân đối với công tác PCCC chưa cao, chưa nhận thức được tầm quan trọng của an toàn PCCC, còn chủ quan, lơ là trong việc sử dụng nguồn lửa, nguồn nhiệt, đặc biệt là thiết bị điện trong sinh hoạt; cá biệt có những trường hợp cố ý vi phạm gây mất an toàn về PCCC.

Đồng thời, một số nơi còn tình trạng buông lỏng quản lý, nhất là quản lý đối với hoạt động xây dựng dẫn đến tình trạng xây dựng không phép, sai phép, trái phép xảy ra ở nhiều địa bàn, nhất là các thành phố lớn có mật độ xây dựng cao. Nhiều loại hình nhà ở riêng lẻ bị người dân tự ý chuyển đổi công năng thành nhà ở nhiều căn hộ (thường gọi chung cư mini), nhà trọ với mật độ người ở cao, nhà kết hợp sản xuất kinh doanh...

Các loại hình “biến tướng” này chưa được pháp luật điều chỉnh cụ thể nên gây nhiều khó khăn cho cơ quan quản lý, do không được xem xét, cấp phép thiết kế các điều kiện an toàn trước khi đưa vào sử dụng, gây nguy cơ mất an toàn rất cao. Nhiều công trình cố tình cho người dân vào ở khi chưa bảo đảm an toàn dẫn đến khó áp dụng các biện pháp xử lý, cưỡng chế do ảnh hưởng đến an sinh xã hội của người dân.

Do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, yếu tố thời tiết nắng nóng kéo dài cũng là điều kiện phát sinh cháy, đặc biệt là cháy rừng, cháy trong khu dân cư, khu công nghiệp, chợ, phố chợ, các cơ sở sản xuất, nhà máy xí nghiệp... dẫn đến thiệt hại do cháy gây ra là rất lớn, kể cả tính mạng và tài sản của nhân dân.

Để hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, trong năm 2024, lực lượng Cảnh sát PCCC&CNCH cùng Công an các địa phương đẩy mạnh các biện pháp phòng ngừa ngăn chặn các vụ cháy, nổ; tăng cường công tác tuyên truyền, hướng dẫn các bộ, ngành, địa phương, cơ quan, tổ chức tuyên truyền phổ biến pháp luật, kiến thức, kỹ năng về PCCC&CNCH. Xây dựng phong trào Toàn dân tham gia PCCC&CNCH; xây dựng và nhân rộng các mô hình phong trào hoạt động hiệu quả.

Điển hình như mô hình “Tổ liên gia an toàn PCCC” và “Điểm chữa cháy công cộng”; xây dựng lực lượng PCCC chuyên ngành, cơ sở và dân phòng lớn mạnh làm nòng cốt trong công tác PCCC tại cơ sở, khu dân cư. Bên cạnh đó, các lực lượng đẩy mạnh cải cách hành chính trong lĩnh vực PCCC; tổ chức thanh tra việc chấp hành các quy định của pháp luật về PCCC, kiểm tra công tác PCCC; tăng cường tự kiểm tra các điều kiện bảo đảm an toàn PCCC; chỉ đạo khắc phục dứt điểm các hạn chế, thiếu sót về bảo đảm an toàn PCCC. Tập trung điều tra, xử lý về trách nhiệm của tổ chức, cá nhân có hành vi vi phạm quy định pháp luật về PCCC.

Đồng thời, các lực lượng sẽ tham mưu cho các cấp có thẩm quyền tăng cường đầu tư nguồn lực kinh phí cho công tác PCCC&CNCH đáp ứng yêu cầu của tình hình mới; tiếp tục mở rộng quan hệ hợp tác quốc tế trong lĩnh vực PCCC&CNCH; tăng cường trao đổi thông tin, chia sẻ kinh nghiệm, ứng dụng kỹ thuật, công nghệ tiên tiến với các nước. Xây dựng chế độ, chính sách nhằm thu hút các nhà nghiên cứu, nhà khoa học tham gia vào lĩnh vực nghiên cứu khoa học công nghệ về PCCC.

VIỆT LONG