Tiềm ẩn nguy cơ tai nạn giao thông trên cao tốc

Đa số người tham gia giao thông hiện nay trên các tuyến cao tốc, thường mang tâm lý chủ quan vì thời gian sẽ nhanh hơn, đường chuyên dụng, thẳng tắp… mà không mấy quan tâm đến những quy định mang tính bắt buộc hay những nguy cơ xảy ra tai nạn giao thông (TNGT) khi lưu thông vào đường cao tốc.

LIÊN TỤC XẢY RA TNGT

Công tác đảm bảo an toàn khi tham gia giao thông trên đường cao tốc hiện nay vẫn đang còn nhiều vấn đề bất cập, thiếu đồng bộ từ hạ tầng, ý thức người tham gia giao thông, công tác quản lý, giám sát, điều hành... Vừa qua, đã có hàng trăm vụ TNGT xảy ra trên đường cao tốc. Thực tế này cho thấy, các tuyến cao tốc hiện nay vẫn luôn tiềm ẩn nguy cơ cao về TNGT...

Xe máy vi phạm luật giao thông khi chạy trên tuyến trên cao tốc.

Theo ghi nhận trên tuyến cao tốc TP. Hồ Chí Minh - Trung Lương - Mỹ Thuận - Cần Thơ, từ đầu năm đến nay xảy ra hàng chục vụ va chạm giao thông, nhiều vụ xảy ra khá nghiêm trọng. Có thể nói, khi dòng xe chạy nhanh với tốc độ trên 80 km/h, sẽ làm nguy cơ xảy ra va chạm, đâm mạnh vào nhau giữa các phương tiện là rất cao, vì khó có thể giảm tốc độ đột ngột trong lúc lưu thông, do thói quen chạy sát đuôi nhau giữa các xe với khoảng cách cực ngắn so với quy định từ 100 - 200 m.

Đơn cử như vào chiều ngày 18-2, trên tuyến cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận đã xảy ra vụ TNGT liên hoàn làm nhiều phương tiện hư hỏng tại km 74 trên cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận (qua địa bàn huyện Cai Lậy, tỉnh Tiền Giang). Vụ TNGT xảy ra làm cho cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận bị ùn ứ giao thông nghiêm trọng, dòng phương tiện nhích từng chút, kéo dài hàng chục km, có phương tiện phải rẽ ra tuyến Quốc lộ 1 để giảm bớt tình trạng ùn ứ. Đặc biệt, vụ tai nạn đã làm nhiều người ngồi trên các phương tiện bị thương phải chuyển đến bệnh viện cấp cứu.

Bên cạnh đó, các xe dừng, lùi ngay trên cao tốc không có làn dừng khẩn cấp, với hệ thống đèn tín hiệu và biển báo không đủ cho các phương tiện cùng chiều lưu thông nhận biết, nên đã đâm vào nhau gây tai nạn đặc biệt nghiêm trọng. Cụ thể, vào đầu năm 2023, trên cao tốc TP. Hồ Chí Minh - Trung Lương (địa phận xã Tân Hội Đông, huyện Châu Thành, tỉnh Tiền Giang) đã xảy ra vụ va chạm xe khách 16 chỗ với xe container đang đậu sửa chữa cùng chiều phía trước.

Hậu quả làm tài xế xe khách tử vong tại chỗ, 3 hành khách tử vong sau đó và nhiều người bị thương. Liên quan đến vụ tai nạn này, Tòa án nhân dân huyện Châu Thành, tỉnh Tiền Giang, cũng đã tuyên phạt 2 năm tù đối với bị cáo Mai Văn Khởi (40 tuổi, ngụ xã Thạnh Quới, huyện Mỹ Xuyên, tỉnh Sóc Trăng) về tội “không cứu giúp người đang ở trong tình trạng nguy hiểm đến tính mạng”.

NGUYÊN NHÂN TỪ Ý THỨC

Tuyến đường cao tốc xảy ra tình trạng mất trật tự, an toàn giao thông (ATGT) do cả hai yếu tố chủ quan lẫn khách quan,  cùng hệ thống hạ tầng phục vụ dân sinh chưa hoàn thiện như cầu vượt, cầu chui, đường gom... và ý thức người dân tham gia giao thông còn hạn chế, cũng dẫn đến tiềm ẩn nguy cơ về TNGT trên đường cao tốc.

Đặc biệt gần đây còn xảy ra tình trạng lái xe trả đón khách trên các tuyến cao tốc, dừng xe đi vệ sinh, xe ô tô lùi, chạy ngược chiều trên cao tốc... thậm chí có cả xe máy, xe đạp lưu thông vào đường cao tốc.

Theo clip ghi hình từ xe tải, vào lúc 4 giờ 30 phút sáng ngày 24-2, trên tuyến cao tốc Mỹ Thuận - Cần Thơ, tài xế kịp thời lách sang một bên tránh 1 người đang chạy xe đạp trên cao tốc. Mới đây nhất, vào đầu tháng 3-2024, trong lúc đang lái xe tải trên cao tốc TP. Hồ Chí Minh - Trung Lương, hướng từ TP. Hồ Chí Minh về miền Tây (đoạn qua TP. Tân An, tỉnh Long An), anh Lê Văn Sang (tài xế thường xuyên lưu thông tuyến cao tốc) bất ngờ phát hiện 2 xe máy đang chạy phía trước; trong đó, 1 xe máy mang biển số của tỉnh Tiền Giang, xe máy còn lại mang biển số tỉnh Long An và 1 trong 2 người cầm lái là người nước ngoài.

Đội tuần tra kiểm soát giao thông đường bộ cao tốc số 7 thường xuyên tuần tra, kiểm soát, xử lý vi phạm trên cao tốc.

Trước đó, vào tháng 2-2023, Công an cũng đã xử lý vụ việc 1 người đàn ông chạy xe máy ngược chiều trên đường cao tốc TP. Hồ Chí Minh - Trung Lương rồi va chạm với 1 xe tải, khiến người đàn ông chạy xe máy ngã xuống đường và tử vong tại chỗ.

Đại diện Đội tuần tra kiểm soát giao thông đường bộ cao tốc số 7, phòng 6, Cục Cảnh sát giao thông (Bộ Công an) cho biết, từ đầu năm 2024 đến nay đã xử phạt 23 trường hợp xe máy đi vào đường cao tốc. Trong đó, trên tuyến cao tốc TP. Hồ Chí Minh - Trung Lương - Mỹ Thuận - Cần Thơ, tình trạng người chạy xe máy đi vào cao tốc vẫn còn diễn ra, tiềm ẩn nhiều nguy cơ xảy ra TNGT. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên là do người chạy xe máy chưa nắm bắt được các quy định xe máy không được phép lưu thông trên những tuyến đường nào; do đó khi tra cứu Google.map thì được chỉ dẫn đi vào tuyến cao tốc.

Thêm vào đó, tại các điểm đầu ra, vào, nút giao, các đơn vị quản lý đường cao tốc chưa bố trí đủ lực lượng bảo vệ 24/24 giờ để ngăn chặn xe máy đi vào cao tốc; một số biển báo chỉ dẫn đã bị mờ hoặc đặt ở vị trí không thuận lợi cho người điều khiển phương tiện quan sát... Đó cũng là những nguyên nhân dẫn đến tình trạng người đi xe máy chạy vào cao tốc.

Trước đây, Cục Quản lý đường bộ IV đã có tờ trình dự toán và kế hoạch lựa chọn nhà thầu công tác trực chốt đảm bảo trật tự, ATGT tại các trạm thu phí đường cao tốc TP. Hồ Chí Minh - Trung Lương. Tuy nhiên, Bộ Giao thông vận tải đã không chấp thuận, vì không có cơ sở bố trí kinh phí; sử dụng kinh phí bảo dưỡng thường xuyên cho việc này, để đảm bảo ATGT trên tuyến cao tốc TP. Hồ Chí Minh - Trung Lương. Tổng cục Đường bộ Việt Nam yêu cầu Cục Quản lý đường bộ IV rà soát, hoàn thiện hệ thống biển báo hiệu đường bộ tại các trạm thu phí, các lối vào đường cao tốc theo đúng quy chuẩn và phối hợp, đề nghị các lực lượng chức năng của địa phương hỗ trợ (đặc biệt là lực lượng Cảnh sát giao thông) để tổ chức tuyên truyền, tuần tra kiểm soát, xử lý các phương tiện vi phạm theo đúng quy định của pháp luật hiện hành.

Dù là nguyên nhân như thế nào, thì yếu tố hàng đầu của tài xế là phải nắm rõ các quy định mang tính bắt buộc khi lưu thông trên tuyến cao tốc như tốc độ, các chỉ dẫn, hướng dẫn và các kỹ năng cần thiết cho người tham gia giao thông trên cao tốc… Bởi những yếu tố chủ quan, sơ suất cho dù rất nhỏ cũng có thể gây ra những hậu quả làm thiệt hại tính mạng con người và tài sản có giá trị lớn.

LONG GIANG