Vững vàng canh giữ biển trời Trường Sa

Nhà thơ Hữu Thỉnh khi lần đầu đến với Trường Sa đã thảng thốt kêu lên: “Đảo nhỏ quá nói một câu là hết…”, tuy nhiên, câu chuyện về những chiến sĩ đang canh giữ vùng đất xa xôi của Tổ quốc trong điều kiện khắc nghiệt của sóng, gió biển Đông là vô tận.

Đảo chìm Đá Lát thuộc huyện đảo Trường Sa, tỉnh Khánh Hòa, Việt Nam.

Các đảo chìm trên quần đảo Trường Sa có đặc điểm chung là có diện tích nhỏ, khoảng chừng mươi m² trở lại nằm trơ trọi giữa mênh mông sóng nước, xung quanh là những bãi san hô.

Để đảm bảo cuộc sống và yêu cầu sẵn sàng chiến đấu của cán bộ, chiến sĩ trên các đảo chìm, Đảng ủy, chỉ huy Lữ đoàn 146 đã khẩn trương tập trung, triển khai hiệp đồng chặt chẽ với các đơn vị bạn vượt lên mọi khó khăn, gian khổ, kiên quyết hoàn thành nhiệm vụ được giao.

Đảo Đá Lát là một trong những đảo chìm được xây dựng nhà cao chân sớm nhất do đại tá Phạm Công Phán, nguyên Lữ đoàn trưởng chỉ huy tàu HQ 611, HQ 712 triển khai công binh thực hiện và hoàn thành vào ngày 20-02-1988.

Đảo Đá Lát là đảo trấn giữa cửa ngõ Tây Nam của quần đảo Trường Sa hiện nay cũng như các đảo chìm khác đã được xây dựng nhà ở kiên cố, có hệ thống năng lượng gió, năng lượng mặt trời góp phần nâng cao đời sống, đưa cán bộ, chiến sĩ trên đảo về gần đất liền thân yêu hơn nữa.
    
Cuộc sống và sinh hoạt của lính đảo chìm trên quần đảo Trường Sa gặp hai khó khăn lớn nhất là về nước ngọt và rau xanh và hai nhân tố này tồn tại hoàn toàn nghịch lý với nhau.

Mùa khô, trồng rau rất tốt vì ít có sóng biển nên các loại mồng tơi, rau muống, cải bẹ xanh, rau dền, sâm đất… được trồng trong khay nhựa composite cùng đất mang từ đất liền ra, phát triển rất tốt. Cán bộ, chiến sĩ trên đảo có đủ rau xanh để luộc, nấu canh và ăn lẩu cá nhưng lại thiếu nước ngọt để sinh hoạt.

Phần lớn nước sinh hoạt cho cả đảo đều trông cậy vào nước mưa; lượng nước ngọt, tàu từ đất liền ra cấp rất hạn chế vì khoảng 3-4 tháng ra đảo một lần, nếu thời tiết xấu có thể là 6 tháng.

Trồng rau trên đảo chìm phải được che chắn cẩn thận.

Ngược lại, vào mùa mưa, bộ đội có đầy đủ nước ngọt thì sóng to và gió lớn sẽ tạt nước biển vào rau xanh làm cháy rụi hết. Muốn trồng được rau phải dời vườn rau đến chỗ tránh sóng và gió biển, đồng thời phải che chắn cẩn thận. Khổ nhất là biển động hay áp thấp nhiệt đới, sóng biển tung bọt nước mặn lên tận nóc nhà đảo chìm là rau cứ rũ ra.

Vào mùa này, cán bộ, chiến sĩ ở đảo chìm có sáng kiến là ủ giá sống và rau mầm từ hạt cải củ để thay thế rau xanh đồng thời cũng tìm cách để trồng rau. Nhìn những mầm xanh của rau mồng tơi, hành tím, rau muống và lá rau mơ…đang xanh mơn mởn như khẳng định một ý chí vươn lên mạnh mẽ của những chiến sĩ trên đảo.

Mặc dù sống trong điều kiện khó khăn về vật chất như vậy nhưng cán bộ, chiến sĩ trên các đảo chìm đều cố gắng vượt qua. Đối với nước ngọt, bộ đội sẽ tận dụng các phương tiện sẵn có để trữ nước mưa và dè sẻn khi sinh hoạt. Lúc khó khăn, bộ đội tắm và giặt bằng nước biển, sau đó xả lại bằng nước ngọt; nước ngọt này dùng để tưới rau tăng gia sản xuất.

Để cải thiện đời sống, bộ đội trên đảo còn nuôi thêm chó, gà, vịt và tăng cường đánh bắt cá biển, ốc biển cho bữa ăn thêm đa dạng. Cá biển ở các đảo chìm rất nhiều loại cá mú, cá chốt, cá tráp… được bộ đội xẻ phơi khô, kho mặn hoặc bỏ tủ lạnh để ăn dần. Có lẽ nhờ vậy mà bộ đội trên các đảo chìm đều rắn chắc, khỏe mạnh, hầu như quanh năm đều không có bệnh tật.

Tủ sách trên đảo Đá Lát.

Thời gian gần đây, đời sống vật chất tinh thần của cán bộ, chiến sĩ trên các đảo chìm từng bước được cải thiện. Các đảo được trang bị TV thu nhận tín hiệu vệ tinh của Đài Truyền hình Việt Nam, hệ thống Karaoke kỹ thuật số hiện đại… giúp cán bộ, chiến sĩ trên đảo giải trí và nắm bắt những thông tin trong nước và thế giới.

Trên đảo có tủ sách, báo với nhiều đầu sách gồm các thể loại pháp luật, chính trị, văn xã... góp phần nâng cao nhận thức, niềm tin, trách nhiệm với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo Việt Nam.

Mặc dù sống và làm việc trong điều kiện khó khăn rất nhiều so với các đồng đội khác ở các đảo nổi nhưng cán bộ, chiến sĩ ở các đảo chìm vẫn đảm bảo tốt nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu và phòng thủ bảo vệ chủ quyền biển đảo.

Bên cạnh đó, bộ đội ở các đảo chìm còn giúp đỡ, tạo điều kiện thuận lợi nhất để ngư dân đánh bắt, khai thác hải sản trên vùng biển quê hương. Chính vì vậy, các đảo chìm đã trở thành chỗ dựa tin cậy của bà con ngư dân chúng ta giữa biển khơi. Thuyền bè của bà con ngư dân ta ra đánh cá, khai thác hải sản đều được lính đảo chìm tạo điều kiện và hỗ trợ thuận lợi nhất.

Những đảo chìm như Đá Tây, Tiên Nữ… nhờ cấu tạo địa chất có “hồ lớn”, ít sóng gió hơn thường được bà con ngư dân tìm về neo đậu mỗi khi biển động. Đảo Đá Tây là địa chỉ tin cậy có tiếng với khu dịch vụ hậu cần nghề cá.

Bà con ngư dân khi đến đây được cung cấp nước ngọt miễn phí cũng như các dịch vụ cung ứng nhiên liệu theo đúng giá Nhà nước quy định tại đất liền, sửa chữa tàu thuyền miễn phí; cung ứng lương thực, thực phẩm bằng giá mua tại đất liền; trao đổi, mua bán và nhận vận chuyển sản phẩm về đất liền theo giá thỏa thuận...

Bộ đội trên đảo bắt cá để cải thiện đời sống.

Trong những lần đến với Trường Sa, chúng tôi cũng được gặp nhiều cán bộ, chiến sĩ ra đảo chìm làm nhiệm vụ thay cho những cán bộ, chiến sĩ hết thời gian công tác tại đảo. Có những cán bộ hải quân lần đầu ra đảo chìm và có cán bộ đã hai, ba lần ra đảo chìm công tác cũng như các chiến sĩ mới nhưng đều có chung một tư tưởng lạc quan, vững tâm nhận nhiệm vụ mới.

Hình ảnh những cán bộ, chiến sĩ anh dũng, kiên cường ở đầu sóng ngọn gió trên đảo đã để lại ấn tượng không thể phai mờ cho chúng tôi! Khi nghĩ về họ, tôi bỗng nhớ đến lời hát “… xin hát về bạn bè tôi, những người sống vì mọi người, ngày đêm canh giữ đất trời, rạng rỡ như rừng mai nở chiều xuân…”

PHÙNG LONG