644 hộ dân trông chờ dự án kinh Chợ Gạo (giai đoạn 2)

Quyết định 1738/QĐ-BGTVT ngày 21-6-2013 của Bộ GTVT về việc Phê duyệt điều chỉnh dự án đầu tư xây dựng công trình Nâng cấp kinh Chợ Gạo, nêu rõ: Giai đoạn 2 của Dự án kênh Chợ Gạo dự kiến từ năm 2016 đến 2017 sẽ được đầu tư khi điều kiện nguồn vốn cho phép và vào thời điểm thích hợp. Do khó khăn về nguồn vốn đầu tư, khi kết thúc giai đoạn I năm 2015, giai đoạn 2 của dự án bị gián đoạn về mặt thời gian và có sự thay đổi về nguồn vốn đầu tư.

Hiện nay, Bộ GTVT có Quyết định 3143/QĐ-BGTVT ngày 7-10-2016 về việc phê duyệt Báo cáo nghiên cứu khả thi Dự án nâng cấp tuyến kinh Chợ Gạo giai đoạn 2 theo hình thức hợp đồng BOT. Theo Quyết định này, tổng chiều dài dự án là 9.850 m với tổng mức đầu tư dự án giai đoạn 2 là 1,337496 tỷ đồng. Tổng diện tích thu hồi trong dự án là 297.909 m² (tương đương 29,7909 ha theo số liệu thống kê của đơn vị tư vấn đề xuất dự án). Tổng số dân bị ảnh hưởng trong dự án là 644 hộ, xã Bình Phục Nhứt có 322 hộ, xã Bình Phan có 245 hộ và thị trấn Chợ Gạo có 77 hộ. Kinh phí giải phóng mặt bằng theo Quyết định 3143/QĐ-BGTVT là 427.397 triệu đồng.

Cục đường thủy nội địa Việt Nam đang tổ chức đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư theo hình thức BOT. Theo mốc ranh giải phóng mặt bằng trong giai đoạn 2 trên địa bàn huyện ảnh hưởng rất lớn đến hệ thống đường giao thông (khoảng 10 km tuyến đường huyện 25B) và tài sản của nhà nước, doanh nghiệp và nhân dân trong vùng dự án nhất là khu hành chính UBND huyện Chợ Gạo, chợ và khu hành chính xã Bình Phục Nhứt.

Hiện tượng sạt lở tiếp tục diễn ra nghiêm trọng ở bờ Nam kinh Chợ Gạo.

Theo ghi nhận của PV đến thời điểm này, do thời gian chờ giai đoạn 2 của dự án triển khai kéo dài nên đời sống của các hộ dân cặp theo bờ Nam kinh Chợ Gạo (gồm các xã Bình Phục Nhứt, Bình Phan và thị trấn Chợ Gạo) bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Toàn bộ hệ thống đường giao thông cặp bờ Nam kinh Chợ Gạo trên địa bàn 2 xã, thị trấn này hầu như đã bị sạt lở hoàn toàn, nhiều ngôi nhà của các hộ dân có nguy cơ bị sạt lở vì bị nước thủy triều xâm thực, gây nguy hiểm cho người và thiệt hại về tài sản; đồng thời làm cho công việc làm ăn, sản xuất bị đình trệ.

Đơn cử như hộ bà Trần Thị Thi, chủ cơ sở sản xuất nước mắm Thuận Phát (xã Bình Phan) đã phải trả lãi số nợ vay ngân hàng và bên ngoài từ năm 2009 đến nay vì ngay khi vay tiền để đầu tư hệ thống nhà xưởng sản xuất nước mắm quy mô 500 tấn thì dự án nâng cấp kinh Chợ Gạo bắt đầu triển khai. Từ một cơ sở đang ăn nên làm ra nhưng cơ sở nước mắm này nhiều năm nay đã rơi vào cảnh sản xuất đình trệ, có nguy cơ phá sản. Hai cơ sở sản xuất nước mắm Nam Phương và Sông Hương trên địa bàn xã Bình Phan cũng lâm vào hoàn cảnh tương tự như vậy…

Bên cạnh đó,. một số hộ dân ở ấp Bình Khương 1, xã Bình Phục Nhứt cho biết tình trạng sạt lở nghiêm trọng trong thời gian qua đã làm tê liệt hoàn toàn tuyến đường giao thông, thậm chí còn đe dọa đến tài sản và tính mạng người của những hộ dân sống cặp theo bờ Nam của kênh Chợ Gạo (đã xảy ra hai trường hợp chết người do sạt lở).

Ông Nguyễn Tấn Tài, Chủ tịch UBND xã Bình Phục Nhứt, cho biết: “Tình trạng chậm triển khai giai đoạn 2 của dự án nâng cấp tuyến kênh Chợ Gạo đã gây xáo trộn đến đời sống người dân và ảnh hưởng đến việc phát triển kinh tế-xã hội của địa phương. Điều mong mỏi của chính quyền địa phương cũng như người dân sống dọc theo bờ Nam kênh Chợ Gạo là dự án sớm được triển khai để người dân ổn định sản xuất và an cư lạc nghiệp tại nơi ở mới.” Ông Lê Văn Việt, Chủ tịch UBND xã Bình Phan cũng có kiến nghị tương tự như vậy.

Hệ thống đường giao thông bị xói lở cùng nhà dân bị xâm thực trầm trọng.

Trao đổi với lãnh đạo UBND huyện Chợ Gạo, được biết, trong quá trình tổ chức thực hiện công tác bồi thường hỗ trợ và tái định cư dự án này từ khi khởi động lại đến nay, huyện Chợ Gạo đang còn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc. Cụ thể như: Thời gian thực hiện dự án và nguồn vốn đầu tư làm cho địa phương nơi có dự án đi qua gặp rất nhiều khó khăn vì thời gian triển khai dự án kéo dài (3-5 năm kể từ khi họp dân công bố đến khi có nguồn vốn khởi động lại dự án (năm 2010) đến nay.

Các khu hành chính trên địa bàn huyện phải giải phóng mặt bằng để di dời trụ sở làm việc đi nơi khác nhưng đến thời điểm này chủ đầu tư chưa bố trí vốn đầu tư xây dựng khu hành chính mới. Các khu tái định cư (4 khu tái định cư của 3 xã, thị trấn) để các hộ dân bị giải tỏa trắng có chỗ bố trí nhưng đến thời điểm nay chủ đầu tư vẫn chưa tách ra thành nhiều tiểu dự án và chưa có phân bổ vốn để giải phóng mặt bằng.

Diện tích sạt lở sau khi điều chỉnh quy mô dự án không còn hiện trạng như thực tế ban đầu, dẫn đến diện tích của các hộ dân bị ảnh hưởng sẽ bị giảm so với hồ sơ kỹ thuật mời nên các hộ dân sẽ không đồng tình hưởng ứng dự án và ký biên bản kiểm kê, gây khó khăn trong công tác giải phóng mặt bằng.

Số lượng cây trái, hoa màu bị ảnh hưởng rất lớn do thời gian và nguồn vốn đầu tư của dự án kéo dài từ năm 2010 đến nay kể từ khi họp dân công bố dự án lần đầu (năm 2009) nên sẽ gây khó khăn trong công tác kiểm kê giải phóng mặt bằng. Hệ thống đường giao thông dài khoảng 10 km hiện đã sạt lở hoàn toàn xuống kinh nên ảnh hưởng đến lưu thông hàng hóa, đi lại của nhân dân, nhất là học sinh đi học trong mùa mưa bão rất nguy hiểm.

Ông Trịnh Văn Phong, Giám đốc Trung tâm phát triển Quỹ đất huyện Chợ Gạo trao đổi: Xuất phát từ tình hình trên, để thực hiện tốt các bước tiếp theo của giai đoạn 2 được thuận lợi và đúng theo tiến độ, trình tự trong công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng đối với Dự án nâng cấp tuyến kinh Chợ Gạo, UBND huyện Chợ Gạo đề xuất chủ đầu tư một số nội dung thực hiện giai đoạn 2 như sau: Sớm cho triển khai thực hiện công tác giải phóng mặt bằng giai đoạn 2 của dự án trong công tác bồi thường hỗ trợ và tái định cư cho các hộ dân bị ảnh hưởng trong vùng dự án. Bố trí vốn thực hiện trước các khu tái định cư phục vụ cho các hộ dân sau khi giải phóng mặt bằng. Bố trí vốn đầu tư các khu hành chính trên địa bàn huyện trước khi đi vào thực hiện công tác giải phóng mặt bằng giai đoạn 2 của dự án. Bố trí vốn đầu tư xây dựng lại hệ thống đường giao thông bị ảnh hưởng trong dự án (đường huyện 25B).

PHÙNG LONG