Những điều cần quan tâm về tăng huyết áp ở trẻ em
Tăng huyết áp (THA) là một bệnh rất thường gặp ở người lớn nhưng cũng có thể xảy ra ở trẻ em. Hiện nay, THA ở trẻ em ngày càng gia tăng cùng với chiều hướng gia tăng bệnh béo phì, một số khảo sát cho kết quả khoảng 5-10% trẻ béo phì có tăng huyết áp. Bác sĩ chuyên khoa II Trần Xuân Mai, Trung tâm Chăm sóc sức khỏe trẻ em cho biết:
Có 3 nguyên nhân gây THA thứ phát thường gặp ở trẻ em: bệnh nhu mô thận, bệnh mạch máu thận và hẹp eo động mạch chủ. Tuổi càng nhỏ bệnh THA càng nặng và có nguyên nhân rõ ràng, giải quyết nguyên nhân thường đơn giản, nhanh chóng, hiệu quả, tránh được các tai biến do THA gây ra và bệnh có thể khỏi hoàn toàn.
Riêng THA nguyên phát có thể do nhiều yếu tố thuận lợi như: bệnh thận hoặc di truyền, béo phì, chế độ ăn, stress. Ở trẻ béo phì, chậm tăng trưởng, nhiễm trùng tiểu tái phát, tiểu máu, bệnh thận bẩm sinh hoặc tiền sử gia đình có người bệnh thận bẩm sinh nên nghĩ đến chứng THA, theo dõi huyết áp để phát hiện và điều trị sớm tình trạng THA (nếu có).
Phóng viên (PV): Phương pháp điều trị bệnh tăng huyết áp ở trẻ em như thế nào?
BS.CKII Trần Xuân Mai: Đối với những trẻ bị THA thứ phát, chỉ cần điều trị dứt nguyên nhân thì bệnh sẽ khỏi. Đối với THA nguyên phát ở trẻ em thì không cần dùng thuốc. Biện pháp điều trị hiệu quả là duy trì trọng lượng cơ thể hợp lý, không để trẻ thừa cân - béo phì.
Chỉ số khối cơ thể BMI nên từ 20-25 (BMI = cân nặng (kg)/chiều cao x chiều cao (m)). Giảm cân, duy trì cân nặng ở mức trung bình sẽ giảm rất đáng kể tăng huyết áp hoặc nguy cơ THA ở trẻ em.
PV: Bác sĩ có lời khuyên gì đối với những cha mẹ đang nuôi con nhỏ?
BS.CKII Trần Xuân Mai: Các bậc phụ huynh cần lưu ý 3 vấn đề sau để chăm sóc tốt sức khỏe con em, đặc biệt là phòng ngừa nguy cơ bệnh THA ở trẻ:
- Chế độ ăn: Trẻ em rất thích ăn các thức ăn có vị ngọt, mặn, các loại thức ăn nhanh. Đây là những thức ăn giàu mỡ, muối, đường nếu sử dụng lâu dài sẽ làm tăng nguy cơ bệnh THA. Vì vậy, nên hạn chế cho trẻ ăn các loại thực phẩm chế biến sẵn, nhiều mỡ, muối. Lượng muối ăn hàng ngày của bé nên hạn chế, chỉ khoảng 1,5g là vừa. Tăng cường cho trẻ ăn thực phẩm giàu chất xơ, tươi sống như rau xanh, quả chín...
- Tăng cường hoạt động thể chất: Ở trẻ béo phì nguy cơ THA rất cao. Những trẻ này thích ăn nhiều, đặc biệt là thức ăn nhanh, nghiện xem tivi, chơi game, lười hoạt động thể lực. Để giảm cân, ổn định huyết áp cần cho trẻ tăng cường hoạt động thể lực đều đặn từ 30-60 phút/ ngày với nhiều hình thức như tập thể dục, chơi thể thao, sinh hoạt ngoài trời… Hạn chế chơi game, xem tivi vì trẻ em chơi game, xem tivi trên 2 giờ/ lần cũng làm tăng nguy cơ THA.
- Giảm stress: Ngoài tác động về ăn uống, thể chất, stress cũng là nguyên nhân tiềm ẩn của THA như: gia đình không hạnh phúc, thần kinh căng thẳng, tinh thần bị tổn thương, luôn sống trong sợ hãi… Vì vậy, cần tạo cho trẻ môi trường sống thân thiện, vui vẻ, yêu thương và tôn trọng lẫn nhau, giảm áp lực học tập, cho trẻ học và chơi phù hợp với độ tuổi.
PV: Xin cám ơn bác sĩ!
MAI TRẦN