Người lao động cần xác định rõ mục tiêu khi đi xuất khẩu lao động

Thời gian gần đây, Nhật Bản có nhu cầu tuyển dụng nhiều lao động, trong đó người lao động Việt Nam đang được các doanh nghiệp Nhật Bản lựa chọn. Thời gian qua, Trung tâm Dịch vụ việc làm (DVVL) tỉnh đã tuyển chọn, giới thiệu lao động đi làm việc ở Nhật Bản và kết quả thực tế cho thấy đây là một thị trường tiềm năng. Xung quanh vấn đề này, ông Lê Văn Tươi, Giám đốc Trung tâm DVVL tỉnh, cho biết:

Theo Cục Quản lý lao động ngoài nước (Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội), 6 tháng đầu năm 2014, tổng số lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài là 55.205 lao động (19.842 lao động nữ), đạt 63,5% kế hoạch năm 2014 và tăng 138,5% so với cùng kỳ năm ngoái.

Các thị trường xuất khẩu lao động truyền thống đều tăng trưởng tốt; số lượng lao động đi làm việc ở Đài Loan tăng 187%, Nhật Bản tăng 180%, Hàn Quốc tăng 182%.

Riêng tỉnh Tiền Giang, 6 tháng đầu năm 2014 đã có 102 lao động (đạt 68% so với kế hoạch năm 2014) đi làm việc tại Nhật Bản (73 lao động), Đài Loan (15 lao động), Hàn Quốc (7 lao động), các nước khác 7 lao động.

Ngoài ra, còn có 33 lao động đang hoàn tất thủ tục chờ xuất cảnh trong tháng 7 và tháng 8-2014. Qua số liệu cho thấy, đối với thị trường Nhật Bản đã được nhiều người lao động (NLĐ) tỉnh nhà quan tâm và tham gia.

Theo đánh giá của các công ty xuất khẩu lao động thì trong năm 2014 và các năm tiếp theo phía Nhật Bản đang cần số lượng lớn lao động. Trong đó, nhu cầu sử dụng lao động Việt Nam của Nhật Bản đang tăng đột biến, đặc biệt là lao động xây dựng phục vụ các công trình thể thao Olympic 2020.

* Phóng viên (PV): Ông có thể cho biết quy trình của việc tiếp nhận hồ sơ lao động đi làm việc ở nước ngoài, cụ thể là Nhật Bản ở Trung tâm DVVL tỉnh như thế nào?

* Ông Lê Văn Tươi: Chương trình tu nghiệp sinh (TNS) tại Nhật Bản có 2 hình thức: tu nghiệp theo hợp đồng 3 năm và tu nghiệp theo hợp đồng 1 năm. NLĐ được hưởng trợ cấp tu nghiệp trong năm đầu, khoảng 800 - 1.000 USD/tháng. Từ năm thứ 2, họ được trả lương theo hợp đồng ký với công ty tiếp nhận, mức lương từ 1.000 - 1.500 USD/tháng (chưa kể tiền làm thêm ngoài giờ).

Qua thông tin từ NLĐ đang làm việc tại Nhật Bản cho thấy, cuộc sống, điều kiện làm việc của tu nghiệp sinh ở Nhật tương đối tốt, mức lương khá hấp dẫn, đồng nghiệp người Nhật thân thiện, chủ doanh nghiệp không phân biệt đối xử, dạy tính tự lập, chủ động trong công việc, trong văn hóa ứng xử…

Điều kiện để được tham gia chương trình TNS tại Nhật Bản, ngoài điều kiện về sức khỏe đảm bảo theo quy định như: chiều cao, cân nặng, không bị cận thị, khuyết tật… NLĐ còn phải tốt nghiệp văn hóa lớp 9/12 trở lên, ưu tiên lao động qua đào tạo nghề và có kinh nghiệm làm việc.

Về quy trình đăng ký tham gia đi TNS tại Nhật Bản, trước tiên NLĐ đến Trung tâm DVVL tỉnh để được tư vấn và lập thủ tục đăng ký. Sau đó trung tâm tổ chức đưa NLĐ đi khám sức khỏe tại bệnh viện theo chỉ định của công ty xuất khẩu lao động (XKLĐ).

Sau khi NLĐ đạt sức khỏe theo yêu cầu, trung tâm tổ chức đào tạo tiếng Nhật cơ bản và một số kỹ năng phỏng vấn cần thiết với thời gian khoảng 2 tháng. Sau đó Trung tâm sẽ phối hợp với các công ty XKLĐ để NLĐ tham gia phỏng vấn và tuyển dụng trực tiếp với các nghiệp đoàn phía Nhật Bản.

Nếu NLĐ trúng tuyển chính thức, sẽ tập trung lên TP. Hồ Chí Minh học tiếp tiếng Nhật và giáo dục định hướng với thời gian từ 4 - 6 tháng sẽ xuất cảnh. Nếu NLĐ không đạt khi phỏng vấn tuyển sẽ được sắp xếp tiếp tục dự tuyển các lần tiếp theo.

NLĐ tìm hiểu thông tin việc làm tại Trung tâm DVVL tỉnh.

* PV: Với việc trực tiếp tuyển những lao động đạt theo yêu cầu của chủ sử dụng lao động nên một số “cò” đã lợi dụng điều này để “trục lợi”, thậm chí là “lường gạt”. Trung tâm DVVL tỉnh ngăn ngừa hiện tượng này ra sao, thưa ông?

* Ông Lê Văn Tươi: Như đã nêu ở trên, ngoài việc đăng ký tham gia tại Trung tâm DVVL NLĐ tỉnh Tiền Giang còn có thể đăng ký trực tiếp tại các công ty xuất khẩu lao động trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh và các tỉnh khác.

Để tránh bị lừa, NLĐ cần tham khảo tính hợp pháp của các công ty XKLĐ trước khi đăng ký tham gia. Tính hợp pháp là có chức năng đưa NLĐ Việt Nam đi làm việc có thời hạn ở nước ngoài không. NLĐ có thể tham khảo trực tiếp với trung tâm hoặc qua website của Cục quản lý Lao động Ngoài nước tại địa chỉ http://www.dolab.gov.vn.

Ngoài ra, về quy trình tuyển chọn đều do các chủ sử dụng lao động ở Nhật Bản trực tiếp phỏng vấn và tuyển nên không có sự tác động của cá nhân nào. Do đó NLĐ cảnh giác với các đối tượng trục lợi.

* PV: Ông có khuyến cáo gì đối với NLĐ đi làm việc ở nước ngoài? Giải pháp nào để nâng cao chất lượng cũng như để đạt mục tiêu về việc đưa NLĐ đi làm việc ở nước ngoài của năm 2014?

* Ông Lê Văn Tươi: Đưa lao động đi làm việc ở nước ngoài là một định hướng đã được Đảng, Nhà nước ta quan tâm và đã góp phần giải quyết việc làm cho NLĐ, cũng như góp phần tích cực trong công tác xóa đói, giảm nghèo, gia tăng nguồn thu ngoại tệ về cho đất nước.

Tuy nhiên, do sức ép cạnh tranh diễn ra gay gắt trên thị trường lao động quốc tế, nên yêu cầu của các nước đối với lao động xuất khẩu ngày càng khắt khe cả về trình độ lao động, kỹ năng tay nghề, kỷ luật lao động và cả về ngoại ngữ.

Hiện nay lao động Việt Nam nói chung và lao động tỉnh Tiền Giang nói riêng ra nước ngoài làm việc, cơ bản đáp ứng được yêu cầu của các doanh nghiệp nước sở tại. Tuy nhiên, tay nghề, trình độ vẫn còn hạn chế, nhất là ngôn ngữ giao tiếp và tính kỷ luật trong lao động. Vì vậy, trước khi tham gia NLĐ cần xác định rõ mục tiêu khi tham gia, trang bị cho mình các kiến thức cần thiết như: kỹ năng phỏng vấn, tay nghề, ngoại ngữ…

Nhằm nâng cao chất lượng lao động đi làm việc nước ngoài cũng như để đạt mục tiêu về việc đưa người đi lao động nước ngoài của năm 2014, là đơn vị được giao nhiệm vụ thực hiện trực tiếp công tác này, Trung tâm DVVL tỉnh tập trung vào một số giải pháp cơ bản sau:

Tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến sâu rộng các chủ trương chính sách của Đảng, Nhà nước và của tỉnh về hoạt động đưa lao động đi làm việc ở nước ngoài; giúp người dân nâng cao nhận thức, nắm rõ thông tin về thị trường lao động ngoài nước.

Phối hợp với các công ty XKLĐ và các cơ sở đào tạo trên địa bàn tỉnh trong công tác thông tin về thị trường lao động trong và ngoài nước để sinh viên có định hướng trong việc tham gia đi XKLĐ. Tiến tới đưa lao động có tay nghề đi làm việc có thời hạn ở nước ngoài.

Tổ chức các Phiên giao dịch việc làm để tạo điều kiện cho NLĐ tìm hiểu và giao lưu trực tiếp với các công ty XKLĐ. Quan tâm tuyển chọn, cung ứng nguồn lao động có chất lượng... Phối hợp với các công ty XKLĐ làm tốt công tác giáo dục định hướng, dạy nghề, ngoại ngữ và giải quyết kịp thời các vướng mắc, rủi ro (nếu có) trong quá trình thực hiện hợp đồng đưa lao động đi làm việc ngoài nước.

* PV: Xin cảm ơn ông!

NGUYỄN HỮU
(thực hiện)