Mặn sẽ xâm nhập sớm, nền nhiệt cao trong mùa khô 2015 - 2016

Hiện tượng El Nino đang tác động mạnh đến thời tiết, thủy văn trong vùng nói chung và trên địa bàn tỉnh nói riêng. Theo dự báo, hiện tượng này sẽ còn kéo dài đến đầu năm 2016, ảnh hưởng mạnh đến thời tiết, thủy văn trong mùa khô 2015 - 2016. Để biết rõ hơn xu thế thời tiết, thủy văn trong mùa khô 2015 - 2016, phóng viên Báo Ấp Bắc đã có cuộc trao đổi với ông Võ Văn Thông, Giám đốc Đài Khí tượng Thủy văn tỉnh Tiền Giang. Ông Thông cho biết:

Mùa mưa năm 2015 bắt đầu khá muộn so với trung bình nhiều năm từ 20 - 30 ngày và muộn hơn năm 2014 từ 5 - 10 ngày. Đã vậy, mùa mưa năm 2015 lại kết thúc sớm hơn trung bình các năm từ 15 - 20 ngày.

Có thể nói, đây là năm mà mùa mưa diễn biến khá đặc biệt, ít khi xảy ra trong nhiều năm trở lại đây (mưa bắt đầu muộn, kết thúc sớm). Chính vì vậy, tổng lượng mưa mùa trong năm 2015 chỉ phổ biến từ 550 mm - 1.100 mm, thấp hơn trung bình nhiều năm từ 25% - 55% (lượng mưa trong năm đo được ở Cái Bè chỉ đạt 500 mm, thấp hơn trung bình các năm 55%; khu vực Gò Công chỉ đạt 761 mm, thấp hơn trung bình các năm 47%; lượng mưa ở TP. Mỹ Tho thấp hơn trung bình các năm 25%).

Còn tại khu vực thượng nguồn sông Cửu Long, lượng mưa mùa trong năm đạt cũng khá thấp. Tương tự như thế, lượng mưa mùa ở khu vực thượng nguồn sông Mê Kông năm nay cũng khá thấp, thấp hơn trung bình nhiều năm từ 30% - 50%.

Do tổng lượng mưa năm 2015 ở khu vực thượng nguồn sông Mê Kông và sông Cửu Long khá thấp làm cho tổng lượng nước đổ về sông Tiền năm nay bị thiếu hụt nhiều so với mọi năm. Theo đó, lưu lượng nước ở thượng nguồn sông Mê Kông và sông Cửu Long năm nay thấp hơn trung bình nhiều năm từ 20% - 40%.

Tại Tân Châu, mực nước cao nhất trong năm chỉ đạt 2,55 m, thấp nhất trong chuỗi số liệu 90 năm qua. Hiện tại, mực nước ở đầu nguồn sông Tiền (tại Tân Châu) thấp hơn trung bình nhiều năm 1 m, thấp hơn cùng kỳ năm 2014 từ 40 - 60 cm.

Từ diễn biến thủy văn trên, chúng tôi dự báo, triều Biển Đông trong mùa khô 2015 - 2016 sẽ lấn sâu vào các cửa sông, làm cho mặn xâm nhập sớm và sâu vào nội đồng và tăng cao hơn mùa khô năm 2014 - 2015 cũng như trung bình nhiều năm và xấp xỉ năm 2005.

* Phóng viên (PV): Theo các dự báo, nguyên nhân gây ra những diễn biến bất thường của thời tiết, thủy văn trong thời gian qua là do tác động từ hiện tưộng El Nino, vậy khả năng khi nào hiện tượng này mới kết thúc?

* Ông Võ Văn Thông: Theo Trung tâm Khí hậu châu Âu quan sát về nhiệt độ mặt nước biển tại khu vực trung tâm xích đạo Thái Bình Dương (một trong những khu vực đánh giá về cường độ El Nino), chuẩn sai nhiệt độ mực nước biển tại khu vực này trong tháng 9-2015 vừa qua tiếp tục tăng và đang ở mức 20C. Từ đó, Trung tâm này dự báo, chuẩn sai nhiệt độ mực nước biển khu vực này sẽ tiếp tục tăng dần và khả năng đạt giá trị cao nhất khoảng từ 2,2oC - 2,40C vào những tháng cuối năm 2015 và đầu năm 2016.

Nếu những diễn biến trên diễn ra đúng như dự báo thì kỳ El Nino này sẽ đạt cường độ tương đương với kỳ El Nino mạnh kỷ lục vào năm 1997 - 1998. Ngoài cường độ mạnh, nếu cũng đúng theo nhận định về kỳ El Nino này sẽ kéo dài đến hết vụ đông xuân 2015 - 2016 thì kỳ El Nino 2014 - 2016 sẽ trở thành một trong những kỳ El Nino có thời gian kéo dài nhất trong 60 năm qua. 

* PV: Ông dự báo thế nào về diễn biến mặn trong mùa khô năm nay?

* Ông Võ Văn Thông: Từ những phân tích trên cho thấy, mặn sẽ diễn biến rất phức tạp trong mùa khô năm 2015 - 2016. Dù theo ghi nhận của chúng tôi trong những ngày qua (từ ngày 15-11) tại Trạm thủy văn Hòa Bình (xã Vĩnh Hựu, huyện Gò Công Tây) chưa xuất hiện mặn nhưng trên cơ sở các dữ liệu có được, chúng tôi dự báo, triều cường cuối tháng 11 (triều cường cao nhất trong năm) sẽ đẩy mặn lên cao và lấn sâu vào các con sông. Khi đó, độ mặn đo được tại Trạm thủy văn Hòa Bình có thể đạt khoảng từ 1 - 2 g/l.

Sau đó, mặn sẽ tiếp tục lấn sâu vào các con sông và nội đồng. Đến cuối tháng 12 tới do ảnh hưởng của triều cường con nước rằm tháng 11 âm lịch, độ mặn có thể đạt từ 8 - 10 g/l tại Trạm thủy văn Hòa Bình. Biên mặn đạt 2 g/l có khả năng xâm nhập sâu đến khu vực Đồng Tâm, cách cửa sông khoảng 55 km về phía thượng nguồn. Tại Mỹ Tho, độ mặn cao nhất có khả năng đạt từ 3 - 5 g/l vào thời kỳ cuối tháng 3 - 2016. Và đây cũng là thời điểm mặn đạt giá trị cao nhất trong năm.

* PV: Còn nhiệt độ, nắng nóng trong mùa khô này sẽ như thế nào, thưa ông?

* Ông Võ Văn Thông: Qua nhận định và dự báo, mùa khô 2015 - 2016 sẽ rất gay gắt. Năm nay, gió mùa Đông Bắc xuất hiện sớm do gió mùa Tây Nam kết thúc sớm. Tuy nhiên, cường độ gió mùa Đông Bắc sẽ hoạt động không mạnh trong thời gian tới.

Do ảnh hưởng từ kỳ El Nino mạnh nên nền nhiệt mùa khô 2015 - 2016 sẽ cao hơn trung bình nhiều năm từ 0,5oC - 1,50C. Nhiệt độ cao nhất sẽ xảy ra vào khoảng cuối tháng 4 và đầu tháng 5. Khi đó, nhiệt độ cao nhất trong ngày có thể đạt ở mức 35oC - 370C.

* PV: Từ dự báo trên về mùa khô 2015 - 2016, ông có khuyến cáo gì?

* Ông Võ Văn Thông: Do nhiều khả năng El Nino còn kéo dài đến đầu năm 2016 cùng với những tác động từ hiện tượng này đối với thời tiết và thủy văn kết hợp với mưa trái mùa sẽ ít hoặc nếu có cũng không nhiều, nền nhiệt cao, mặn xâm nhập sớm và sâu trong mùa khô 2015 - 2016 nên khả năng thiếu nước ngọt phục vụ sản xuất và dân sinh trên địa bàn tỉnh trong thời gian tới sẽ rất gay gắt.

Vì thế, bà con cần tiết kiệm nguồn nước, sử dụng nguồn nước hợp lý, sản xuất đúng lịch thời vụ. Nếu thời gian sản xuất hay những vùng không đảm bảo nguồn nước cho sản xuất, bà con cần mạnh dạn chuyển đổi sang cây trồng ngắn ngày hoặc cắt vụ.

* PV: Xin cảm ơn ông!

NGÔ VĂN (thực hiện)