Anh hùng Nguyễn Thị Ánh Thu trên Vành đai Bình Đức

Nghe tin cô Tám Thu được Chủ tịch nước ký Quyết định phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang (LLVT) nhân dân vào ngày 25-4-2015 và chuẩn bị đón nhận danh hiệu cao quý này vào dịp 27-7 năm nay làm tôi nhớ lại, cách đây không lâu, tại Lễ kỷ niệm 80 năm Ngày truyền thống lực lượng Dân quân tự vệ (DQTV), cô đã kể cho chúng tôi nghe về những ngày gian khó chung vai sát cánh cùng đồng đội chiến đấu trên chiến trường Vành đai Bình Đức thời chống Mỹ, những chiến công mà cô cùng đồng đội lập được như một huyền thoại.

Cô Nguyễn Thị Ánh Thu phát biểu tại Lễ kỷ niệm 80 năm Ngày truyền thống lực lượng DQTV.

Cô tên thật là Nguyễn Thị Ánh Thu, sinh ra trong một gia đình nông dân nghèo tại xã Song Thuận, huyện Châu Thành - là cái nôi của vùng căn cứ kháng chiến, hàng ngày phải chứng kiến cảnh nhân dân ta bị thực dân, đế quốc và bọn tay sai giày xéo, bắt bớ, tra tấn, giam cầm.

Năm 14 tuổi (vào tháng 3-1959) cô bắt đầu tham gia giao liên, rồi vào du kích, xã đội và tham gia công tác đoàn thể phụ nữ xã Song Thuận suốt 10 năm. Đến tháng 8-1968, cô được cấp trên điều động công tác ở Huyện đội Châu Thành cho đến tháng 9-1989 nghỉ hưu với cấp bậc Trung tá, chức vụ Phó Chỉ huy trưởng về chính trị của Huyện đội Châu Thành.

Trong kháng chiến chống Mỹ, cô đã dũng cảm cùng đơn vị trực tiếp chỉ huy và chiến đấu 30 trận, tiêu diệt 1 xe M113, 1 trực thăng, bắt sống 1 tên Mỹ, diệt và làm bị thương 700 tên, thu 96 súng, 20 máy truyền tin; chỉ huy đánh 28 đồn, vận động binh lính đào ngũ giao nộp cho cách mạng 20 súng và nhiều đạn dược. Ngoài những cách đánh như gài mìn ĐH10, bắn tỉa, chống càn…, cô và đồng đội còn gài hơn 200 trái lựu đạn, mìn tự tạo để đánh địch đi càn.

Tiêu biểu vào ngày 27-2-1967, lúc đó cô là Xã đội phó Song Thuận, hưởng ứng đợt vận động đánh Mỹ để chào mừng Ngày Quốc tế Phụ nữ 8-3, cô đã chỉ huy đội du kích xã đánh Mỹ bằng trận địa mìn, lựu đạn ở trên lộ ấp Đông Hòa vào ban ngày.

Sau nhiều lần theo dõi, cô đã nắm được quy luật đi và về của trung đội Mỹ tiền tiêu của vành đai, chúng hay qua lại cây cầu nhỏ giáp giới 2 xã Vĩnh Kim và Song Thuận. Sau khi họp phân tích tình hình và hạ quyết tâm, cô đã chỉ đạo gỡ ván cầu, gài 1 quả mìn gần chân cầu, bố trí 2 quả mìn tự tạo bằng pháo 105, 155 ly lép của Mỹ và nhiều quả lựu đạn ở xung quanh mô đất khô gần cầu.

Bày trận xong, đội du kích bố trí lực lượng cảnh giới và chờ địch đến. Khoảng 11 giờ trưa ngày 27-2-1967 trung đội Mỹ từ hướng căn cứ đi ra, đến đầu cầu chúng phải dồn lại tìm cách vượt qua. Ít phút sau bị vướng mìn, mìn nổ làm chết và bị thương 6 tên Mỹ.

Chúng khiêng số bị thương, số chết lên mô đất khô gần đó và xúm lại băng bó vết thương. Lợi dụng địch tập trung đúng ý đồ của mình, cô ra lệnh cho đánh tiếp 2 quả, số chết, số bị thương, số còn lại bỏ chạy tiếp tục vướng phải lựu đạn, chỉ còn lại 5 tên còn sống sót tìm cách thoát thân. Kết quả, ta tiêu diệt 15 tên Mỹ, thu 20 khẩu súng và hàng ngàn đạn các loại. Qua trận này, cô được phong tặng danh hiệu Dũng sĩ diệt Mỹ.

Tháng 6-1968, lúc đang mang thai được 6 tháng, cô cùng du kích xã Song Thuận kết hợp với du kích xã Vĩnh Kim và xã Long Hưng bao vây đồn Ông Hổ (thuộc xã Long Hưng) nhằm ngăn chặn không cho địch tiếp tế lương thực. Bao vây gần 1 tháng thì Mỹ sử dụng 1 đại đội đến giải tỏa, tiếp tế cho đồn.

Cô đã chỉ huy 2 đội du kích mai phục chặn đánh, tiêu diệt và làm bị thương 38 tên, bắt sống 1 tên gián điệp, thu 17 súng, 1 máy truyền tin PRC25. Trận này cô Ánh Thu được tặng phong danh hiệu Dũng sĩ diệt Mỹ.

Còn 22 ngày nữa là đến ngày cô sinh nở, lực lượng địch gồm 1 tiểu đoàn của sư đoàn 7, 1 tiểu đoàn bảo an, 1 tiểu đoàn Mỹ chia làm 3 cánh quân càn vào các xã Song Thuận, Long Hưng và Đông Hòa, bị tổ du kích do cô Ánh Thu chỉ huy phối hợp với Tiểu đội Cửu Long bám trụ chống càn từ 7 giờ sáng đến 15 giờ chiều.

Do lực lượng ta ít, tổ du kích và Tiểu đội Cửu Long lui về ấp Đông Hòa, xã Song Thuận thì địch tiếp tục bao vây không còn đường rút. Để bảo toàn lực lượng của trên, cô chỉ huy 6 du kích ở lại chống càn để Tiểu đội Cửu Long rút lui an toàn. Sau đó 2 du kích bị thương, cô cử 4 du kích còn lại chiến đấu, một mình cô vừa bắn trả vừa mang 2 khẩu súng đưa 2 thương binh thoát khỏi vòng vây. Trận này cô được tặng Huân chương Chiến công hạng Nhì.

Tháng 3-1969, cô vinh dự được Tỉnh đội cử đại diện cho LLVT vành đai Bình Đức ra nước ngoài dự 3 cuộc đại hội phụ nữ, thanh niên, công đoàn thế giới và được đi 11 nước tố cáo tội ác của Mỹ.

Cô Ánh Thu đã được các cấp khen thưởng 1 Huy hiệu Bác Hồ; 9 danh hiệu Dũng sĩ diệt Mỹ; 1 danh hiệu Dũng sĩ diệt xe cơ giới; 2 Huân chương Chiến công hạng Nhì; 1 Huân chương Kháng chiến hạng Nhất; 1 Huân chương Độc lập hạng Ba; 3 Huân chương Giải phóng hạng Nhất, Nhì, Ba; 3 Huân chương Chiến sĩ vẻ vang hạng Nhất, Nhì, Ba; 2 Huy chương Vàng do Chính phủ Ý tặng; 1 Huy hiệu vì sự nghiệp giải phóng phụ nữ; 6 danh hiệu Chiến sĩ thi đua các cấp; 5 danh hiệu Chiến sĩ thi đua Quyết thắng; 39 Bằng khen các cấp.

Sau ngày hòa bình, dù ở cương vị nào cô cũng luôn hoàn thành tốt nhiệm vụ, là tấm gương sáng để thế hệ trẻ noi theo.       

LÊ TIỄN