Ngày 16-8-1974, Lực lượng An ninh Mỹ Tho phá chuyên án A.23
Đầu năm 1974, Ty An ninh Mỹ Tho (nay là Tiền Giang) nhận được điện mật của Bộ Nội vụ (nay là Bộ Công an) cho biết: Trung tâm tình báo CIA Mỹ ở Sài Gòn đã đưa một đoàn tình báo chuyên nghiệp gồm 5 tên do Robert Đại - Trung tá chỉ huy, đến chiến trường Mỹ Tho để tổ chức mạng lưới tình báo và nội gián. Chỗ dựa của chúng là Đoàn 101 tình báo ngụy và lực lượng cảnh sát đặc biệt ở địa phương.
Tháng 5-1974, đồng chí Nguyễn Văn Vọng (Văn Tư) Bí thư Huyện ủy Châu Thành Bắc báo cáo trực tiếp với đồng chí Nguyễn Công Bình, Bí thư Tỉnh ủy Mỹ Tho về tình hình cơ quan tình báo CIA đang tìm mọi cách móc nối vào nội bộ ta, cụ thể là Bảy Quế - cán bộ đảng viên bị địch bắt khống chế, ép buộc làm nội gián, sau khi địch thả ra, Bảy Quế tìm cách chui vào Huyện ủy (Huyện ủy viên - Bí thư xã Tân Hương) nhưng ta kịp thời phát hiện và điều chuyển công tác Bảy Quế.
Mất Bảy Quế, cơ quan CIA tìm cách tổ chức ngay mạng lưới mới thông qua mật báo viên Phạm Thị Đậu (tên thường gọi là Hai Cốt). Với sự chỉ điểm của Hai Cốt, lực lượng của Robert Đại bắt khống chế vợ của đồng chí Tư Tưởng - Bí thư xã Tân Hội Đông làm nội gián cho chúng. Cũng từ Hai cốt, CIA móc nối đồng chí Thanh Hiền - Bí thư Chi bộ Tân Hương, đ/c Tư Tưởng và đồng chí Thanh Hiền đã báo cáo kịp thời sự việc cho đồng chí Bí thư Huyện ủy.
Từ các nguồn tin trên, Tỉnh ủy Mỹ Tho quyết định thành lập Ban chuyên án đấu tranh, lấy ký hiệu là A.23. Ban chuyên án gồm các đồng chí: Nguyễn Công Bình - Bí thư Tỉnh ủy làm Trưởng ban, đồng chí Lê Việt Thanh - Trưởng ty An ninh Mỹ Tho và đồng chí Nguyễn Văn Vọng - Bí thư Huyện ủy Châu Thành Bắc làm Phó Trưởng ban. Dưới sự chỉ đạo của Ban chuyên án, đồng chí Bảy Thành (Trưởng phòng Bảo vệ chính trị), đồng chí Ba Minh (trinh sát Phòng Bảo vệ chính trị) được giao nhiệm vụ tiếp cận Hai Cốt để nắm tình hình.
Mặt khác, Ban chuyên án chỉ đạo đồng chí Tư Tưởng “nằm viện” để cắt đứt liên lạc với Robert Đại, tạo tình thế bắt buộc Robert Đại phải tập trung vào đồng chí Thanh Hiền, Robert Đại rất tin tưởng nên yêu cầu đồng chí Thanh Hiền làm lý lịch để chính thức công tác cho cơ quan CIA Mỹ. Ban chuyên án nhận định: để bóc gỡ toàn bộ mạng lưới tình báo này một cách nhanh nhất, là phải bắt Robert Đại.
Theo kế hoạch bắt sống Robert Đại, đồng chí Thanh Hiền tiếp tục tiết lộ thêm thông tin cho địch là sắp tới anh được rút về công tác ở cơ quan cấp tỉnh và muốn trực tiếp gặp Robert Đại để trao đổi thông tin quan trọng.
Thông qua Hai Cốt, Robert Đại đồng ý gặp đồng chí Thanh Hiền và hai bên thống nhất địa điểm gặp nhau tại trại ruộng bỏ hoang gần xóm Phụng thuộc xã Tân Hòa Thành (nay thuộc huyện Tân Phước). Để chuẩn bị cho cuộc gặp, Ban chuyên án vạch kế hoạch “Điệu hổ ly sơn”, bố trí 2 hầm bí mật (6 trinh sát) tại trại ruộng và 4 trinh sát đóng giả nông dân nhổ cỏ lúa gần trại ruộng.
Về phía địch, chúng đưa 1 đại đội bảo an tổ chức càn quét 2 xã Tân Hội Đông và Tân Lý Tây, 1 đại đội cảnh sát dã chiến lục soát, kiểm tra gắt gao người dân qua lại trong khu vực nhằm đảm bảo an ninh cho cuộc gặp. Mặt khác, lính thám báo đóng giả người mua ve chai, người dân làm ruộng xuất hiện thường xuyên xung quanh trại ruộng.
Cuộc gặp diễn ra lúc 11 giờ ngày 16-8-1974, đồng chí Thanh Hiền từ địa hình đi đến điểm hẹn, còn Robert Đại và Hai Cốt đi từ hướng lộ Cổ Chi (Robert Đại mặc đồ bà ba đen, đội nón lá, tay cầm cây sào có buộc túm lá chuối khô, giống như người đi chăn vịt đến điểm hẹn), vào trại, đồng chí Thanh Hiền làm động tác ám hiệu các trinh sát ập vào trại ruộng bắt trói Robert Đại và Hai Cốt.
Qua khai thác, Robert Đại thừa nhận chính y chỉ huy lưới tình báo CIA tại Mỹ Tho, tên khai sinh là Jordans Robert, sinh năm 1940, quốc tịch Mỹ, cha người Pháp, mẹ người Việt Nam. Năm 1947, Robert Đại cùng cha mẹ sang Mỹ định cư, lớn lên học trường tình báo cao cấp CIA.
Năm 1960, CIA cử Robert Đại sang Việt Nam hoạt động ở Cam Ranh. Sau Hiệp định Paris, CIA đưa Robert Đại đến hoạt động tại Vùng 4 chiến thuật với vỏ bọc là phóng viên chiến trường, lấy bút danh là Nguyễn Minh Hoàng.
Tháng 4-1974, Robert Đại đến làm việc tại cơ quan tình báo CIA đóng tại số nhà 109, đường Nguyễn Huệ - Thành phố Mỹ Tho. Tại đây, Robert Đại quen với 2 người con gái của Hai Cốt (làm sở Mỹ) và được Hai Cốt nhận làm con nuôi, có tên Việt Nam là Lê Trường Đại.
Sau khi hoàn thành giai đoạn điều tra ban đầu, Ty An ninh Mỹ Tho dẫn giải Robert Đại về Ban An ninh Trung ương Cục.
Chuyên án A.23 kết thúc thắng lợi, ta phá vỡ mạng lưới tình báo của địch ở Châu Thành và Chợ Gạo, đập tan ý đồ tăng cường tình báo, gián điệp để ngăn chặn bước tiến của cách mạng miền Nam. Thắng lợi của chuyên án A.23 còn có ý nghĩa rất to lớn là tạo mọi điều kiện thuận lợi cho công tác mở mảng, chuyển vùng ở Chợ Gạo, hỗ trợ cho lực lượng chủ lực ở chiến trường Gò Công phát triển; từ đó góp phần vào thắng lợi của Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử năm 1975.
TẤN ĐỜI
Nguồn: Công an nhân dân Tiền Giang – Biên niên sự kiện lịch sử (1945 -1975)