Tầm quan trọng của Công ước LHQ về Luật Biển
Phát biểu tại hội nghị kỷ niệm 30 năm ra đời Công ước LHQ về Luật Biển (UNCLOS), vừa tổ chức vào ngày 12-8 tại thành phố cảng Yeosu (Tây Nam Hàn Quốc), Tổng Thư ký LHQ Ban Ki-moon nêu rõ UNCLOS là "một trong những công cụ pháp lý quan trọng nhất của thế giới" và là công cụ cho sự phát triển bền vững mà tất cả các quốc gia cần phê chuẩn.
Tổng thư ký Ban Ki-moon nhấn mạnh UNCLOS "góp phần vào hòa bình và an ninh quốc tế, cũng như việc sử dụng công bằng và hiệu quả các nguồn tài nguyên của đại dương, bảo vệ và bảo tồn môi trường biển và hiện thực hóa một trật tự kinh tế công bằng và hợp lý."
Cũng tại hội nghị trên, Hàn Quốc đã kêu gọi tăng cường UNCLOS trong giải quyết các tranh chấp trên biển đang ngày càng gia tăng.
Khảo sát môi trường sống của san hô ở đảo Thuyền Chài thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam. Ảnh: Phùng Long |
Phóng viên TTXVN tại Seoul dẫn lời Thứ trưởng Ngoại giao Hàn Quốc Kim Sung-han phát biểu tại hội nghị trên đã nhấn mạnh sự cần thiết của một hiệp ước quốc tế để giúp giải quyết các tranh chấp về quyền tài phán và quyền đánh bắt cá.
Ông Kim nêu rõ rằng: "Các đại dương của thế giới đã trở thành nơi diễn ra các tranh chấp về những vấn đề như quyền đánh bắt cá và các tuyên bố khác nhau về quyền tài phán quốc gia, khai thác tài nguyên khoáng sản ở vùng biển sâu và trách nhiệm bảo vệ môi trường. Các vấn đề như vậy phát sinh không phải vì những thiếu sót trong công ước này và cũng không phải vì các quốc gia thành viên áp dụng sai công ước, mà do bất chấp công ước."
Nhân dịp này, Tổng Thư ký LHQ Ban Ki-moon đã công bố sáng kiến "Thỏa thuận Đại dương" nhằm bảo vệ các đại dương khỏi nạn ô nhiễm và tình trạng đánh bắt cá quá mức cũng như ngăn chặn hiện tượng mực nước biển dâng cao đe dọa hàng trăm triệu người dân trên thế giới.
Ông nhấn mạnh rằng sáng kiến này đề ra "một tầm nhìn chiến lược" về một hệ thống của LHQ nhằm giải quyết hiệu quả "tình trạng bất ổn" của các vùng biển trên thế giới.
Sau hơn 4 năm chuẩn bị và 9 năm đàm phán, ngày 10-12-1982, Công ước LHQ về Luật Biển năm 1982 (gọi tắt là Công ước Luật Biển 1982), (tên tiếng Anh là United Nations Convention on the Law of the Sea), hay thường được gọi tắt là UNCLOS 1982, được 107 quốc gia, trong đó có Việt Nam, ký tại Montego Bay, Jamaica. Đến nay, đã có 162 nước phê chuẩn và tham gia Công ước Luật Biển 1982 (Thái Lan là quốc gia thứ 162 gia nhập ngày 15-5-2011), Mỹ là cường quốc duy nhất hiện vẫn chưa ký công ước này. |
Tổng thư ký LHQ cũng kêu gọi cộng đồng quốc tế hành động khẩn cấp để ngăn chặn nạn cướp biển đồng thời hướng tới một khuôn khổ pháp lý nhằm đối phó với hiện tượng biến đổi khí hậu.
Là một văn kiện pháp lý đa phương đồ sộ, bao gồm 320 điều khoản và 9 Phụ lục, với hơn 1000 quy phạm pháp luật, Công ước Luật Biển 1982 đã đáp ứng nguyện vọng và mong đợi của cộng đồng quốc tế về một trật tự pháp lý quốc tế mới đối với tất cả các vấn đề về biển và đại dương, bao gồm cả đáy biển và lòng đất dưới đáy biển.
Công ước Luật Biển 1982 thực sự là một bản hiến pháp về biển của cộng đồng quốc tế bởi Công ước không chỉ bao gồm các điều khoản mang tính điều ước mà còn là văn bản pháp điển hóa các quy định mang tính tập quán. Công ước Luật Biển 1982 thể hiện sự thỏa hiệp mang tính toàn cầu, có tính đến lợi ích của tất cả các nước trên thế giới, dù là nước công nghiệp phát triển hay là nước đang phát triển…
PHÙNG LONG
(Tổng hợp)