Triển khai các nội dung cơ bản của Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ năm 2024

Luật Giao thông đường bộ năm 2008 được ban hành đã tạo ra cơ sở pháp lý quan trọng để thiết lập trật tự, kỷ cương về trật tự, an toàn giao thông (TTATGT) đường bộ, góp phần phát triển nền kinh tế - xã hội và an ninh, quốc phòng của đất nước.

 

Việc triển khai thực hiện các quy định của Luật Giao thông đường bộ về cơ bản đã được các cấp, các ngành tổ chức thực hiện và thu được những kết quả nhất định, bước đầu tạo lập được những điều kiện thuận lợi để chủ động tham gia vào hoạt động giao thông vận tải của các nước trong khu vực, đẩy nhanh tiến trình hội nhập với các nước trên thế giới. 

 

Qua 16 năm thực hiện, trên cơ sở một số quy định cần phải được điều chỉnh, bổ sung để phù hợp với tình hình thực tế và đáp ứng xu hướng chuyển đổi số mạnh mẽ. Ngày 26-12-2024, tại Kỳ họp thứ 7 Quốc hội khóa XV đã thông qua Luật TTATGT đường bộ năm 2024 có 9 chương, 89 điều, nội dung cơ bản như sau:

 

 

Tình trạng vi phạm trật tự, an toàn giao thông (TTATGT) và tai nạn giao thông liên quan đến các em học sinh ngày càng diễn biến phức tạp và có chiều hướng gia tăng. Hành vi vi phạm chủ yếu là: Không đội mũ bảo hiểm, chở quá số người quy định, đi xe dàn hàng ngang, vượt đèn đỏ, phóng nhanh, vượt ẩu, đi xe mô tô khi chưa đủ điều kiện (không có giấy phép lái xe)… Thực trạng này rất đáng lo ngại, là một trong những nguyên nhân chủ yếu khiến cho tai nạn giao thông trong học sinh tăng cao.

 

Đến nay, nội dung này đã được luật hóa trong Luật TTATGT đường bộ. Các cơ sở giáo dục phổ thông, cơ sở giáo dục nghề nghiệp có trách nhiệm xây dựng, tích hợp, lồng ghép kiến thức pháp luật về TTATGT vào chương trình giảng dạy và giao Bộ Công an chủ trì chỉ đạo lực lượng Cảnh sát giao thông phối hợp với các cơ sở giáo dục tổ chức hướng dẫn lái xe máy an toàn cho học sinh nhằm nâng cao kiến thức và kỹ năng tham gia giao thông an toàn cho các em học sinh, hình thành nên ý thức chấp hành pháp luật về TTATGT ngay từ khi còn nhỏ, còn ngồi trên ghế nhà trường.

 

 

Đây là cơ sở dữ liệu dùng chung, được kết nối, chia sẻ với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, cơ sở dữ liệu về đường bộ và các cơ sở dữ liệu khác có liên quan. Ứng dụng công nghệ số và sử dụng dữ liệu số một cách sâu rộng trong toàn bộ các hoạt động quản lý. Điều này sẽ xóa bỏ sự chênh lệch thống kê của mỗi cơ quan, đơn vị, bảo đảm đồng bộ trong số liệu để dự báo tình hình TTATGT đường bộ. Xây dựng chiến lược phát triển giao thông đường bộ, số hóa dữ liệu thay đổi phương thức hoạt động từ thủ công sang môi trường điện tử, từ quản trị hoạt động của lực lượng Cảnh sát giao thông công khai, minh bạch đến các dịch vụ công phục vụ người dân và doanh nghiệp, phục vụ công tác quản lý nhà nước hiệu lực, hiệu quả.

 

 

- Tại Khoản 3 Điều 10 quy định khi chở trẻ em dưới 10 tuổi và chiều cao dưới 1,35 mét trên xe ô tô không được cho trẻ em ngồi cùng hàng ghế với người lái xe, trừ loại xe ô tô chỉ có một hàng ghế; người lái xe phải sử dụng, hướng dẫn sử dụng thiết bị an toàn phù hợp cho trẻ em (có hiệu lực từ ngày 1-1-2026).

 

- Những năm gần đây, trẻ em được quan tâm và dành sự hỗ trợ về nhiều mặt, đầu tư, tạo điều kiện thuận lợi và tốt nhất để trẻ em được phát triển toàn diện về thể chất lẫn tinh thần, góp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực cho đất nước sau này. Với lý do đó, thể lực và chiều cao của trẻ em ngày càng phát triển, vì vậy để bảo đảm an toàn cho trẻ em và người điều khiển phương tiện khi tham gia giao thông, Luật TTATGT đường bộ năm 2024 đã quy định hạ độ tuổi từ 14 xuống 12 tuổi đối với trường hợp người lái xe mô tô hai bánh, xe gắn máy được chở tối đa 2 người.

 

 

Luật hóa quy định về đấu giá biển số xe ô tô, xe mô tô, xe gắn máy để đáp ứng nhu cầu của người dân, tạo sự công bằng giữa các chủ thể có nhu cầu, khai thác tài sản công có hiệu quả, tăng nguồn thu cho ngân sách nhà nước, không phát sinh thêm chi phí, nhân lực, bảo đảm phù hợp với phạm vi điều chỉnh của Luật TTATGT đường bộ là luật chuyên ngành, quy định đầy đủ, cụ thể nội dung về đấu giá biển số và tạo nên sự thống nhất với các quy định cấp và quản lý biển số xe theo mã định danh của chủ xe, đáp ứng mục tiêu công dân số. 

 

Điểm của Giấy phép lái xe được dùng để quản lý việc chấp hành pháp luật về TTATGT đường bộ của người lái xe trên hệ thống cơ sở dữ liệu về TTATGT đường bộ, bao gồm 12 điểm. Số điểm trừ mỗi lần vi phạm tùy thuộc tính chất, mức độ của hành vi vi phạm pháp luật về TTATGT đường bộ. Dữ liệu về điểm trừ Giấy phép lái xe của người vi phạm sẽ được cập nhật vào hệ thống cơ sở dữ liệu ngay sau khi quyết định xử phạt có hiệu lực thi hành và thông báo cho người bị trừ điểm Giấy phép lái xe biết. Quy định trường hợp Giấy phép lái xe bị trừ hết điểm thì người có Giấy phép lái xe không được điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ theo Giấy phép lái xe đó. Sau thời hạn ít nhất là 6 tháng kể từ ngày bị trừ hết điểm, người có Giấy phép lái xe được tham gia kiểm tra nội dung kiến thức pháp luật về TTATGT đường bộ do lực lượng Cảnh sát giao thông tổ chức, có kết quả đạt yêu cầu thì được phục hồi đủ 12 điểm.

 

 

- Luật TTATGT đường bộ đã nâng độ tuổi tối đa của người lái xe ô tô chở người (kể cả xe buýt) trên 29 chỗ (không kể chỗ của người lái xe), xe ô tô chở người giường nằm là đủ 57 tuổi đối với nam, đủ 55 tuổi đối với nữ (trước là 55 tuổi và 50 tuổi) cho phù hợp với Bộ luật Lao động và tình hình thực tế.

 

- Thời gian làm việc của người lái xe ô tô kinh doanh vận tải và vận tải nội bộ nhằm bảo đảm sức khỏe cho lái xe và sự an toàn của những người tham gia giao thông khác, Luật TTATGT đường bộ bổ sung quy định thời gian lái xe của người lái xe ô tô không quá 48 giờ trong một tuần.

 

 

Luật quy định xe ô tô kinh doanh vận tải phải lắp thiết bị giám sát hành trình. Xe ô tô chở người từ 8 chỗ trở lên (không kể chỗ của người lái xe) kinh doanh vận tải, xe ô tô đầu kéo, xe cứu thương, xe cứu hộ giao thông phải lắp thiết bị giám sát hành trình và thiết bị ghi nhận hình ảnh người lái xe. 

 

 

Việc kiểm định khí thải thực hiện theo quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường được thực hiện tại các cơ sở kiểm định khí thải đáp ứng quy chuẩn kỹ thuật quốc gia (Điều 102 Luật Bảo vệ môi trường quy định trách nhiệm của Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với Bộ Giao thông vận tải trình Thủ tướng Chính phủ ban hành lộ trình áp dụng tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia về khí thải của phương tiện giao thông cơ giới đường bộ.

 

 

Cụ thể, các loại giấy tờ có thể tích hợp gồm: Giấy phép lái xe; chứng chỉ bồi dưỡng kiến thức pháp luật về giao thông đường bộ, bằng, chứng chỉ điều khiển xe máy chuyên dùng; Giấy đăng ký xe hoặc bản sao chứng thực Giấy đăng ký xe kèm bản gốc giấy biên nhận của tổ chức tín dụng còn hiệu lực (trong thời gian tổ chức tín dụng giữ bản chính Giấy đăng ký xe); Giấy chứng nhận kiểm định, tem kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường, Giấy xác nhận thời hạn hiệu lực của Giấy chứng nhận kiểm định và tem kiểm định (đối với loại phương tiện giao thông có quy định phải kiểm định).

 

Khi thông tin của các giấy tờ đã được tích hợp, cập nhật trong Căn cước điện tử, tài khoản định danh điện tử trên ứng dụng định danh quốc gia (VNeID) trong cơ sở dữ liệu do Bộ Công an quản lý thì thực hiện việc kiểm tra, kiểm soát thông qua thông tin trong căn cước điện tử, tài khoản định danh điện tử trên ứng dụng định danh quốc gia (VNeID), cơ sở dữ liệu có giá trị như kiểm tra trực tiếp giấy tờ đó.

 

Trong quá trình xử lý mà người vi phạm xuất trình giấy tờ qua VNeID thì lực lượng chức năng sẽ tạm giữ giấy tờ trên môi trường điện tử.

 

Công an TP. Mỹ Tho, tỉnh Tiền Giang đã tổ chức Hội nghị triển khai, quán triệt, giới thiệu 9 chuyên đề về các nội dung cơ bản của Luật TTATGT đường bộ năm 2024; Nghị định 168/2024/NĐ-CP ngày 26-12-2024 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính về TTATGT trong lĩnh vực giao thông đường bộ; trừ điểm, phục hồi điểm Giấy phép lái xe và các văn bản khác có liên quan do Bộ Công an biên soạn đến lực lượng trực tiếp làm nhiệm vụ công tác đảm bảo TTATGT trên địa bàn thành phố.

 

Thượng tá Nguyễn Tấn Dũng, Phó Trưởng Công an TP. Mỹ Tho phổ biến, quán triệt các nội dung Luật TTATGT đường bộ năm 2024 và Nghị định 168/2024/NĐ-CP.

Qua hội nghị, Công an TP. Mỹ Tho đã đánh giá tổng kết 20 ngày thực hiện Luật TTATGT và Nghị định 168/2024/NĐ-CP một cách chi tiết. Kết quả cho thấy tình hình TTATGT trên địa bàn có nhiều chuyển biến tích cực, ý thức chấp hành luật giao thông đường bộ của người dân được nâng cao, tình hình tai nạn giao thông được kiềm giảm một cách đáng kể. Do đó, Công an TP. Mỹ Tho sẽ tiếp tục cụ thể hóa các quy định của Luật TTATGT đường bộ năm 2024 và Nghị định 168/2024/NĐ-CP thành hành động, giải pháp thực tế phù hợp tình hình thành phố, nhằm bảo đảm TTATGT, hạn chế tai nạn và các hành vi vi phạm TTATGT.

Công an TP. Mỹ Tho đề nghị người dân nâng cao ý thức chấp hành phố đề nghị người tham gia giao thông, tự giác chấp hành nghiêm pháp luật về giao thông đường bộ nhằm bảo vệ tính mạng, sức khỏe của bản thân, gia đình và cộng đồng góp phần đảm bảo TTATGT.