Thanh long "sốt" giá và những dự báo

Từ năm 2013 đến nay, giá thanh long thường xuyên ở mức cao. Hiện nay, thanh long đang có giá từ 23.000 - 27.000 đồng/kg, nhà vườn rất phấn khởi. Song, đằng sau niềm vui đó vẫn còn nhiều việc phải lo.

“SỐT” GIÁ

Chúng tôi về huyện Chợ Gạo, vùng trồng thanh long tập trung của tỉnh, đến đâu cũng nghe nhà vườn nói về trồng, giá thanh long với tâm trạng rất phấn khích. Theo nhiều nhà vườn, dù có thời điểm (chỉ trong vài ngày) giá thanh long tuột xuống còn từ 9.000 - 10.000 đồng/kg (do bão lũ làm ảnh hưởng đến giao thông không vận chuyển thanh long được) nhưng cơ bản trong năm 2013 đến nay, thanh long thường xuyên được giá.

Đặc biệt, khoảng 1 tháng trở lại đây, giá thanh long không dưới mức 20.000 đồng/kg. Còn những ngày qua, thanh long được đẩy giá lên cao chưa từng có, hiện từ 25.000 - 27.000 đồng/kg, nhà vườn thu hoạch thanh long đạt lợi nhuận khá cao.

Cần nâng cao chất lượng trái mới đảm bảo lợi thế xuất khẩu của thanh long Việt Nam.

Ông Võ Ngọc Diệp, ấp Lương Phú C (Lương Hòa Lạc, Chợ Gạo) cho biết, thương lái vừa đến vườn của ông đặt mua thanh long với giá 27.000 đồng/kg nhưng đến ngày 17-1 mới thu hoạch. Trước đó, giá thanh long ở mức từ 20.000 - 25.000 đồng/kg, kéo dài 1 tháng. Theo ông Diệp, suốt năm 2013, giá thanh long ổn định ở mức cao, chỉ trừ có thời điểm ngắn giá bị tuột mạnh do giao thông ở miền Trung bị ảnh hưởng mưa lũ. Đợt thu hoạch này, vườn thanh long của ông ước đạt 5 tấn; ông nhẩm tính sau khi trừ chí phí còn lời trên 100 triệu đồng.

Ngoài ra, vào thời điểm cận Tết, vườn thanh long của ông còn cho thu hoạch từ 1,5 - 2 tấn và một đợt vào rằm tháng Giêng trước khi kết thúc mùa nghịch. “Giá thanh long tăng cao, bà con rất phấn khởi. Tết năm rồi, nhà vườn bán thanh long với giá 23.000 đồng/kg được cho là kỷ lục rồi, vậy mà gần Tết năm nay giá còn đẩy lên đến 25.000 - 27.000 đồng/kg. Tuy chi phí vụ nghịch có tăng so với vụ thuận, nhưng với giá này nhà vườn lời không dưới 12.000 đồng/kg” - ông Diệp phấn khởi bày tỏ.

Thanh Long “sốt” trong khi Tết đã cận kề, các thương lái đẩy mạnh tiếp cận nhà vườn để đặt mua trước và thu hoạch sau vì lo sợ giá sẽ còn biến động. Về phía nhà vườn, một số lo sợ giá sẽ giảm sau khi đạt đỉnh nên đã chấp nhận hình thức bán trước, thu hoạch sau; một số khác không chấp nhận hình thức mua bán này, mà chờ đến thời điểm thu hoạch mới thỏa thuận giá.

Việc giá thanh long tăng cao kéo dài trong năm qua và tương đối ổn định trong vài năm trở lại đây đã khiến cho nông dân đẩy mạnh cải tạo, mở rộng, phát triển mới vườn thanh long. Dọc các tuyến đường về các xã: Đăng Hưng Phước, Tân Thuận Bình, Quơn Long… diện tích thanh long trồng mới “mọc” lên khắp nơi.

Ông Nguyễn Văn Tám, Trưởng Phòng NN&PTNT huyện Chợ Gạo cho biết, hiện nay giá thanh long ở mức rất cao, thu nhập của nhà vườn trồng thanh long cao gấp nhiều lần so với lúa. Đặc biệt, khoảng 2 - 3 năm gần đây, giá thanh long thường xuyên ở mức cao và ổn định, người dân chuyển sang trồng thanh long rất nhiều.

Chưa có thống kê đầy đủ, nhưng ông ước tính đến nay toàn huyện đã phát triển lên khoảng 4.000 ha thanh long. Việc chuyển đổi từ những cây trồng không hiệu quả sang thanh long trong thời gian qua đã giúp nâng cao đời sống người dân trong vùng.

DỰ BÁO VÀ KHUYẾN CÁO

Thanh long là cây ăn trái có lợi thế rất lớn trong xuất khẩu, với kim ngạch chiếm tỷ trọng khá cao trong cơ cấu xuất khẩu của ngành hàng rau quả hàng năm. Thời gian qua, diện tích trồng thanh long tăng nhanh, phát triển ở nhiều tỉnh, thành, trong đó chủ yếu ở các tỉnh: Bình Thuận, Long An, Tiền Giang. Tuy nhiên, việc phát triển nhanh về diện tích cộng với một số nước và vùng lãnh thổ cũng bắt đầu xúc tiến trồng thanh long đã đặt ra nhiều vấn đề trong phát triển cây ăn trái lợi thế này.

TS. Nguyễn Văn Hòa, Phó Viện trưởng Viện Cây ăn quả miền Nam cho biết, năm 2013, ngành rau quả đã gia nhập vào câu lạc bộ xuất khẩu 1 tỷ USD, trong đó có sự đóng góp rất lớn của trái thanh long. “Thanh long đóng vai trò rất lớn trong xuất khẩu trái cây với thị trường chủ yếu vẫn là Trung Quốc, dù thị phần có giảm xuống.

Tuy nhiên, thời gian tới, thanh long sẽ chịu áp lực cạnh tranh quyết liệt do nhiều nước trong khu vực đã bắt đầu trồng. Đặc biệt, Đài Loan đã có thể xử lý thanh long ra hoa, trái suốt năm và Trung Quốc đã triển khai trồng khoảng 20.000 ha thanh long. Sau khi Trung Quốc làm chủ kỹ thuật xử lý thanh long như Đài Loan, thì việc xuất khẩu thanh long qua nước này sẽ khó khăn hơn rất nhiều” - TS. Hòa cảnh báo.

Trước những dự báo khó khăn cho xuất khẩu thanh long trong thời gian tới, ảnh hưởng đến sự phát triển và tiêu thụ của thanh long, PGS.TS. Nguyễn Minh Châu, Viện trưởng Viện Cây ăn quả miền Nam khuyến cáo, chúng ta cần có chiến lược, tập trung sản xuất thanh long rải vụ, bởi không khéo sẽ đụng thanh long từ Đài Loan, Trung Quốc.

Theo ông, hiện nay việc phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc trong xuất khẩu thanh long đã được giảm xuống và được mở rộng xuất khẩu sang các nước khác là tin vui cho thanh long nói riêng và trái cây Việt Nam nói chung. “Đây là hướng đi đúng và cần tiếp tục” - PGS.TS Nguyễn Minh Châu nhấn mạnh.

Theo số liệu gần đây của các chuyên gia, thanh long Việt Nam đã xuất khẩu sang 30 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới, trong đó có những thị trường khó tính như Hoa Kỳ, Nhật Bản… Đây là hướng đi đáng mừng cho thanh long Việt Nam. Tuy nhiên, để tăng cường sức cạnh tranh của trái thanh long trên thị trường trong và ngoài nước, các chuyên gia cho rằng, trước hết cần nâng chất lượng trái theo hướng đẩy mạnh sản xuất theo tiêu chuẩn GAP.

N.VĂN