Kỷ niệm 21-6: Nhớ lại "Những việc cần làm ngay"

Ngày 9-6 vừa qua, Văn phòng Trung ương Đảng có công văn gửi một số cơ quan và địa phương ý kiến của đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng chỉ đạo kiểm tra, kết luận nội dung bài báo “Xe tư nhân gắn biển số xanh và “di sản” của Phó Chủ tịch Hậu Giang” đăng trên báo Thanh Niên số 155 ngày 3-6-2016. Công văn nêu rõ: Tổng Bí thư yêu cầu Ủy ban kiểm tra Trung ương chủ trì cùng với các cơ quan, địa phương liên quan nhanh chóng tiến hành, coi đây là “Việc cần làm ngay” và báo cáo kết quả với Ban Bí thư.

Ảnh minh họa: Như Lam

Tít bài báo nghe không có vẻ gì nghiêm trọng lắm, nhưng đến mức đồng chí Tổng Bí thư (kiêm Trưởng Ban Chỉ đạo về phòng, chống tham nhũng Trung ương) có ý kiến mà lại chỉ đạo đến 9 cơ quan, địa phương cùng phối hợp làm rõ thì chắc là không đơn giản. Có tờ báo đưa tin về việc này còn giật tít là “Phát súng lệnh”. Chúng hãy chờ kết luận của các cơ quan chức năng.

Bài này chỉ xin lấy mấy chữ cuối cùng trong ý kiến chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư để nhắc lại một chuyên mục báo chí nổi tiếng, nhân kỷ niệm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21-6.

Chuyên mục “Những việc cần làm ngay” có mặt trên báo Nhân Dân cách nay hơn 29 năm. Nhà báo Hữu Thọ (nguyên Tổng Biên tập, nguyên Trưởng Ban Tư tưởng Văn hóa Trung ương) kể lại:

Hôm đó đến phiên đồng chí trực Biên Biên tập. Vào khoảng 17 giờ 30 ngày 24-5-1987, anh gác cổng vào đưa phong thư nói là của một người đứng tuổi, đi ô tô Lada màu sữa. Phong bì không đóng dấu hỏa tốc nhưng là của Văn phòng Trung ương Đảng nên đồng chí mở ngay. Trong có bức thư ký tên Nguyễn Văn Linh và một bài báo viết tay có đầu đề “Những việc cần làm ngay” ký tên N.V.L. Trong bức thư nói rõ: “Gửi một bài báo, nếu Ban Biên tập thấy được thì đăng”.

Tuy vậy, đồng chí cũng ra hỏi thêm anh gác cổng. Anh mô tả: một người cao cao, xương xương, nói giọng miền Bắc. Kết hợp với chi tiết đi xe Lada là tiêu chuẩn của Thứ trưởng, Phó Trưởng Ban của Đảng mà trong Bộ Chính trị lúc đó là tiêu chuẩn xe Volga. Riêng đồng chí Nguyễn Văn Linh vẫn đi xe Lada. Đồng chí Hữu Thọ đã quyết định đăng bài báo.

Ngày 25-5-1987 là ngày mở đầu chuyên mục “Những việc cần làm ngay” của tác giả N.V.L. trên báo Nhân Dân. Lúc đó, Nghị quyết Trung ương Đảng lần thứ hai khóa VI ra đời được hơn một tháng, bước đầu triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội lần thứ VI của Đảng trong thời kỳ đổi mới, nhưng tình hình đang diễn ra không thuận lợi.

Bài báo yêu cầu “các cơ quan tuyên truyền (báo chí, đài phát thanh, đài truyền hình…) phải phản ánh và lên án, phải chỉ đích danh những cá nhân, những cơ quan, những tổ chức… làm các việc trái với chủ trương của Ngị quyết Trung ương hai…”, “các cơ quan pháp luật phải lôi các vụ việc làm sai trái lớn để nghiêm trị và kết quả thế nào phải đưa rõ lên các cơ quan ngôn luận để nhân dân biết”.

Trong bài thứ hai ngày 26-5 đồng chí đã dùng cụm từ “Im lặng đáng sợ” lên án bệnh vô cảm, vô trách nhiệm, phớt lờ ý kiến của nhân dân. Công cuộc chống tiêu cực được các ngành, các giới, nhất là báo chí triển khai mạnh mẽ. Mặc dù được số đông ủng hộ, hưởng ứng, nhân dân rất đồng tình, vẫn có một số người tỏ ý lo lắng, băn khoăn.

Trong bài báo ngày 10-7-1987, đồng chí trình bày thẳng thắn, nói có đồng chí “khuyên tôi nên thôi”, vì biết bao nhiêu việc cần làm, sao lại phải hăng hái chống tiêu cực như vậy? Nhưng tôi “vẫn viết tiếp vì thấy cần quá”. Cần đưa nhân tố mới lên lấn dần tiêu cực, nhưng đồng thời phải quyết liệt chống tiêu cực thì nhân tố mới mới thực sự có chỗ đứng, giống như có nhổ sạch cỏ dại, diệt sâu rầy thì lúa mới mọc lên vậy.

Đồng chí Nguyễn Văn Linh trong những năm giữ trọng trách người lãnh đạo cao nhất của Đảng ta bắt đầu triển khai thực hiện công cuộc đổi mới, đã đưa đến những thành tựu to lớn trên tất cả các mặt. Nhưng trong giới báo chí, và cả xã hội, thì luôn ghi nhớ chuyên mục “Những việc cần làm ngay” như một sự kiện lịch sử của báo chí, đánh dấu thời kỳ đổi mới của báo chí.

Từ những bài viết của đồng chí - nhà báo tiền bối N.V.L. -  chúng ta ta còn có thể rút ra nhiều tư tưởng, bài học bổ ích khác.Tính ra, đến bài báo cuối cùng đăng ngày 28-9-1990, thì chuyên mục “Những việc cần làm ngay” có mặt ở trang nhất báo Nhân Dân được 3 năm, 4 tháng, 3 ngày.

Báo Ấp Bắc, trong những ngày chuyển mình sôi động của cả nước và của giới báo chí, cũng phấn đấu tự đổi mới để góp phần tích cực phục vụ công cuộc đổi mới toàn diện do Đảng ta khởi xướng và lãnh đạo. Và chuyên mục “Những việc cần làm ngay” trên báo Đảng Trung ương là sự khích lệ, cổ vũ to lớn.

                                                                                                            TRẦN  QUÂN