Thực hiện đúng đắn, đầy đủ, nghiêm túc nguyên tắc tập trung dân chủ

Chủ tịch Hồ Chí Minh gọi tập trung dân chủ là nguyên tắc tổ chức của Đảng, là nguyên tắc cơ bản nhất để xây dựng Đảng Cộng sản thành một tổ chức chiến đấu chặt chẽ, vừa phát huy sức mạnh của mỗi cá nhân, vừa phát huy sức mạnh của tập thể phấn đấu cho mục tiêu, lý tưởng cách mạng đã đề ra.

Điều lệ Đảng ghi rõ: Đảng Cộng sản Việt Nam tổ chức theo nguyên tắc tập trung dân chủ; nội dung cơ bản của nguyên tắc tập trung dân chủ, tựu trung là cơ quan lãnh đạo các cấp của Đảng do bầu cử lập ra; thực hiện tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách; tổ chức đảng và đảng viên phải chấp hành nghị quyết của Đảng; thiểu số phục tùng đa số, cấp dưới phục tùng cấp trên, cá nhân phục tùng tổ chức… 

Nhiều ý kiến đóng góp trong buổi tọa đàm về thực hiện Quy chế Dân chủ tại Tòa soạn Báo Ấp Bắc. Ảnh: Vân Anh

Tập trung dân chủ là nguyên tắc tổ chức cơ bản của Đảng ta. Nguyên tắc này, một mặt, bảo đảm phát huy tính tích cực và sáng tạo của mọi tổ chức đảng và đảng viên; mặt khác, bảo đảm sự thống nhất ý chí và hành động của Đảng. Hai mặt tập trung và dân chủ thống nhất với nhau, tập trung phải trên cơ sở dân chủ, dân chủ đi đôi với tập trung. Dân chủ là điều kiện, tiền đề của tập trung, đồng thời tập trung là cơ sở bảo đảm cho dân chủ được thực hiện và phát huy. Dân chủ càng phát triển thì tập trung càng vững chắc, sức mạnh của Đảng càng được khẳng định. Chính vì vậy, vừa phải kiên quyết chống các biểu hiện vi phạm dân chủ, dân chủ hình thức, “vô chính phủ”, vừa chống tập trung quan liêu, độc đoán, chuyên quyền.

Đảng Cộng sản Việt Nam từ ngày thành lập đến nay luôn luôn tuân thủ và thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ trong tổ chức, hoạt động và sinh hoạt đảng. Chính điều đó đã tạo nên sức mạnh để Đảng ta giữ vững được bản lĩnh chính trị, bản chất cách mạng và khoa học, kiên định mục tiêu, lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, kiên định đường lối đổi mới, xứng đáng là lực lượng lãnh đạo Nhà nước và xã hội. Tuy nhiên, Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI về xây dựng Đảng đã thẳng thắn nhận định: “Các nguyên tắc tập trung dân chủ, tự phê bình và phê bình ở nhiều nơi bị buông lỏng trong thực hiện, vừa chưa được quy định cụ thể để làm cơ sở cho công tác kiểm tra, giám sát”.

Để phát huy sức mạnh to lớn của nguyên tắc tập trung dân chủ cần thực hiện đầy đủ, đúng đắn và nghiêm túc nguyên tắc này ở mọi cấp, ngành và địa phương; khắc phục tệ chuyên quyền, độc đoán và lạm quyền, đề cao kỷ luật, kỷ cương, chống dân chủ hình thức, “vô chính phủ”. Mọi đảng viên dù ở cấp nào, chức vụ gì cũng đều phải tự giác đặt mình trong sự quản lý của chi bộ. Thực hiện nghiêm chế độ tự phê bình và phê bình. Xây dựng quy chế thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ ở mọi cấp, ngành, đơn vị, địa phương, nhất là trong tình huống ý kiến của người đứng đầu thuộc về thiểu số thì phải tiến hành bỏ phiếu kín. Làm tốt công tác kiểm tra, giám sát việc chấp hành và xử lý nghiêm tổ chức, cá nhân vi phạm trong thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ. Thường xuyên chăm lo công tác giáo dục cán bộ, đảng viên nhận thức một cách đầy đủ từ bản chất, vai trò hết sức quan trọng, những nội dung chủ yếu đến quy chế thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ, từ đó ra sức thực hiện nghiêm túc.

NHƯ NGỌC