Y đức thể hiện qua cách ứng xử với người bệnh.

Sắp đến Ngày Thầy thuốc Việt Nam 27-2, xin có đôi điều cảm nhận: Y đức không đâu xa, chỉ cần để ý quan sát cách người thầy thuốc tiếp xúc với bệnh nhân và gia đình bệnh nhân thì có thể hiểu được ngay. Vì vậy Bộ Y tế vận động cán bộ, nhân viên y tế toàn ngành thực hiện đổi mới phong cách, thái độ phục vụ hướng tới sự hài lòng của người bệnh. Làm sao để người bệnh hài lòng luôn là vấn đề đặt ra cho tất cả thầy thuốc, nhất là những nhân viên y tế trực tiếp điều trị người bệnh. Nhân đây, xin kể vài câu chuyện đã xảy ra tại bệnh viện tuyến tỉnh.

Điều dưỡng Quách Thị Kim Nhung, Khoa Hồi sức chống độc nhi - Bệnh viện Đa khoa trung tâm tỉnh đang tham vấn chăm sóc trẻ bệnh sốt xuất huyết cho người nhà bệnh nhân.

TÔI MÀ BIẾT NÓ LÀM SAO THÌ MẮC MỚ GÌ ĐƯA NÓ ĐẾN ĐÂY

Một đứa trẻ được cha đưa vào Phòng Cấp cứu nhi. Bác sĩ hỏi: “Cháu bị làm sao vậy anh?”. Cha của cháu bực mình la lớn: “Tôi biết nó bị làm sao thì mắc mớ gì đưa nó đến đây. Bác sĩ phải tự khám và cho tôi biết cháu bị bệnh gì chứ!”. Bác sĩ cảm thấy bất ngờ khi cha của cháu phản ứng khó chịu như vậy, nhưng ông bình tĩnh nói: “Tôi là bác sĩ trực ở đây. Câu hỏi của tôi chưa rõ ràng làm anh hiểu không hết ý của tôi, cho tôi xin lỗi. Bây giờ tôi xin hỏi lại: Anh thấy cháu có dấu hiệu gì lạ, đã mấy ngày rồi, có cho cháu uống thuốc gì chưa?…”.

Sau khi lắng nghe và hỏi kỹ bệnh sử của cháu từ lúc khởi bệnh cho đến khi đưa vào bệnh viện, bác sĩ nhẹ nhàng khám bệnh cho cháu rồi nói: “Cháu bị viêm họng nên sốt và ói nhiều. Hiện tại, tình trạng của cháu không cần phải nằm viện, nên tôi cho cháu toa thuốc uống trong hai ngày. Nếu cháu vẫn sốt cao, không cầm được ói thì chiều nay anh đưa cháu trở vào bệnh viện, chúng tôi sẽ khám lại. Anh nhớ lau mát cho cháu và cho cháu uống nước từ từ bằng muỗng, cháu sẽ bớt ói chỉ trong vài giờ!...”.

Trong tình huống trên, bác sĩ trực đã bình tĩnh giải thích cho gia đình bệnh nhân hiểu rõ câu hỏi của mình, sẵn sàng xin lỗi gia đình người bệnh khi để người nhà hiểu lầm và khuyến khích người nhà hợp tác với thầy thuốc trong việc chăm sóc cho bé.

Phàm thầy thuốc cũng là con người, nên thật khó khăn để tôn trọng người đang lớn tiếng với mình, nhưng người thầy thuốc có y đức luôn luôn thấu hiểu và tôn trọng người bệnh trong bất cứ hoàn cảnh nào, bởi vì người thầy thuốc hiểu rằng bệnh nhân và gia đình bệnh nhân đang bị bệnh tật chi phối nên có những phản ứng rất khác nhau như lo lắng, sợ hãi, nghi ngờ… Vì vậy họ rất cần sự chia sẻ, cảm thông từ người thầy thuốc.

CÁI PHONG BÌ

Một bệnh nhân lớn tuổi vào bệnh viện. Bà rất sợ đau khi tiêm thuốc nên đã đưa cái phong bì cho điều dưỡng với mong muốn sẽ được quan tâm và tiêm bớt đau. Người bệnh đưa tay đút cái phong bì vào túi áo blouse của cô điều dưỡng. Cô điều dưỡng bận rút thuốc nên không kịp ngăn lại. Do đó cô nói: “Cám ơn bác đã quan tâm tới tụi con. Đây là trách nhiệm của tụi con. Con thực hiện đúng theo kỹ thuật chuyên môn khi tiêm thuốc, không đau lắm, bác đừng lo!”.

Sau khi tiêm thuốc xong cho bệnh nhân, cô điều dưỡng lấy cái phong bì trong túi ra đặt vào tay bệnh nhân: “Bác giữ tiền này lại để xài cho những việc rất cần khi nằm viện. Tụi con làm ở đây có lương rồi. Những người bệnh vào đây không những khổ vì bệnh tật mà còn khổ về kinh tế nữa. Tụi con không muốn cho gia đình bệnh nhân khổ thêm!”. Bệnh nhân cầm lại cái phong bì, tay run run nói: “Cô thật tử tế. Tôi cảm ơn cô nhiều lắm!”.

Qua câu chuyện trên đây, chúng ta thấy cô điều dưỡng đã làm tốt nhiệm vụ của mình: Cảm ơn bệnh nhân, trả lại phong bì một cách lịch sự và giải thích cho bệnh nhân đây là trách nhiệm của điều dưỡng, làm tốt kỹ thuật tiêm truyền. Để tránh trường hợp người bệnh đưa phong bì cho thầy thuốc, nhân viên y tế phải giải thích rõ nội quy khoa, phòng, trong đó có quy định bệnh nhân và người nhà bệnh nhân không được đưa phong bì, quà cáp cho nhân viên y tế. Khi bệnh nhân vào điều trị thường rất lo lắng về tình trạng bệnh tật, sợ đau hay sợ các nhân viên y tế không quan tâm, vì vậy cán bộ, nhân viên y tế phải tỏ thái độ quan tâm, niềm nở, hỏi han bệnh nhân tận tình để bệnh nhân yên tâm điều trị.

Trong tác phẩm “Y tông tâm lĩnh” của Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác - một danh y Việt Nam đã viết: “Người có bịnh cần đến, mời là mình phải đi, không ngại nắng mưa, đêm khuya. Đến là chữa, không phân biệt sang hèn. Làm nghề y không phải để kiếm chác phú quí giàu sang mà để thực hành y đạo”.

BS. NGUYỄN THÀNH ÚC