Bị gà mổ có nên chích ngừa uốn ván?
Chiều 31-10, cháu Nguyễn Đăng K., 20 tháng tuổi, nhà ở xã Bình Ninh, huyện Chợ Gạo, đang chơi ngoài sân với bầy gà con, rải gạo cho gà con ăn, rồi bắt một con gà con lên chơi, bị gà mẹ đá và mổ, làm cháu chảy máu trán. Thấy vậy, mẹ cháu dán miếng băng keo chỗ cháu bị gà mổ làm rách da, rồi đưa cháu vào bệnh viện. Sau khi khám, cháu được bác sĩ rửa sạch vết thương bằng dung dịch sát trùng, chích thuốc cầm máu 1 mũi và cho kháng sinh phòng ngừa nhiễm trùng.
Bác sĩ hỏi mẹ cháu có chích ngừa uốn ván cho cháu đầy đủ? Mẹ cháu cho biết, cháu chích không thiếu mũi nào từ nhỏ, mũi gần đây nhất là lúc 4 tháng tuổi. Bác sĩ giải thích cho mẹ cháu biết: Vết thương do gà mổ có nguy cơ bị nhiễm vi trùng uốn ván và đã khuyên mẹ cháu đưa cháu chích nhắc lại mũi tiêm ngừa uốn ván tại Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh.
Về chuyên môn, uốn ván là bệnh do trực khuẩn uốn ván Clostridium tetani gây ra. Trực khuẩn này phát triển tại vết thương dính nhiều bụi, bùn đất, phân gia súc... trong điều kiện yếm khí, sau đó giải phóng ngoại độc tố vào dòng máu và tấn công vào các bản vận động thần kinh-cơ làm cho bệnh nhân bị co cứng cơ và trên nền cứng đó xuất hiện các cơn co giật. Thời kỳ ủ bệnh khoảng 4 - 21 ngày, thường trong vòng 7 - 10 ngày. Bệnh nhân dễ bị tử vong do suy hô hấp, rối loạn thần kinh thực vật và ngừng tim. Ngừa uốn ván hiệu quả bằng việc chích ngừa. Thông thường, trẻ sơ sinh 2 tháng tuổi phải được tiêm văcxin DPT (bạch hầu, ho gà, uốn ván), 1 mũi vào lúc 2 tháng tuổi, 1 mũi vào 4 tháng tuổi và 1 mũi vào 6 tháng tuổi; sau đó tiêm lúc 15 - 18 tháng tuổi và 4 - 6 tuổi. Nếu vì quên mà bà con bỏ tiêm ngừa uốn ván thì phải đưa trẻ ra trạm y tế để xin lịch tiêm lại, sau đó mỗi 10 năm tiêm lại 1 lần.
Đối với những vết thương có nguy cơ nhiễm vi trùng uốn ván, như khi bị trầy sướt hay bầm dập ngoài da; vết thương do dụng cụ lao động và những vật gỉ sét, bụi bẩn, ô nhiễm phân gia súc, gia cầm gây ra; vết thương nhiễm trùng, vết thương hở, vết thương bị băng kín lâu ngày thiếu ôxy; vết thương gây ra bởi heo, gà, trâu, bò... tấn công người... thì phải xử lý ngay vết thương bằng cách rửa sạch và lấy hết dị vật trong vết thương (như bùn, đất, cát, mảnh sành, đinh, gai...), rửa vết thương bằng xà phòng nhiều lần, sát khuẩn bằng dung dịch như cồn 70 độ, ôxy già...; sau đó đưa người bị vết thương đến cơ sở y tế để được hướng dẫn tiêm ngừa uốn ván.
BS. NGUYỄN THÀNH ÚC