Vì sao phải nghỉ ngơi khi viêm tinh hoàn do quai bị?

Em Triệu Minh H., 12 tuổi, nhà ở xã Long Tiên, huyện Cai Lậy, tỉnh Tiền Giang được gia đình đưa vào bệnh viện vì bị sưng vùng bìu rất to.

Em H. cho biết, em bị bệnh quai bị cách nay một tuần, vừa hết sưng mặt thì bị đau tức vùng bìu, sau đó sưng lên gấp 3 - 4 lần bình thường.

Bác sĩ khám thấy bìu bên phải của em bị sưng, nóng, đỏ, đau, sờ săn chắc, không có mủ. Bác sĩ thấy H. lo lắng, nhất là mẹ bé và hỏi bác sĩ không biết sau này bé có con không?

Bác sĩ trấn an gia đình bé H.: Bé bị viêm tinh hoàn chỉ có một bên, lại vào bệnh viện theo dõi, điều trị sớm như vậy sẽ khỏi sau một tuần và rất hiếm bị vô sinh sau này.

Điều quan trọng là cháu phải nghỉ ngơi trên giường, hạn chế đi lại sẽ giúp bệnh ít biến chứng nặng và nhanh khỏi.

Về chuyên môn, khi người bệnh hoạt động nhiều, cơ thể tiêu hao nhiều năng lượng khiến cho sức đề kháng của cơ thể giảm, lúc đó thì vi rút dễ dàng từ nơi xuất phát gần như tuyến nước bọt sẽ lan ra xa đến cơ quan đích khác như tinh hoàn, tụy tạng.

Khi vi rút quai bị đến tinh hoàn sẽ tấn công vào tế bào sinh tinh trong ống sinh tinh, khiến cho ống sinh tinh bị phù nề, hư hủy và cuối cùng xơ hóa.

Mỗi tinh hoàn chỉ có từ 400 - 600 ống sinh tinh làm vốn cho cả đời người đàn ông, hằng ngày sản xuất từ 50 - 150 triệu tinh trùng.

Nếu tất cả ống sinh tinh đều xơ hóa thì người bệnh chắc chắn là bị vô sinh, thường tỷ lệ này rất hiếm, chỉ khoảng 5/1.000 ca viêm tinh hoàn mà thôi. Ngoài ra, khi tinh hoàn bị sưng sẽ rất dễ bị chấn thương khi va chạm nhẹ như đi lại nhiều, ngồi ép trên yên xe…

Nguy hiểm nhất là tổn thương hàng rào máu - tinh hoàn, hàng rào này ngăn cách không để máu tiếp xúc trực tiếp với tinh trùng.

Khi hàng rào này bị vỡ, tinh trùng tiếp xúc trực tiếp với máu có thể kích hoạt hệ thống kháng thể để tạo ra kháng thể chống tinh trùng trong máu. Như vậy, bao nhiêu tinh trùng sản xuất ra đều bị cơ thể tự tiêu diệt, là một trong những nguyên nhân gây vô sinh ở đàn ông.

Để hạn chế biến chứng viêm tinh hoàn và không làm tình trạng biến chứng thêm trầm trọng, bà con cần chú ý cho người bệnh được nằm nghỉ tại giường hoàn toàn khi còn sưng đau, mặc quần lót để treo tinh hoàn, giảm chấn thương do rung lắc lúc di chuyển; giảm đau bằng cách uống thuốc theo sự hướng dẫn của thầy thuốc.

                                                          BS NGUYỄN THÀNH ÚC