Ung thư cổ tử cung và cách phòng tránh
Ung thư cổ tử cung (CTC) là một trong những căn bệnh phổ biến và gây tử vong hàng đầu ở phụ nữ. Nguyên nhân của căn bệnh này thường do quá trình viêm nhiễm phụ khoa kéo dài (khoảng 20 năm) từ các loại vi rút nhóm papilloma hay còn gọi là HPV (Human Papilloma Virus).
NGUY CƠ MẮC BỆNH
Vi rút HPV tập trung nhiều nhất vào những năm đầu sau khi quan hệ tình dục lần đầu tiên. Thông thường vi rút này sẽ bị đánh bật ra khỏi cơ thể trong vòng 12 đến 24 tháng. Nhưng có một bộ phận phụ nữ không thể loại bỏ được vi rút này và đây là nhóm người có nguy cơ mắc bệnh ung thư CTC sau này.
Vi rút HPV lây qua đường tình dục. Không giống như những bệnh lây truyền qua con đường này, bao cao su cũng không thể bảo vệ nam giới hoàn toàn, bởi chỉ cần có sự tiếp xúc da với da là đủ để nhiễm vi rút HPV. Loại vi rút này có thể lây từ nữ sang nam và ngược lại.
Những người mang trong mình vi rút HPV đều có thể phải gánh chịu những hậu quả nghiêm trọng đối với sức khỏe trong thời gian ngắn hay lâu dài.
GS.BS Nguyễn Chấn Hùng (bìa phải) thăm hỏi bệnh nhân ung thư điều trị tại Bệnh viện Đa khoa Trung tâm tỉnh. |
Trong thời gian ngắn, vi rút HPV có thể gây ra những vết loét - yếu tố gây ra bệnh ung thư CTC sau này. Những vết thương này có thể được điều trị rất đơn giản bằng cách cắt một phần CTC.
Tuy phương pháp này điều trị đơn giản nhưng nó có thể gây ra những biến chứng đối với phụ nữ sau này, nhất là khi mang thai có thể bị sẩy thai hoặc sinh non. Sau khi cắt bỏ một phần CTC, vi rút HPV vẫn có thể quay trở lại và gây ra bệnh ung thư CTC sau nhiều năm.
Những dấu hiệu sớm cho thấy cơ thể mắc ung thư CTC hầu như không có, đặc biệt là giai đoạn đầu (trước khi xuất hiện những khối u). Đôi khi chỉ là những cơn đau xuất hiện khi quan hệ tình dục hoặc ngay cả lúc không quan hệ.
Khi đã nhìn thấy các khối u thì lúc này sức khỏe của người bệnh đã bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Nếu khối u lớn, sẽ gây chèn ép những vùng xung quanh và gây ra hiện tượng tiểu buốt hoặc đi tiểu khó khăn, táo bón…
Ung thư có thể phòng ngừa là điều mà GS.BS Nguyễn Chấn Hùng, Chủ tịch Hội ung thư Việt Nam khẳng định tại buổi tập huấn Chuyên đề “Hiểu biết về ung thư hiện nay”. Theo GS.BS Nguyễn Chấn Hùng, hiện tại có hơn 100 loại ung thư đã được biết đến, trong đó có các loại ung thư phổ biến gồm: Ung thư vú, ung thư CTC, ung thư vòm họng, ung thư đại trực tràng, ung thư xương, ung thư máu… Với tiến bộ của y học, nhiều loại ung thư có thể phát hiện từ rất sớm qua tầm soát định kỳ và điều trị khỏi hoàn toàn. Một số loại ung thư có vắc xin phòng ngừa. Đặc biệt là con người có thể chủ động phòng ngừa ung thư bằng cách tránh những tác nhân gây hại cho sức khỏe, nhất là khói thuốc lá; điều trị dứt điểm những bệnh viêm nhiễm có khả năng dẫn đến ung thư và tiêm ngừa vắc xin; tầm soát ung thư định kỳ để phát hiện bệnh sớm và kết hợp với nếp sống lành mạnh. |
CÁCH PHÒNG NGỪA
Tuy là căn bệnh nguy hiểm nhưng ung thư CTC là căn bệnh hoàn toàn có thể phòng ngừa và cũng có thể điều trị dứt điểm khi phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm.
Biện pháp phòng ngừa trước tiên được khuyến cáo là sống chung thủy một vợ, một chồng. Trên thực tế, nếu một người phụ nữ có nhiều bạn tình, thì khả năng lây nhiễm vi rút HPV càng cao.
Bên cạnh đó, quan hệ tình dục sớm cũng là một trong những yếu tố làm tăng nguy cơ lây nhiễm vi rút HPV.
Do khả năng tự bảo vệ của cơ thể các em gái trong giai đoạn dậy thì trước sự tấn công của vi rut gây bệnh là rất kém. Các bệnh lây truyền qua đường tình dục ở độ tuổi này cũng phát triển nhanh hơn, do các màng nhầy đang ở giai đoạn vô cùng nhạy cảm.
Ung thư CTC là bệnh có thể ngừa bằng vắc xin. Tiêm vắc xin trước lần quan hệ đầu tiên sẽ phòng bệnh cho phụ nữ tới 70% nguy cơ mắc bệnh ung thư CTC.
Tuy nhiên, ngay cả khi đã tiêm vắc xin thì phụ nữ cũng cần phải khám phụ khoa định kỳ ở bác sĩ chuyên khoa để kịp thời phát hiện các dấu hiệu sớm của bệnh thông qua thăm khám và tầm soát bằng phương pháp phết tế bào CTC.
Phát hiện ra bệnh sớm cũng là một trong những điều kiện quan trọng trong việc giúp điều trị bệnh nhanh và hiệu quả. Sống lành mạnh ngay khi còn trẻ là cách tốt nhất để phòng ngừa bệnh ung thư CTC.
Ngoài ra, ngay cả khi phụ nữ không bị nhiễm vi rút HPV mà hút thuốc lá cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư CTC. Trên thực tế, các chất trong thuốc lá sẽ ngấm vào máu và sẽ được bài xuất qua CTC, tạo môi trường thuận lợi cho bệnh tật phát triển.
Càng hút nhiều thuốc lá, người sử dụng càng gặp nhiều nguy cơ mắc bệnh. Những phụ nữ đã hút thuốc lá hoặc đang hút thuốc lá có nguy cơ mắc bệnh ung thư CTC cao gấp 2 - 3 lần so với những phụ nữ chưa bao giờ hút thuốc lá.
THỦY HÀ