Nhận biết về nghiện thuốc lá

Theo kết quả điều tra toàn cầu về sử dụng thuốc lá ở người trưởng thành tại Việt Nam năm 2010, tỷ lệ hút thuốc lá ở nam giới là 47,4%, nữ là 1,4%. Các chuyên gia phân tích về nghiện thuốc lá và hành vi hút thuốc lá:

Nghiện thuốc lá được hiểu một cách đơn giản là việc mất hoàn toàn tự do nói không với thuốc lá. Người nghiện thuốc lá không thể “quên” hút thuốc lá, ngược lại bị bắt buộc phải hút nếu không sẽ bị cảm giác “đói” thuốc. Thuốc lá buộc người nghiện phải hút liên tục nhiều tháng, nhiều năm, tiếp tục hút thuốc lá ngay khi đã mắc các bệnh do thuốc lá gây ra như thở oxy do suy hô hấp, cắt cụt chân vì tắc mạch chi dưới. Nghiện thuốc lá xuất hiện là hậu quả của các hiệu ứng tâm thần kinh do chất gây nghiện nicotine gây ra. Nghiện thuốc lá thường là kết hợp của nghiện tâm lý và hành vi với nghiện thực thể - dược lý. 

Hãy từ bỏ thuốc lá để bảo vệ sức khỏe.

Nghiện tâm lý là khi người nghiện hút thuốc lá để tìm kiếm các hiệu ứng tâm thần kinh khi hút thuốc lá, ví dụ như sảng khoái, hưng phấn, tăng khả năng tập trung chú ý. Đặc điểm nghiện thuốc lá tâm lý trên mỗi người là khác nhau, bởi nghiện tâm lý tùy thuộc vào hoàn cảnh, không gian, thời gian, và nhu cầu hiệu ứng tâm thần kinh tương ứng với hoàn cảnh cụ thể ấy.

Nghiện hành vi là khi người nghiện hút thuốc lá như là một phản xạ có điều kiện đã phát sinh trong một hoàn cảnh cụ thể. Họ hút theo phản xạ chứ không phải là do nhu cầu cơ thể thực sự thiếu nicotine. Theo đó, hành vi hút thuốc lá xuất hiện trong các tình huống cụ thể, lặp đi lặp lại, theo đúng thứ tự trong thời gian dài. Ví dụ, sau khi ăn cơm xong thì hút, khi uống cà phê vào buổi sáng lại hút, gặp bạn bè cũng hút...

Một người hút thuốc lá được gọi là nghiện thực thể - dược lý khi việc hút thuốc lá trở thành một nhu cầu cần thiết, không thể thiếu, không thể cưỡng lại được trong cuộc sống. Cơ thể họ cần nicotine để có thể hoạt động bình thường, vì khi thiếu nicotine sẽ xuất hiện các triệu chứng của hội chứng cai thuốc lá như là thèm hút thuốc lá mãnh liệt; cảm giác kích thích, bứt rứt, căng thẳng, không tập trung, buồn bã, lo lắng, thèm ăn, rối loạn giấc ngủ. Và các triệu chứng này sẽ biến mất ngay khi họ hút thuốc lá trở lại.

MAI HÀ