Hậu Covid-19 ở trẻ em hiếm gặp
(ABO) Bé Trần Hoàng N.,14 tuổi, nhà ở xã Bình Đức, huyện Châu Thành, tỉnh Tiền Giang bị mắc Covid-19, đã khỏi bệnh hơn một tháng. Hôm nay, em được đi học trực tiếp. Trong giờ thể dục em học môn nhảy xa. Sau khi nhảy cùng các bạn được hai lần, em cảm thấy khó thở tức ngực nên được các chị phụ trách y tế nhà trường đưa vào bệnh viện khám.
Bác sĩ khám kiểm tra, chụp hình phổi thấy bình thường. Bác sĩ nói cháu bị mệt mỏi do hậu Covid-19, không nên vận động gắng sức quá. Bác sĩ cho cháu uống thuốc 3 ngày, có gì lạ thì trở lại tái khám. Chị y sĩ nhà trường hỏi bác sĩ có phải trẻ em dễ bị mắc hội chứng hậu Covid-19 và cũng nguy hiểm nữa, phải không bác sĩ? Bác sĩ trấn an: “Hiện nay ở nước ta, trẻ em chủ yếu mắc chủng Omicron, chủng này gây bệnh nhẹ, rất hiếm khi chuyển nặng, nhất là các bé đã chích ngừa. Rất hiếm gặp biến chứng hậu Covid-19”.
Về chuyên môn, ở người lớn, có từ 5% -10% bệnh nhân nhẹ không nhập viện và gần 80% bệnh nhân Covid-19 nặng, có nhập viện đã bị biến chứng hậu Covid-19.
Tuy nhiên, khi nói đến hậu Covid-19 ở trẻ em, các nghiên cứu cho thấy nó rất hiếm gặp. Theo một nghiên cứu được công bố trên tạp chí The Lancet Child and Adolescent Health, trẻ em mất không quá 6 ngày để hồi phục khi mắc Covid-19. Chỉ có 4,4% trẻ em mắc hậu Covid-19 sau 4 tuần. Tỷ lệ này thấp hơn người lớn rất nhiều.
Phát hiện mới nhất tại Viện Nghiên cứu trẻ em Murdoch của Melbourne (MCRI), người ta thấy rằng hội chứng hậu Covid-19 ở trẻ em ít phổ biến hơn nhiều so với giả định trước đây. Nghiên cứu đã xem xét và đánh giá 14 nghiên cứu quốc tế liên quan đến 19.426 trẻ em và thanh thiếu niên có các triệu chứng hậu Covid-19, kết quả chỉ có dưới 5 bé trong 100 bé mắc Covid-19. Hầu hết hậu Covid-19 trẻ em thường bị giới truyền thông phóng đại rủi ro cao hơn thực tế nhiều lần.
Các triệu chứng cần chú ý:
Trẻ em bị hậu Covid-19 có các triệu chứng nhẹ như sốt, đau đầu, mệt mỏi, rối loạn giấc ngủ, thiếu tập trung và đau bụng, tiêu chảy. Rất hiếm gặp triệu chứng nghiêm trọng như Hội chứng viêm đa hệ thống (MIS), hội chứng này gây tổn thương nhiều bộ phận của cơ thể như tim, phổi, thận, não, da.
Phản ứng viêm là nguyên nhân gây ra các triệu chứng hậu Covid-19 ở trẻ em.
Các nhà khoa học nhận thấy khi cơ thể tiếp xúc liên tục với vi rút, sẽ kích thích hệ thống miễn dịch ở một số trẻ mắc hậu Covid-19, gây ra tình trạng viêm dai dẳng hoặc ngắt quãng. Mặc dù khi đó vi rút còn sót lại đã bị bất hoạt, có thể là xác vi rút, nhưng nó còn chứa protein kháng nguyên, vẫn tạo ra phản ứng viêm kéo dài. Ở trẻ bị Covid-19, vi rút có xu hướng tập trung ở đường ruột và đường hô hấp trên nhiều hơn ở phổi, làm cho các triệu chứng dễ xảy ra ở đường tiêu hóa như đau bụng, tiêu chảy, mắc ói và đường hô hấp trên như sổ mũi, đau đầu.
Điều trị cho trẻ bị hậu Covid-19 như thế nào?
Không có một phương pháp chung nào để điều trị hậu Covid-19 ở trẻ em. Thông thường, sau khi được bác sĩ khám tổng quát, tùy theo triệu chứng hậu Covid-19 xảy ra ở cơ quan nào sẽ được điều trị ở chuyên khoa đó, như tiêu chảy sẽ khám tiêu hóa, tim đập nhanh khám tim mạch, sương mù não sẽ khám thần kinh… Điều trị có hiệu quả nhất khi nó giải quyết từng triệu chứng riêng lẻ.
Ngoài việc khám bệnh, người dân cần cho trẻ ăn uống dinh dưỡng, nghỉ ngơi hợp lý, chích ngừa đầy đủ các bệnh thông thường, hướng dẫn trẻ tập thể dục tại nhà ít nhất 30 phút mỗi ngày, khuyến khích trẻ chơi một môn thể thao vừa sức như cầu lông, đạp xe đạp, bơi lội… để giúp trẻ hồi phục sức khỏe nhanh chóng về tinh thần lẫn thể chất.
BS NGUYỄN THÀNH ÚC