Bệnh đậu mùa khỉ nguy hiểm như thế nào và làm sao nhận biết?

(ABO) Mấy tuần qua, khi đậu mùa khỉ âm thầm lây lan ra nhiều quốc gia trên thế giới, một số bạn đọc thắc mắc không biết bệnh đậu mùa khỉ nguy hiểm thế nào? Làm sao nhận biết? Chúng tôi xin được chia sẻ như sau:

Đậu mùa khỉ (Monkeypox) thuộc họ poxvirus, bà con với bệnh đậu mùa. Căn bệnh này được đặt tên sau khi các nhà khoa học phát hiện ra nó trong số những con khỉ trong phòng thí nghiệm vào năm 1958. Trường hợp bệnh đậu mùa khỉ đầu tiên ở người được chẩn đoán vào năm 1970. Kể từ đó, hầu hết các trường hợp nhiễm bệnh tập trung ở Cộng hòa Dân chủ Congo và Nigeria. Congo báo cáo hàng ngàn trường hợp mỗi năm và Nigeria đã báo cáo hơn 200 trường hợp được xác nhận và hơn 500 trường hợp nghi ngờ kể từ năm 2017.

Loại bệnh đậu mùa khỉ được xác định trong các trường hợp gần đây, được gọi là nhánh Tây Phi, có xu hướng tạo ra bệnh nhẹ hơn so với nhánh chung khác như nhánh lưu vực Congo.

Sự nguy hiểm nhất của đậu mùa khỉ là có thể gây tử vong. Khoảng 1% những người bệnh ở nhánh Tây Phi đã chết, ít hơn so với 10% những người mắc phải nhánh lưu vực Congo, theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO). Những người bệnh thuộc nhánh Tây Phi thường hồi phục khá tốt và trở lại cuộc sống bình thường của họ khi khỏi bệnh. Các triệu chứng của bệnh đậu mùa khỉ là gì?

Các triệu chứng bệnh đậu khỉ có thể phát triển từ 5 đến 21 ngày sau khi bị nhiễm bệnh. Hầu hết mọi người hồi phục sau hai đến bốn tuần.

Bệnh thường bắt đầu với các triệu chứng giống như cúm như sốt, đau đầu, đau cơ và kiệt sức, có thể kéo dài một hoặc hai ngày. Một số bệnh nhân cũng có thể bị đau, sưng hạch bạch huyết. Phát ban thường theo sau một đến ba ngày sau khi sốt, tiến triển từ các khu vực màu đỏ đến những vết sưng nhỏ trên da. Sau đó, chúng có thể biến thành mụn nước có thể chứa đầy chất lỏng màu trắng.

Phát ban đôi khi trông tương tự như thủy đậu, giang mai hoặc herpes. Nó thường lây lan từ mặt đến chân tay, bàn tay, bàn chân và sau đó đến phần còn lại của cơ thể. Có nhiều trường hợp phát ban bắt đầu ở vùng sinh dục - điều này không mới - nhưng bây giờ nó thường xuyên xuất hiện hơn.

Mọi người có thể bị bệnh đậu mùa khỉ từ động vật, thông qua vết cắn hoặc vết trầy xước hoặc chuẩn bị thịt hoặc ăn động vật hoang dã không nấu chín kỹ.

Lây nhiễm thường thông qua tiếp xúc gần gũi với chất lỏng cơ thể, giọt hô hấp, các tổn thương hình thành trong quá trình nhiễm trùng hoặc các bề mặt bị ô nhiễm như quần áo hoặc khăn trải giường.

Các quan chức WHO cho biết, vào tháng trước có đợt bùng phát gần đây có khả năng lây lan qua tiếp xúc với phát ban và tổn thương trong hoạt động tình dục. "Nhiều bệnh có thể lây lan qua quan hệ tình dục. Bạn có thể bị ho hoặc cảm lạnh thông qua quan hệ tình dục, nhưng điều đó không có nghĩa đó là một căn bệnh lây truyền qua đường tình dục", Andy Seale, cố vấn của Chương trình HIV, Viêm gan và STIs của WHO cho biết.

WHO khuyến cáo rằng những người bị nhiễm trùng được chẩn đoán nên được cách ly cho đến khi tổn thương của họ đã bong ra, vảy đã rơi ra và một lớp da tươi đã hình thành bên dưới.

BS NGUYỄN THÀNH ÚC