Sử dụng máy phát điện thế nào để tránh ngạt khí độc?
Ngày 24-7, tại tỉnh Bình Dương có 6 người trong một gia đình tử vong. Tại hiện trường trong căn nhà của các nạn nhân, lực lượng chức năng phát hiện một máy phát điện ở căn phòng phía sau, đang được nối dây với hệ thống điện. Đêm hôm trước ở khu vực này cúp điện, có khả năng gia đình này đã sử dụng máy phát điện để ngay trong nhà.
Làm sao vừa sử dụng máy phát điện vừa tránh ngạt khí độc?
Máy phát điện dự phòng di động tạo ra khí độc carbon monoxide (CO). CO là một chất khí không màu, không mùi, có thể giết người mà không cần cảnh báo trước. Vì khi hít phải một loại khí vô hình như CO, nạn nhân hoàn toàn không có cảm giác gì lạ. Chỉ khi nồng độ CO tăng lên trong máu, thì lúc đó mới xuất hiện triệu chứng. Nhức đầu và buồn nôn có thể bắt đầu xuất hiện khi nồng độ CO từ 10% đến 20% trong máu.
Nồng độ CO > 20% thường gây cảm giác hơi chóng mặt, mệt mỏi thông thường, khó tập trung và giảm khả năng đánh giá. Nồng độ > 30% thường gây khó thở khi gắng sức, đau ngực (ở bệnh nhân có bệnh lý mạch vành) và lú lẫn. Nồng độ cao hơn 60% có thể gây ngất xỉu, co giật, tụt huyết áp, hôn mê, suy hô hấp và tử vong.
Lý do khí CO gây chết người là do khí CO là "kẻ cướp" mất phương tiện vận chuyển Oxy trong máu của con người
Người ta ví thành phần huyết sắc tố chứa trong hồng cầu như là chiếc xe vận tải chuyên dùng để chở dưỡng khí Oxy từ phổi tới cung cấp cho mô tế bào của cơ thể, rồi chở khí thán khí CO2 thải ra từ tế bào đến phổi để tống xuất ra ngoài. Nếu trong không khí có nhiều khí CO, thì khí CO sẽ vào mũi rồi vô phổi, khuếch tán nhanh qua phế nang, qua màng mao mạch phổi vào máu và liên kết với huyết sắc tố, có ái lực lớn gấp 240 lần so với ái lực Oxy, liên kết này bền vững hơn Oxy rất nhiều dẫn tới chất huyết sắc tố không thể gắn với Oxy được nữa.
Hậu quả là tất cả mô và tế bào cơ thể không được cung cấp Oxy, trong khi các bộ phận của cơ thể chúng ta đều rất cần Oxy. Đối với não, nếu không được nạp Oxy từ 4 tới 5 phút sẽ bắt đầu bị tổn thương, sau 9 tới 10 phút bị tổn thương hoàn toàn và không thể hồi phục được, người bệnh sẽ nhanh chóng tổn thương các cơ quan và tử vong nếu không được cấp cứu kịp thời.
Dùng máy phát điện thế nào để an toàn?
Không bao giờ sử dụng máy phát điện trong nhà, kể cả để ở xa phòng ngủ như nhà bếp, nhà vệ sinh, nhà kho, nhà xe… ngay cả khi cửa ra vào và cửa sổ đang mở cũng không an toàn.
Chỉ sử dụng máy phát điện bên ngoài, cách xa nhà, cách xa cửa ra vào và cửa sổ từ 6 m trở lên.
Ngoài máy phát điện, các chất khác cũng có khả năng sản sinh ra khí độc như than củi, bếp lò, cháy rừng, đốt rác… mọi người phải hết sức cảnh giác để tránh những tai nạn thương tâm.
BS NGUYỄN THÀNH ÚC