Hành động để ngăn chặn bệnh cúm heo lây nhiễm sang người

(ABO) Các báo cáo gần đây về sự gia tăng các đợt bùng phát cúm heo ở Hoa Kỳ cho thấy, nguy cơ phơi nhiễm và nhiễm các loại vi rút này có thể cao hơn bình thường trong mùa hội chợ, có thể kéo dài đến mùa thu. Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh (CDC) Hoa Kỳ khuyến cáo mọi người nên đề phòng bệnh cúm heo để hạn chế sự lây nhiễm sang người.

Cúm heo là bệnh đường hô hấp của heo do vi rút cúm tuýp A gây ra, thường xuyên bùng phát thành dịch cúm ở heo. Vi rút cúm thường lưu hành ở heo giống như vi rút cúm ở người, có nhiều phân nhóm và chủng vi rút cúm heo khác nhau. Các loại vi rút cúm heo chính lưu hành ở Hoa Kỳ trong những năm gần đây là vi rút cúm H1N1, H3N2, và H1N2.

Ngày 5-8-2022, CDC Hoa Kỳ đã báo cáo trường hợp nhiễm vi rút cúm ở heo đầu tiên ở người trong năm 2022. Người này đã tiếp xúc trực tiếp với heo tại một hội chợ nông nghiệp, nơi heo có kết quả xét nghiệm dương tính với cúm A.

Các báo cáo gần đây về sự gia tăng các đợt bùng phát cúm heo ở heo tại Hoa Kỳ cho thấy, nguy cơ phơi nhiễm và nhiễm các loại vi rút này có thể cao hơn bình thường trong mùa hội chợ này, có thể kéo dài đến mùa thu. CDC Hoa Kỳ khuyến cáo mọi người nên đề phòng bệnh cúm heo, kể cả trong môi trường hội chợ.

Cách lây nhiễm của vi rút cúm heo

Vi rút cúm có thể lây từ heo sang người và từ người sang heo. Heo bị nhiễm bệnh có thể ho hoặc hắt hơi, và các giọt nhỏ có vi rút cúm trong đó có thể lây lan qua không khí. Nếu những giọt này rơi vào mũi hoặc miệng của bạn, hoặc hít phải, bạn có thể bị nhiễm bệnh.

Vi rút cúm heo thay đổi liên tục

Giống như vi rút cúm ở người và các động vật khác, vi rút cúm heo thay đổi liên tục. Heo có thể bị nhiễm vi rút cúm gia cầm và vi rút cúm ở người cũng như vi rút cúm heo. Khi vi rút cúm từ các loài khác nhau lây nhiễm sang heo, hoán đổi gen và vi rút mới có thể xuất hiện, khả năng lây nhiễm và lây lan dễ dàng từ người sang người.

Nói chung, nguy cơ đối với người dân từ những bệnh nhiễm trùng này được coi là thấp, nhưng mỗi trường hợp người bị nhiễm một loại vi rút cúm biến thể cần được điều tra đầy đủ để đảm bảo rằng những vi rút đó không lây lan một cách dễ dàng, liên tục ở người; hạn chế tiếp xúc của người với động vật mắc bệnh nếu xác định được động vật mắc bệnh.

Trường hợp nhiễm vi rút cúm heo đầu tiên vào năm 2022 xảy ra ở một người dưới 18 tuổi tham gia hội chợ nông nghiệp và tiếp xúc với heo ở tiểu bang West Virginia (Hoa Kỳ).

Khuyến cáo ngăn ngừa sự lây lan của vi rút cúm giữa heo và người

Những người có nguy cơ cao bị biến chứng cúm nghiêm trọng nên tránh heo và chuồng heo. Nếu không thể tránh tiếp xúc với heo, nên đeo khẩu trang kín, che mũi và miệng để giảm nguy cơ tiếp xúc với vi rút cúm. Nên rửa tay bằng xà phòng và nước chảy trước và sau khi tiếp xúc với heo hoặc chuồng lợn. Nếu không có xà phòng và nước, họ nên sử dụng chất tẩy rửa tay có cồn.

Những người có nguy cơ mắc các biến chứng cúm nghiêm trọng cao bao gồm trẻ em dưới 5 tuổi, người từ 65 tuổi trở lên, phụ nữ mang thai và những người mắc một số tình trạng sức khỏe lâu dài như hen suyễn và các bệnh phổi khác, tiểu đường, bệnh tim, suy giảm hệ miễn dịch hệ thống và bệnh lý thần kinh.

Đối với những người không có nguy cơ cao bị các biến chứng cúm nghiêm trọng, các biện pháp phòng ngừa để hạn chế sự lây lan của vi rút cúm bao gồm:

Không ăn uống khi ở trong khu vực có heo, tránh tiếp xúc với heo có biểu hiện ốm, và thường xuyên rửa tay bằng xà phòng và vòi nước chảy trước và sau khi tiếp xúc với heo.

Người dân nên thực hiện các biện pháp bảo vệ bổ sung nếu họ phải tiếp xúc với heo đã biết hoặc nghi ngờ mắc bệnh. Điều này bao gồm giảm thiểu thời gian tiếp xúc với heo và trang bị các thiết bị bảo vệ cá nhân như quần áo bảo hộ, găng tay và khẩu trang được trang bị tốt che miệng và mũi khi cần tiếp xúc.

Tránh tiếp xúc với heo nếu bạn có các triệu chứng cúm. Nếu bạn phải tiếp xúc với heo khi đang bị bệnh, hãy thực hiện các biện pháp bảo vệ.

Lưu ý rằng vắc xin cúm theo mùa không bảo vệ các vi rút cúm biến thể, các loại thuốc kháng vi rút điều trị cúm theo mùa có thể được sử dụng để điều trị nhiễm vi rút cúm biến thể ở trẻ em và người lớn.

Bs LÊ ĐĂNG NGẠN

(Cập nhật tài liệu của CDC ngày 7-8-2022)