Cộng đồng đóng vai trò quan trọng trong đẩy lùi sốt xuất huyết

Hiện tại Tiền Giang đang sếp thứ 5 trong 20 tỉnh, thành phố khu vực phía Nam về số ca mắc sốt xuất huyết (SXH). Tình hình SXH trên thế giới nói chung và khu vực nói riêng vẫn đang diễn biến phức tạp. Cho đến nay, SXH vẫn là một thách thức trong lĩnh vực y tế công cộng và phòng, chống SXH là trách nhiệm của tất cả mọi người.

Dụng cụ chứa nước trong gia đình cần được kiểm tra thường xuyên để loại trừ lăng quăng.

BIẾN CHỨNG SXH RẤT NGUY HIỂM

Bác sĩ chuyên khoa 2 (BSCK2) Võ Thanh Nhơn, Phó Giám đốc phụ trách Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Tiền Giang cho biết, với SXH, sau khi bị muỗi đốt, người bệnh thường có biểu hiện sốt cao 3 - 4 ngày đầu kèm đau mỏi khắp người thì lui sốt. Nhưng chính giai đoạn lui sốt này sẽ xuất hiện các biến chứng hạ tiểu cầu hoặc cô đặc máu và thiếu thể tích tuần hoàn gây tụt huyết áp, sốc…

Do đó, người dân không nên chủ quan và cần đặc biệt lưu ý giai đoạn nguy hiểm này (từ ngày thứ 4 đến thứ 7), bằng cách đi khám và xét nghiệm máu hằng ngày, xác định nguy cơ hạ tiểu cầu và cô đặc máu.

Nếu bệnh nhân xuất hiện các biểu hiện đe dọa như li bì (ở trẻ nhỏ), mệt mỏi, buồn nôn hoặc xuất hiện chảy máu cam, chảy máu chân răng, kinh nguyệt kéo dài, nên đến bệnh viện ngay để kịp thời điều trị vì có thể diễn tiến nặng trong 1 vài giờ. Biến chứng nguy hiểm của SXH là sốc do giảm thể tích máu lưu hành hoặc xuất huyết do giảm tiểu cầu, đặc biệt là xuất huyết não, xuất huyết nội tạng, nguy cơ gây tử vong rất cao.

Vì vậy, các chuyên gia khuyến cáo trong quá trình diễn biến, bệnh có thể chuyển từ mức độ nhẹ sang mức độ nặng, do đó người bệnh khi có những dấu hiệu trên cần phải tới các cơ sở y tế khám ngay. Bản thân người thầy thuốc phải tỉ mỉ khi thăm khám và cần phân độ lâm sàng để tiên lượng bệnh, đồng thời có kế hoạch xử trí thích hợp.

Đặc biệt chú ý khi thấy trẻ sốt bất thường thì nhanh chóng đưa trẻ đến các cơ sở y tế gần nhất để được khám, theo dõi, tư vấn cách chăm sóc tại nhà cũng như những dấu hiệu nặng của bệnh SXH cần nhập viện điều trị.

ĐẨY LÙI SXH DỰA VÀO CỘNG ĐỒNG

Theo BSCK2 Nguyễn Hữu Diệp, Phó Giám đốc Sở Y tế, các hoạt động phòng, chống SXH đã được triển khai thực hiện nhiều năm nhưng số lượng gia tăng các ca SXH và sự lan tràn nhanh chóng về mặt địa lý của căn bệnh này tại tất cả các quốc gia trong khu vực vẫn xảy ra. Tại sao phòng, chống SXH lại khó khăn như vậy? Có nhiều lý do, song có một yếu tố quan trọng là vẫn tồn tại môi trường sinh sản của muỗi. Để phòng, chống SXH, điều quan trọng là phải kiểm soát các loại muỗi truyền vi rút SXH và để làm được điều này là phải loại trừ được môi trường nơi muỗi đẻ trứng và lăng quăng phát triển mạnh trước khi trưởng thành.

Khác với muỗi truyền bệnh sốt rét, muỗi truyền bệnh SXH đẻ trứng ở những dụng cụ chứa nước nhỏ trong các hộ gia đình. Điều này có nghĩa là nếu không có những nỗ lực của từng hộ gia đình trong việc loại trừ môi trường đẻ trứng của muỗi, thì không thể ngăn chặn hiệu quả sự lan tràn của dịch bệnh SXH. Do đó, nỗ lực kiểm soát số lượng muỗi của cá nhân là điều cần thiết để phòng, chống sự lan tràn SXH trong cộng đồng. Đồng thời, hành động của cộng đồng cũng có thể khuyến khích các cá nhân giữ cho hộ gia đình của mình không có muỗi.

Thông điệp “Đẩy lùi bệnh SXH” đã được các nước ASEAN đưa ra nhằm đề cao vai trò của cộng đồng cùng chung tay thực hiện phòng, chống SXH. Và mỗi người tự bảo vệ sức khỏe cho chính mình, gia đình mình, góp phần cho cả cộng đồng cùng phòng, chống SXH, thông qua hành động thiết thực là thường xuyên diệt muỗi, diệt lăng quăng.

Để diệt muỗi, mỗi nhà có thể sử dụng nhang muỗi hoặc thuốc xịt muỗi thường xuyên hằng ngày hoặc hằng tuần; dọn dẹp quần áo không cho muỗi trú đậu; ngủ mùng kể cả ban ngày, mặc áo, quần dài, hoặc thoa thuốc tránh muỗi đốt. Để diệt lăng quăng, mỗi người dân phải tự giác súc rửa lu, bình bông và thay nước hằng tuần, nhất là thời điểm mùa mưa.

Làm nắp đậy kín các lu khạp chứa nước, dọn dẹp hoặc lật úp các vật dụng phế thải có thể đọng nước mưa như ly, chén bể, miểng dừa, vỏ xe, chậu nước… không để cho muỗi vào đẻ trứng, hoặc nuôi cá bảy màu để ăn lăng quăng.

Phòng, chống dịch SXH là trách nhiệm của toàn xã hội và vai trò của ngành Y tế là tham mưu các giải pháp về chuyên môn, kỹ thuật. Việc chỉ đạo, điều hành của chính quyền cùng với sự hỗ trợ các thành viên Ban Chăm sóc sức khỏe nhân dân các cấp; việc huy động lực lượng, phân công người phụ trách địa bàn, thường xuyên kiểm tra, giám sát, đôn đốc, nhắc nhở các hộ gia đình diệt muỗi, diệt lăng quăng hằng tuần.

Việc xử lý các hộ gia đình không thực hiện diệt muỗi, diệt lăng quăng phòng, chống SXH tại địa bàn dân cư có ý nghĩa quyết định trong việc nâng cao ý thức trách nhiệm cộng đồng, bảo đảm sự bền vững trong hoạt động phòng, chống SXH.

MAI HÀ