Thực hiện dinh dưỡng hợp lý vì một Việt Nam khỏe mạnh, phát triển toàn diện

Đây là chủ đề Tuần lễ Dinh dưỡng và phát triển năm 2022 của Việt Nam, diễn ra từ ngày 16 đến 23-10. Bộ Y tế khẳng định mọi người đều có quyền bình đẳng để có được bữa ăn dinh dưỡng hợp lý, lành mạnh.

Chăm sóc sức khỏe và có chế độ dinh dưỡng hợp lý giúp duy trì sức khỏe con người.

TẦM QUAN TRỌNG CỦA DINH DƯỠNG

Nhân Tuần lễ Dinh dưỡng và phát triển năm 2022, Bộ Y tế đã phát đi thông điệp về tầm quan trọng của dinh dưỡng đối với sự phát triển. Trong đó, các chuyên gia y tế khuyến khích mọi người sử dụng đa dạng, phối hợp các loại thực phẩm cho bữa ăn hằng ngày; ưu tiên lựa chọn các loại thực phẩm theo mùa sẵn có tại địa phương. Tăng cường tiêu thụ các loại rau, củ, trái cây, các thực phẩm giàu chất xơ, giàu vi chất dinh dưỡng, hạn chế tiêu thụ các loại thực phẩm chế biến sẵn có nhiều đường ngọt, muối, chất béo…

Tăng cường hoạt động thể lực phù hợp với lứa tuổi để góp phần phòng, chống thừa cân, béo phì và các bệnh không lây nhiễm. Nuôi dưỡng và chăm sóc trẻ tối ưu trong 1.000 ngày đầu đời để giúp trẻ phát triển toàn diện cả tầm vóc và trí tuệ. Thực hiện các biện pháp đảm bảo an toàn thực phẩm, đọc kỹ nhãn mác và các thông tin dinh dưỡng trên bao bì sản phẩm trước khi mua và sử dụng.

Tuần lễ Dinh dưỡng và phát triển tiếp tục khẳng định vai trò của dinh dưỡng đối với sức khỏe con người, là nền tảng để cải thiện giống nòi và đảm bảo sự phát triển kinh tế - xã hội một cách bền vững. Dinh dưỡng được hiểu đơn giản là những đồ ăn, thức uống được dung nạp vào cơ thể qua các bữa ăn để đảm bảo các hoạt động hằng ngày cũng như duy trì sự sống của con người.

CHẾ ĐỘ DINH DƯỠNG HỢP LÝ

Chế độ dinh dưỡng hợp lý là một chế độ ăn có thể cung cấp đủ năng lượng và các chất thiết yếu cho hoạt động hằng ngày. Các chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo về chế độ dinh dưỡng hợp lý gồm: Ăn theo nhu cầu dinh dưỡng của cơ thể.

Nhu cầu dinh dưỡng thay đổi theo tuổi, giới, sức khỏe và mức độ hoạt động thể lực. Một khẩu phần ăn đủ, cân đối sẽ cung cấp đủ năng lượng và các chất dinh dưỡng cần thiết cho phát triển cơ thể, duy trì sự sống, làm việc và vui chơi giải trí. 

Ăn đa dạng thực phẩm và đảm bảo đủ 4 nhóm chất bột, chất đạm, chất béo, vitamin và khoáng chất. Ăn phối hợp dầu thực vật và mỡ động vật hợp lý để tạo sự hỗ trợ, cân đối trong cấu trúc bữa ăn. Phối hợp thức ăn nguồn đạm động vật và thực vật, nên ăn tôm, cua, cá và đậu.

Trong đạm động vật có nhiều axit amin cần thiết không thay thế được ở tỷ lệ cân đối nên có giá trị sinh học cao. Thức ăn giàu đạm động vật gồm có thịt, trứng, cá, sữa, tôm, cua, ếch và các loại thủy sản. Các thức ăn thực vật giàu đạm như các loại đậu thường có ít hoặc không có cholesterol. 

Ăn ít đường. Đường hấp thụ nhanh và thẳng vào máu nên có tác dụng trong trường hợp hạ đường huyết. Tuy nhiên, không nên ăn đường quá mức, đặc biệt đối với người nhiều tuổi vì rất có thể dẫn đến bệnh tiểu đường. Không ăn nhiều muối. Nên sử dụng muối i-ốt vì nó rất cần cho cơ thể, nhất là phòng bệnh bướu cổ. Chỉ cần sử dụng muối i-ốt trong chế biến thức ăn hằng ngày là đủ đáp ứng nhu cầu i-ốt cho cơ thể.  

Cần ăn rau xanh, quả tươi hằng ngày, trong rau, quả có nhiều vitamin, chất khoáng cần thiết cho cơ thể. Rau, quả gây thèm ăn, kích thích chức năng tiết dịch của các tuyến tiêu hóa, chống táo bón và thải nhanh chất độc, cholesterol thừa ra khỏi ống tiêu hóa.

Đảm bảo an toàn vệ sinh, thực phẩm cần tươi sạch, không chứa các chất bảo quản cấm sử dụng và các hóa chất độc hại; không mang các mầm bệnh đường tiêu hóa như thương hàn, tả, lỵ, viêm gan, giun sán và gây ngộ độc thức ăn do vi khuẩn.

Uống đủ nước sạch hằng ngày; nuôi con bằng sữa mẹ; cần duy trì nếp sống năng động, lành mạnh. Tăng cường hoạt động thể lực, duy trì cân nặng ở mức hợp lý, không hút thuốc lá, hạn chế uống rượu, bia, nước có ga và ăn, uống đồ ngọt nhằm duy trì cân nặng ở mức hợp lý, hạn chế bị bệnh.

MAI HÀ