Chú ý trẻ bị bệnh gai đen do béo phì

(ABO) Bé Nguyễn Ngọc Th., 8 tuổi, nhà ở huyện Cai Lậy, tỉnh Tiền Giang, mấy tháng nay bị nổi một mảng đen vắt ngang qua cổ, mẹ bé Th. lầm tưởng bé bị bụi bám, hòm ghét trên da nên kỳ cọ thiệt kỹ mà vẫn không hết, vì vậy mới đưa bé Th. đi bác sĩ khám.

Bác sĩ khám thấy bé Th. bị béo phì, mới 8 tuổi nhưng cân nặng đến 50kg. Sau khi khám xong, bác sĩ cho mẹ bé Th. biết là bé bị bệnh gai đen do béo phì, vì vậy nên giảm cân cho bé bằng cách cho bé ăn uống hợp lý kết hợp khuyến khích bé vận động thể dục thể thao mỗi ngày. Khi bé giảm cân khoảng 5 kg là vùng đen ở da cổ bé Th. sẽ cải thiện liền.

Về chuyên môn, bệnh gai đen là một rối loạn về da dẫn đến những vệt màu từ nâu nhạt đến đen xuất hiện ở vùng cổ, nách, háng và dưới rãnh vú. Lúc đầu, da có thể chỉ đổi màu xam xám, nhìn có vẻ như bị dơ bẩn, sau đó da sẽ đen dần lên, sờ thấy sần sùi, nham nhám vì nổi các u nhú và dày hơn.

Bệnh gai đen ở trẻ béo phì thường liên quan đến tình trạng kháng insulin và thay đổi nội tiết tố. Insulin là một hóc môn ảnh hưởng đến lượng đường trong máu, nếu như thiếu hụt insulin, đường trong máu tăng cao, thì gây ra đái tháo đường. Các nhà khoa học giải thích, khi trẻ bị béo phì, cơ thể trẻ bị tăng chất mỡ tự do lưu thông cao trong máu, nó cản trở việc truyền tín hiệu insulin trong tế bào và góp phần gây kháng insulin.

Tình trạng kháng insulin xảy ra khi các tế bào của cơ thể không phản ứng hiệu quả với insulin, dẫn đến nồng độ insulin trong máu tăng cao, nhưng tế bào cơ thể lại không đáp ứng được. Chính insulin dư thừa sẽ kích thích sự phát triển của các tế bào da sản xuất nhiều sắc tố melanin, là một sắc tố màu đen của da, dẫn đến các mảng da dày, sẫm màu, gọi là bệnh gai đen.

Ngoài nguyên nhân liên quan đến béo phì, bệnh gai đen còn do một số nguyên nhân khác như tăng hóc môn nam, u ác, gen đột biến kháng insulin.

Về điều trị, quan trọng nhất là giảm cân; ngưng các loại thuốc gây sạm da; chăm sóc da tại chỗ bằng thoa kem làm sáng da; dùng xà phòng có tính kháng khuẩn và sử dụng nhẹ nhàng không kỳ cọ mạnh dễ làm da bị tổn thương.

Để phòng bệnh gai đen, phụ huynh cần khuyến khích con em, nhất là trẻ nhỏ tập luyện vận động thường xuyên, ăn rau củ, ít năng lượng để tránh tình trạng dư cân béo phì; phát hiện và điều trị bệnh tiểu đường sớm, nhất là thể kháng insulin giúp hạn chế hình thành tổn thương bệnh gai đen; phát hiện và điều trị triệt để các u ác nếu có.

     Bs NGUYỄN THÀNH ÚC