Làm sao nhận biết sớm bệnh ho gà?
(ABO) Trong tình hình dịch cúm đang hoành hành, trên phương tiện truyền thông đưa tin về 1 trường hợp bé tử vong do bệnh ho gà, làm cho không ít bậc cha mẹ có con nhỏ thêm nỗi lo. Để giúp mọi người hiểu rõ hơn về vấn đề này, chúng tôi xin được chia sẻ về bệnh ho gà như sau:
Ho gà là một bệnh nhiễm trùng đường hô hấp do vi khuẩn Bordetella pertussis gây ra. Điểm đặc trưng của bệnh là những cơn ho dữ dội, kéo dài và khó kiểm soát. Những cơn ho trong bệnh ho gà không chỉ do vi khuẩn mà còn do độc tố mà nó tạo ra.
Độc tố ho gà làm tổn thương đường thở, kích thích hệ thần kinh và khiến người bệnh ho dữ dội, ho kéo dài, thường kết thúc bằng một tiếng rít nghe như tiếng gà gáy. Tiếng rít đặc trưng này xuất hiện do sự co thắt và sưng viêm ở đường hô hấp, làm hẹp đường thở. Khi người bệnh cố gắng hít vào sau cơn ho, không khí bị ép qua chỗ hẹp này tạo ra âm thanh “ót….”, giống y như tiếng gà kêu. Ngoài tiếng rít đặc trưng, bệnh ho gà còn có những triệu chứng khác như ho rũ rượi, thành cơn, không kìm lại được, liên tiếp 15 - 20 lần, càng về sau càng yếu dần. Khạc đờm trắng trong, dính như lòng trắng trứng.
Những cơn ho kéo dài trong bệnh ho gà có thể gây tổn thương nghiêm trọng, đặc biệt là ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Mỗi cơn ho có thể kéo dài từ 30 giây đến hơn 1 phút, trong đó người bệnh ho liên tục, không thể hít thở đủ oxy, làm cơ thể kiệt sức. Thiếu oxy trong khi ho, trẻ có thể tím tái, co giật hoặc ngưng thở tạm thời. Chỉ cần vài phút thiếu oxy thi não tổn thương khó phục hồi, nhất là trẻ dưới 3 tuổi.
Để phát hiện sớm bệnh ho gà, cần dựa vào hai dấu hiệu đơn giản: Thứ nhất, nếu thấy bé ho kéo dài hơn 7 ngày mà không sốt cao, không đỡ dù đã uống thuốc ho, cha mẹ nên đưa bé đi khám bác sĩ để được chẩn đoán chính xác.
Thứ hai là quan sát và lắng nghe cơn ho, nếu bé ho từng cơn dài, tím tái, nôn ói hoặc có tiếng rít sau cơn ho, cần nghĩ ngay đến ho gà.
Bệnh ho gà là một bệnh nhiễm trùng đường hô hấp nguy hiểm, vì vậy mọi người cần chú ý phòng ngừa bằng các biện pháp sau:
Tiêm vắc xin là biện pháp phòng bệnh quan trọng và hiệu quả nhất. Vắc xin ho gà có thể được tiêm đơn lẻ hoặc kết hợp với các loại vắc xin khác như vắc xin phòng bệnh bạch hầu, uốn ván. Trẻ em nên được tiêm vắc xin ho gà đầy đủ và đúng lịch theo chương trình tiêm chủng mở rộng. Phụ nữ mang thai cũng nên tiêm vắc xin ho gà để bảo vệ em bé trong những tháng đầu đời.
Phải kết hợp rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước sạch trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh. Mang khẩu trang, che miệng và mũi khi ho hoặc hắt hơi bằng khăn giấy hoặc khuỷu tay. Giữ vệ sinh nhà cửa sạch sẽ, thông thoáng. Hạn chế tiếp xúc với người bệnh. Phát hiện và cách ly sớm người bệnh để tránh lây lan cho người khác.
BS NGUYỄN THÀNH ÚC