Thể thao Việt Nam cần một tầm nhìn xa hơn

Trong tháng 3 tới, Ban tổ chức SEA Games 2025 tại Thái Lan sẽ cung cấp chi tiết về các nội dung thi đấu tại đại hội. Với thông tin này, Cục Thể dục-Thể thao nên có kế hoạch tập huấn chi tiết trên tinh thần hướng tới mục tiêu giành Huy chương vàng SEA Games, nhưng cũng cần một tầm nhìn xa hơn, hướng tới ASIAD và Olympic.

Một buổi tập luyện của đội tuyển bắn súng Việt Nam. (Ảnh BÙI LƯỢNG)

Đỉnh cao của thành tích thể thao là những huy chương tại đấu trường Olympic, sau đó mới tới các giải vô địch thế giới. Đây cũng là định hướng đầu tư cho thể thao của tất cả các nước. Để có thể giành huy chương ở những đấu trường đỉnh cao nêu trên, ngành thể thao mỗi nước đều có chiến lược, cách làm khác nhau, nhưng nhìn chung đều theo hướng chuyên nghiệp và trải qua quá trình lâu dài, thậm chí nhiều thế hệ.

Tại Olympic Paris 2024 ở Pháp, nhiều vận động viên (VĐV) chỉ đoạt được Huy chương vàng sau ba lần tham dự. Như vậy, các VĐV này phải tập luyện và thi đấu trong khoảng 20 năm liên tiếp mới vươn lên thành tích đỉnh cao. Trong khi đó, tại SEA Games 2025 do Thái Lan đăng cai sắp tới, có không ít môn thể thao chỉ được tổ chức tại nước này và có thể sẽ không còn xuất hiện ở SEA Games 2027 như: muay Thái, ju-jitsu, khúc côn cầu, kabaddi, bóng lưới, teqball, bi sắt, trượt băng...

Ở nước ta, hiện nay, việc đầu tư tập huấn các đội tuyển quốc gia hầu như phụ thuộc vào ngân sách quốc gia, vì thế việc giảm số lượng VĐV và số môn thể thao thi đấu tại đại hội thể thao khu vực là hết sức cần thiết. Sẽ rất kém hiệu quả, thậm chí là lãng phí nếu chúng ta sử dụng tiền ngân sách để chi trả tiền huấn luyện viên, tiền ăn, tiền công tập luyện… cho những VĐV thời vụ chỉ để thi đấu tại SEA Games 2025, sau đó lại trả về địa phương và chưa biết khi nào sẽ tập trung trở lại. Thực tế cho thấy, với những đối tượng này nên để các liên đoàn thể thao chi trả và cần được kiểm tra thường xuyên. Tại SEA Games 2023 tổ chức ở Campuchia, không ít VĐV đã được Cục Thể dục-Thể thao gọi tập trung theo kiểu thời vụ như ở các môn: kickboxing, kun Khmer, kun Bokator, võ gậy, cờ ốc…, nhưng sau đại hội đã không còn được tập trung khi chuẩn bị cho SEA Games 2025.

Đối với những môn thể thao có trong chương trình thi đấu Olympic cũng cần tinh giản, chỉ tập trung vào những VĐV có khả năng giành Huy chương vàng SEA Games và có khả năng tranh huy chương ASIAD, thế giới. Trong khi đó, Cục Thể dục-Thể thao vẫn có kế hoạch tập huấn tới hơn 4.000 VĐV và gần 1.000 huấn luyện viên ở các cấp độ khác nhau. Trong kế hoạch tập trung chuẩn bị cho SEA Games 25 được Cục Thể dục-Thể thao trình Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, có 17 môn thể thao sẽ được ưu tiên tập huấn, bao gồm: bơi, điền kinh, bắn súng, thể dục dụng cụ, cử tạ, đấu kiếm, boxing, taekwondo, xe đạp, cầu lông, bắn cung, judo, vật, đua thuyền, wushu, cầu mây, karate. Định hướng đầu tư trọng điểm bộ môn và VĐV là hướng đi cần quan tâm, có vậy mới hy vọng thể thao Việt Nam vươn tầm. Tuy nhiên, chúng ta cần nhìn nhận, đánh giá thực chất xem môn nào, nội dung nào là thế mạnh, phù hợp tố chất và có khả năng giành huy chương, chứ không thể đầu tư dàn trải.

Mới đây nhất, đội tuyển karatedo Việt Nam đã được gọi tập huấn với 38 VĐV, trong khi tại SEA Games 2025 có 13 nội dung thi đấu đối kháng và hai nội dung thi đấu biểu diễn (quyền). Như vậy, karatedo nước ta đã chuẩn bị lực lượng để tham dự tất cả các nội dung thi đấu, cho dù không ít hạng cân chúng ta không có khả năng cạnh tranh Huy chương vàng vì các đối thủ trong khu vực đã thể hiện trình độ vượt trội. Tình trạng tập trung VĐV để tham dự tất cả các nội dung dù không đủ sức cạnh tranh huy chương như trên xảy ra ở hầu hết các đội tuyển đã được tập trung.

Tình trạng “thừa” như vậy rõ ràng ảnh hưởng tới kinh phí cho những đội tuyển đã có khả năng vươn tầm châu lục và thế giới, thí dụ như đội tuyển bắn súng vừa giành ba Huy chương vàng tại Giải vô địch bắn súng châu Á 2025. Nếu được đầu tư tốt hơn, bắn súng và một số môn khác đã có thể cải thiện thành tích như thực tế đã thấy ở Olympic 2024.

(Theo nhandan.vn)